La Asocio de la Junuloj

(La intrig'o okaz'as ĉe la fer'far'ej'o proksim'e al urb'et'o en sud'a Norvegi'o.)

Unu'a Akt'o

(17-an de Maj'o.[1] Popol'a festen'o. Bosk'o apud la ĉef'a dom'o. Muzik'o kaj danc'o en la fon'o; mult'kolor'a'j lamp'o'j en la arb'o'j. Mez'e, iom mal'antaŭ'e, pupitr'o; dekstr'e en'ir'ej'o al grand'a tend'o por regal'ad'o; antaŭ la sam'a est'as tabl'o kun benk'o'j. Trans'e ĉe la ali'a flank'o antaŭ'e est'as ali'a tabl'o, ornam'it'a per flor'o'j kaj kun apog'seĝ'o'j ĉirkaŭ'e.)

[1] La naci'a tag'o de Norvegi'o.

(Grand'a popol'amas'o. Bien'posed'ant'o Lundestad, kun komitat'a bant'o en la buton'tru'o, star'as sur la pupitr'o. La fer'far'ej'a administr'ant'o Ringdal, ankaŭ kun komitat'a bant'o, star'as apud la tabl'o mal'dekstr'e.)

Bien'posed'ant'o LUNDESTAD
— — kaj tial, estim'at'a'j komun'um'an'o'j, tost'o'n por ni'a liber'ec'o! Tiel kiel ni pren'is ĝi'n hered'e de ni'a'j patr'o'j, tiel ni vol'as konserv'i ĝi'n por ni'a'j fil'o'j! Hur'a por la tag'o! Hur'a por la 17-a de Maj'o!

Aŭskult'ant'o'j
Hur'a, hur'a, hur'a!

Fer'far'ej'a Administr'ant'o RINGDAL
(kiam Lundestad mal'supr'e'n ir'as) Kaj nun hura'o por mal'jun'a Lundestad!

Op'a'j Voĉ'o'j
Tŝ! Tŝ!

Mult'a'j Voĉ'o'j
(super'bru'ant'e) Hur'a por Lundestad! Mal'jun'a Lundestad viv'u! Hur'a!

(La aŭskult'ant'o'j dis'vast'ig'as si'n. Propriet'ul'o Monsen, li'a fil'o Bastian, advokat'o Stensgård kaj libr'o'pres'ist'o Aslaksen prem'as si'n antaŭ'e'n tra la amas'o.)

MONSEN
Je mi'a sav'o li nun far'iĝ'as antikv'a!

ASLAKSEN
Est'is por ni'a'j lok'a'j rilat'o'j, ke li parol'is! Ho-ho!

MONSEN
Tiu'n parol'ad'o'n li nun est'as far'int'a ĉiu'j'n tiu'j'n jar'o'j'n, kiu'j'n mi memor'as. Ven'u do jen —!

STENSGÅRD
Ne-ne-ne! Ne tiu'n voj'o'n, sinjor'o Monsen! Nun ni ja tut'e mal'aper'os por vi'a fil'in'o.

MONSEN
Ho, Ragna cert'e re'trov'os ni'n.

Bastian
Al ŝi mank'as neni'o; kandidat'o Helle est'as kun ŝi.

STENSGÅRD
Helle?

MONSEN
Jes, Helle. (puŝ'as li'n amik'ec'e) Sed mi est'as kun vi, vid'u. Kaj ni ja ĉiu'j est'as. Ven'u do! Jen ni sid'as ŝirm'it'a'j kontraŭ ĉiu ajn; kaj ni pov'as parol'i pli intim'e pri tio, kio — (dum'e li est'as ek'sid'int'a ĉe la tabl'o mal'dekstr'e)

RINGDAL
(al'ven'as) Pardon'u, sinjor'o Monsen, — tiu tabl'o est'as rezerv'it'a —

STENSGÅRD
Rezerv'it'a? Por kiu?

RINGDAL
Por la ĉambelan'o kaj la li'a'j.

STENSGÅRD
Ho ĉu, la ĉambelan'o kaj la li'a'j! Neni'u el ili ja ĉe'est'as.

RINGDAL
Ne, sed ni pov'as atend'i ili'n ĉiu'n moment'o'n.

STENSGÅRD
Ke ili ek'sid'u ali'lok'e. (pren'as seĝ'o'n)

LUNDESTAD
(met'as man'o'n sur la seĝ'o'n) Ne, la seĝ'o star'u, kiel dir'it'e.

MONSEN
(ek'star'as) Ven'u, sinjor'o Stensgård! Jen est'as sam'e bon'a lok'o. (ir'as trans'e'n dekstr'e'n) Serv'ist'o! Hm, eĉ ne serv'ist'o. Tio'n la festen'komitat'o est'us en'temp'e pri'zorg'int'a. Ho, Aslaksen, en'ir'u kaj serĉ'u kvar botel'o'j'n da ĉampan'o. Postul'u la plej mult'e'kost'a'n. Dir'u ke Monsen pag'os!

(Aslaksen ir'as en la tend'o'n; la tri ali'ul'o'j ek'sid'as.)

LUNDESTAD
(ir'as silent'em'e trans'e'n al ili, kaj turn'as si'n al Stensgård) Vi do ne pren'u tio'n ĉi ĉagren'iĝ'e —

MONSEN
Ne, ĉagren'iĝ'e —! Je Di'o! For'e de tio!

LUNDESTAD
(daŭr'e al Stensgård) Ĉar ja tut'e ne est'as mi person'e; est'as la festen'komitat'o, kiu decid'is —

MONSEN
Kompren'ebl'e. Al la festen'komitat'o decid'i, kaj al ni obe'i —

LUNDESTAD
(kiel antaŭ'e) Ni est'as ja ĉi tie sur la teren'o de la ĉambelan'o. Li bon'vol'e las'is al ni kaj la bosk'o'n kaj la ĝarden'o'n por ĉi tiu vesper'o; kaj tial ni opini'is —

STENSGÅRD
Ni sid'as bon'eg'e ĉi tie, sinjor'o Lundestad, — se ni nur pov'os sid'i ne'ĝen'at'e, — mi alud'as la popol'amas'o'n.

LUNDESTAD
(amik'e) Nu ja; do ĉio est'as ja bon'a. (ir'as al la fon'o)

ASLAKSEN
(el la tend'o) Nun baldaŭ ven'os la serv'ist'o kun la vin'o. (ek'sid'as)

MONSEN
Propr'a tabl'o; — sub precip'a super'rigard'o de la festen-komitat'o. Kaj tio eĉ en la liber'tag'o! Jen prov'o pri la tut'a aranĝ'o.

STENSGÅRD
Sed je Di'o, vi bon'a'j dec'a'j hom'o'j, — kial vi akcept'as ti'aĵ'o'n?

MONSEN
Mal'nov'a hered'it'a kutim'aĉ'o, sci'u.

ASLAKSEN
Vi est'as nov'ul'o ĉi tie en la distrikt'o, sinjor'o advokat'o Stensgård. Sed se vi iom'et'e kon'us ni'a'j'n lok'a'j'n rilat'o'j'n, tiam —

Serv'ist'o
(al'port'as ĉampan'o'n) Ĉi tie mend'iĝ'is, — ĉu?

ASLAKSEN
Jes cert'e. Jen; en'verŝ'u!

Serv'ist'o
(verŝ'as) Nu, est'as ja je vi'a kont'o, sinjor'o Monsen?

MONSEN
Ĉio; est'u tut'e trankvil'a. (La serv'ist'o for'ir'as.)

MONSEN
(tost'as kun Stensgård) Nu, bon'ven'o'n inter ni, sinjor'o advokat'o! Ĝoj'ig'as mi'n precip'e kon'at'iĝ'i kun vi, kaj mi dev'as dir'i, ke est'as honor'o por la distrikt'o, ke tia vir'o kiel vi, ek'loĝ'as ĉi tie. Ni mult'e leg'is pri vi en la gazet'o'j, kaj de kant-kun'ven'o'j kaj ali'a'j kun'ven'o'j. Sinjor'o advokat'o Stensgård, vi hav'as grand'a'n parol'talent'o'n, kaj vi hav'as kor'o'n por la komun'a bon'o. Ke vi nun viv'e kaj vigl'e okup'iĝ'u en, — hm, — okup'iĝ'u en —

ASLAKSEN
La lok'a'j rilat'o'j.

MONSEN
Ho jes, la lok'a'j rilat'o'j. Tost'o'n por ili! (ili trink'as.)

STENSGÅRD
Pri viv'o kaj vigl'ec'o ne mank'os!

MONSEN
Brav'e! Aŭd'u! Krom'a'n glas'o'n por tiu promes'o!

STENSGÅRD
Ne; halt'u; mi jam antaŭ'e —

MONSEN
Ho, babil'aĵ'o! Krom'a'n glas'o'n, mi dir'as; — Est'as promes'pokal'o!

(Ili tost'as kaj de'nov'e trink'as; dum la sekv'o Bastian fidel'e plen'ig'as la glas'o'j'n.)

MONSEN
Krom'e, — ĉar ni nun hazard'e en'pens'iĝ'is pri tia'j afer'o'j —, mi dev'as dir'i, ke ne est'as precip'e la ĉambelan'o, kiu prem'as ĉio'n sub la jug'o. Ne, tiu kiu star'as mal'antaŭ'e kaj stir'as la sled'o'n, tiu est'as mal'jun'a Lundestad, vi sci'u!

STENSGÅRD
Jes, tio'n mi aŭd'is el divers'a'j flank'o'j. Mi ne kompren'as, ke tia liber'ul'o —

MONSEN
Lundestad? Ĉu vi nom'as Anders Lundestad liber'ul'o? Jes, li efektiv'e nom'is si'n tiel, en si'a'j jun'a'j tag'o'j, kiam est'is neces'e supr'e'n'sving'i si'n. Tial li ankaŭ akcept'is la parlament'a'n seĝ'o'n hered'e post si'a patr'o. Je Di'o, ĉio ja ir'as hered'e ĉi tie.

STENSGÅRD
Sed dev'us ja est'i ebl'o kvit'ig'i si'n je tiu ruz'aĵ'o.

ASLAKSEN
Jes, mort'o kaj sufer'o, sinjor'o advokat'o, — far'u fin'o'n!

STENSGÅRD
Mi ja ne dir'as ke mi —

ASLAKSEN
Jes, ĝust'e vi! Vi est'as la vir'o. Vi hav'as vigl'a'n lang'o'n, kiel hom'o'j dir'as; kaj vi hav'as tio'n, kio pli valor'as: vi kapabl'as gazet'e polemik'i. Mi'a gazet'o est'as liber'a por vi, tio'n vi sci'as.

MONSEN
Sed se io okaz'u, ĝi efektiv'e okaz'u baldaŭ. La elekt'o de elekt'ist'o'j okaz'os iu'n el ĉi tiu'j tag'o'j.

STENSGÅRD
Kaj vi'a'j mult'a'j privat'a'j afer'o'j ne est'us mal'help'o, se la elekt'o fal'us sur vi'n?

MONSEN
Mi'a'j privat'a'j afer'o'j cert'e sufer'us sub tio; sed se oni opini'as, ke la komun'um'a bezon'o postul'as i'o'n tia'n, mi dev'us ja akcept'i flank'e'n'met'i person'a'j'n konsider'o'j'n.

STENSGÅRD
Nu ja, do est'as bon'e. Kaj parti'o'n vi jam hav'as, tio'n mi bon'e rimark'is.

MONSEN
Mi flat'as mi'n, ke la pli'mult'o de la jun'a ag'em'a kresk'ant'ar'o —

ASLAKSEN
Hm, hm; est'as kaŝ'esplor'ul'o'j vag'ant'a'j.

DANIEL HEJRE
(el la tend'o; miop'a; ĉirkaŭ'rigard'as kaj ven'as pli'proksim'e'n) Ho, ĉu mi kuraĝ'us prunt'e pet'i liber'a'n seĝ'o'n; mi vol'us ek'sid'i jen, tie.

MONSEN
Est'as destin'it'a'j benk'o'j, kiel vi vid'as; sed ĉu vi ne pov'as sid'i ĉe ĉi tiu tabl'o?

DANIEL HEJRE
Jen? Ĉe tiu tabl'o? Ho jes, cert'e! (ek'sid'as) Jen, jen! ĉampan'a vin'o, mi kred'as.

MONSEN
Jes. Vi ebl'e kun'trink'os glas'o'n?

DANIEL HEJRE
Ne, dank'o'n! Tiu ĉampan'o kiu'n sinjor'in'o Rundholmen liver'as, ĝi —; nu ja, et'a'n glas'o'n mi ja pov'us pro la bon'a rond'o — sed se mi nur hav'us glas'o'n.

MONSEN
Bastian, en'ir'u serĉ'i unu.

Bastian
Ho, Aslaksen, en'ir'u, kaj serĉ'u glas'o'n.

(Aslaksen ir'as en la tend'o'n. Silent'o)

DANIEL HEJRE
La sinjor'o'j do ne ĝen'as si'n pro mi? Ne las'u mi'n do ne —! Dank'o'n, Aslaksen (salut'as al Stensgård) Fremd'a vizaĝ'o. Nov'e ven'int'a. Ver'ŝajn'e advokat'o Stensgård, se mi ne erar'as.

MONSEN
Tut'e ĝust'e. (prezent'ant'e) Advokat'o Stensgård, sinjor'o Daniel Hejre —

Bastian
Kapital'ist'o.

DANIEL HEJRE
Antaŭ'a, pli ĝust'e dir'it'e. Nun mi sen'iĝ'is je la tut'o; kvit'iĝ'is, oni pov'as ja dir'i. Ne bankrot'is! Tio'n vi je mort'o kaj plag'o ne kred'u.

MONSEN
Trink'u, trink'u nun, dum ŝaŭm'as.

DANIEL HEJRE
Sed fripon'aĵ'o'j, kompren'u; artifik'o'j kaj ti'aĵ'o'j, — nu sufiĉ'e dir'it'e. Nu do, mi esper'as, ke tio est'os preter'pas'ant'a. Kiam mi est'os kvit'iĝ'int'a je mi'a'j plej mal'nov'a'j proces'o'j kaj iu'j ali'a'j afer'o'j, tiam la alt'e'de'ven'a Mikelo est'u tir'at'a en tag'o'n. Tost'o'n! Ĉu vi ne trink'u por tio? Ĉu?

STENSGÅRD
Ja, ĉu mi ne unu'e demand'u, kiu tiu alt'e'de'ven'a sinjor'o Mikelo est'as?

DANIEL HEJRE
He-he; ne aspekt'u do tiel embaras'it'a. Vi cert'e ne pens'as, ke mi alud'as al sinjor'o Monsen? Sinjor'o Monsen ja ne pov'as est'i nom'at'a alt'e'de'ven'a. Ne; tiu est'as ĉambelan'o Bratsberg, — kar'a jun'a amik'o!

STENSGÅRD
Ho ĉu? En komerc'a'j afer'o'j la ĉambelan'o cert'e est'as honest'a hom'o.

DANIEL HEJRE
Ĉu tio'n vi dir'as, vi jun'a hom'o? Hm; sufiĉ'e dir'it'e! (proksim'ig'as si'n) Antaŭ du'dek'o da jar'o'j mi valor'is barel'o'n da or'o. Ricev'is grand'a'n kapital'o'n post mi'a patr'o. Vi cert'e aŭd'is rakont'i pri mi'a patr'o? Ĉu ne? Mal'jun'a Mads Hejre? Oni nom'is li'n Or-Mads. Li est'is ŝip'posed'ant'o; en'spez'is mult'eg'e da mon'o dum la licenc-temp'o; or'um'ig'is si'a'j'n fenestr'o'kadr'o'j'n kaj pord'a'j'n fost'o'j'n; est'is sufiĉ'e riĉ'a por tio; nu sufiĉ'e dir'it'e; — tial oni nom'is li'n Or-Mads.

ASLAKSEN
Ĉu li ne ankaŭ or'um'is la kamen'tub'o'j'n?

DANIEL HEJRE
Ne, tio est'as nur gazet'mensog'o; — ceter'e ĝi aper'is long'e antaŭ vi'a temp'o. Sed mon'o'n li el'spez'is; kaj tio'n ankaŭ mi far'is. Mult'e'kost'a vojaĝ'o al Londono —; ĉu vi ne aŭd'is parol'i pri mi'a vojaĝ'o al Londono? Mi kvazaŭ konduk'is kun mi kort'eg'o'n; — ĉu vi ver'e ne aŭd'is parol'i pri tio? Ĉu? — Kaj kiom mi ja est'as for'ĵet'int'a sur art'o'j'n kaj scienc'o'j'n? Kaj kiel mi ja est'as antaŭ'e'n'puŝ'int'a jun'a'j'n talent'ul'o'j'n?

ASLAKSEN
(ek'star'as) Dank'o'n pri mi, mi'a'j sinjor'o'j!

MONSEN
Nu? Ĉu vi vol'as for'las'i ni'n?

ASLAKSEN
Jes, mi vol'as iom mov'i mi'n. (for'ir'as)

DANIEL HEJRE
(mal'laŭt'e) Ankaŭ li est'as unu el ili. Re'pag'as sam'manier'e kiel ĉiu'j la ali'ul'o'j; he-he! Ĉu vi sci'as, ke mi ten'is li'n tut'a'n jar'o'n al stud'ad'o?

STENSGÅRD
Ver'e? Ĉu Aslaksen stud'is?

DANIEL HEJRE
Kiel la jun'a Monsen; — neniam far'iĝ'is al io; ankaŭ kiel — sufiĉ'e dir'it'e: — kio'n mi vol'is dir'i: dev'is rezign'i la esper'o'n pri li; jam fru'e rimark'is tiu'n fatal'a'n inklin'o'n al alkohol'aĵ'o'j —

MONSEN
Sed vi tut'e erar'voj'iĝ'is de tio, kio'n vi vol'is rakont'i al Stensgård pri la ĉambelan'o.

DANIEL HEJRE
Aj, tio est'as mult'flank'a histori'o. Kiam mi'a patr'o star'is plej alt'e, mal'supr'e'n'iĝ'is por la mal'jun'a ĉambelan'o, — patr'o de la nun'a, vi kompren'as; ĉar ankaŭ li est'is ĉambelan'o —

Bastian
Kompren'ebl'e; ĉio hered'iĝ'as ĉi tie.

DANIEL HEJRE
Inkluziv'e ĉiu'j ĝentil'a'j ec'o'j. Sufiĉ'e dir'it'e. La mal'alt'ig'o de la mon'a valor'o, — mal'prudent'aĵ'o'j, ekstravaganc'a'j afer'o'j en kiu'j'n li tir'iĝ'is en la jar'o 1816 kaj post'e, tio dev'ig'is li'n vend'i part'o'n el la bien'o —

STENSGÅRD
Kaj vi'a patr'o aĉet'is?

DANIEL HEJRE
Kaj aĉet'is kaj pag'is. Nu! Kio okaz'as? Mi trans'pren'as la hered'aĵ'o'n; mi far'as mil'o'j'n da pli'bon'ig'aĵ'o'j —

Bastian
Kompren'ebl'e.

DANIEL HEJRE
Tost'o'n! — Pli'bon'ig'aĵ'o'j'n en mil'o'j, kiel dir'it'e; mi aer'um'as en la arb'ar'o'j; vic'o da jar'o'j pas'as, — kaj jen ven'as mi'a sinjor'o Uri'a'n,[2] — mi alud'as la nun'a'n, — kaj ig'as la negoc'o'n re'far'iĝ'i!

[2] Nom'o uz'at'a por ne dev'i uz'i la ĝust'a'n. Mal'estim'e.

STENSGÅRD
Jes, sed estim'at'a Hejre, tio'n vi cert'e est'us pov'int'a mal'help'i.

DANIEL HEJRE
Ne tiel facil'e! Kelk'a'j formal'aĵ'o'j est'is forges'it'a'j, li pretend'is. Ceter'e mi tiam est'is en mon'a embaras'o, kiu laŭ'e far'iĝ'is daŭr'a. Kaj kiom long'e ating'as ni nun'temp'e sen kapital'o?

MONSEN
Ne, jen est'as je Di'o ver'a vort'o! Jes, iel oni ne ating'as long'e eĉ kun kapital'o'j. Tio'n mi spert'is. Jes, eĉ mi'a'j sen'kulp'a'j infan'o'j —

Bastian
(frap'as la tabl'o'n) Uŝ, patr'o, — se mi hav'us cert'a'j'n person'o'j'n ĉi tie!

STENSGÅRD
Vi'a'j infan'o'j, vi dir'as?

MONSEN
Nu jes; vid'u nun ekzempl'e Bastian. Ĉu li ne est'as bon'e eduk'it'a —?

DANIEL HEJRE
Tri'obl'e! Unu'e en direkt'o de student'o; post'e en direkt'o de pentr'ist'o; kaj fin'e en direkt'o de — ne, jen'o est'as ver'o, — civil'inĝenier'o, tio li do est'as.

Bastian
Jes, tio mi est'as, mort'o kaj plag'o!

MONSEN
Jes, tio li est'as; tio'n mi pov'as pruv'i kaj per kvitanc'o'j kaj ekzamen'a'j atest'il'o'j. Sed kiu dung'iĝ'is por la komun'um'a labor'o? Kiu dung'iĝ'is por la voj'labor'o'j ĉi tie — precip'e la du last'a'j'n jar'o'j'n? Por ili dung'iĝ'is ekster'land'an'o'j — aŭ almenaŭ fremd'ul'o'j, — person'o'j, mal'long'e dir'it'e, pri kiu'j oni neni'o'n sci'as!

DANIEL HEJRE
Jes, est'as tut'e hont'ind'e. Kiam oni je nov'jar'o dung'us estr'o'n de la ŝpar'bank'o, oni preter'pas'is sinjor'o'n Monsen, kaj elekt'is subjekt'o'n kun kompren'em'o (tus'as) kun kompren'em'o ten'i la mon'uj'o'n ferm'it'a, — kio'n ni'a grandioz'a gast'ig'ant'o laŭ'ŝajn'e ne hav'as. Se tem'as pri post'o de konfid'o en la komun'um'o — sam'e! Neniam Monsen; ĉiam iu kiu ĝu'as la fid'o'n — de la potenc'ul'o'j. Nu; commune suffragium, kiel vort'um'as la roma leĝ'ar'o; tio signif'as, ke oni sufer'as ŝip'romp'o'n en la komun'um'a profesi'o, vi sci'u! Fi, pro diabl'o! Tost'o!

MONSEN
Dank'o'n! Sed por pas'i al io ali'a, — kiel progres'as nun vi'a'j mult'a'j proces'o'j?

DANIEL HEJRE
Ili daŭr'e est'as en prepar'ad'o; mi ne pov'as dir'i pli al vi je ĉi tiu moment'o. Ho, kiom da ĉikan'o'j al kiu'j mi est'is el'met'it'a en tiu rilat'o! Ven'ont'a'n semajn'o'n far'iĝ'os neces'e por mi vok'i la tut'a'n urb'a'n konsil'ant'ar'o'n al la juĝ'a konsil'ant'ar'o.

Bastian
Ĉu est'as ver'o, tio kio'n dir'as hom'o'j, ke vi iam vok'is vi'n mem al la juĝ'a konsil'ant'ar'o?

DANIEL HEJRE
Mi mem? Jes; sed mi ne mi'n prezent'is.

MONSEN
Ha-ha! Ĉu ne, nu?

DANIEL HEJRE
Mi hav'is leĝ'a'n ekskuz'o'n pri for'est'o: Mi trans'pas'us la Grönsundon, kaj mal'feliĉ'e est'is, ke est'is tiu'n jar'o'n ke Bastian konstru'is la pont'o'n; — pum; vi sci'as ke ir'is ad undas —

Bastian
Nu, do ke la diabl'o —!

DANIEL HEJRE
Prudent'o, jun'a sinjor'o! Est'as tiom mult'a'j, kiu'j streĉ'as la ark'o'n ĝis ĝi romp'iĝ'as; la pont'a'n ark'o'n mi alud'as; ĉio est'as ja hered'a —; sufiĉ'e dir'it'e![3]

[3] En la norveg'a lingv'o ĉi tiu esprim'o signif'as ankaŭ “stult'ul'o”.

MONSEN
Ho-ho-ho! “Sufiĉ'e'dir'it'e”, jes! Trink'u nun vi, “Sufiĉ'e'dir'it'e”! (al Stensgård) Vi aŭd'as, ke sinjor'o Hejre hav'as licenc'o'n por esprim'i si'n kiel li ŝat'as.

DANIEL HEJRE
Jes, la parol'liber'ec'o est'as ja la sol'a ŝtat'an'ec'a rajt'o, kiu'n mi alt'e taks'as.

STENSGÅRD
Nur domaĝ'o, ke tiu rajt'o est'as lim'ig'it'a per la leĝ'o'j.

DANIEL HEJRE
He-he! La dent'o'j de la sinjor'o advokat'o ebl'e saliv'as por insult'proces'o? Ĉu? Nepr'e ne akcept'u toler'aĵ'o'n, estim'at'ul'o! Mi est'as mal'jun'a praktik'ant'o, mi!

STENSGÅRD
Koncern'e insult'o'j?

DANIEL HEJRE
Vi'a'n pardon'o'n, jun'a sinjor'o! La koler'o, kiu'n vi sent'as, ver'e honor'ig'as vi'a'n kor'o'n. Mi pet'as vi'n forges'i, ke mal'jun'ul'o est'as ĉi tie sid'int'a parol'ant'e ne'kaŝ'em'e pri vi'a'j for'est'ant'a'j amik'o'j.

STENSGÅRD
For'est'ant'a'j amik'o'j?

DANIEL HEJRE
La fil'o cert'e valor'as la honor'o'n; sufiĉ'e dir'it'e! Tiel ankaŭ la fil'in'o. Kaj kiam mi preter'pas'e hazard'is ĵet'i makul'et'o'n sur la karakter'o'n de la ĉambelan'o —

STENSGÅRD
Tiu'j de la ĉambelan'o? Ĉu est'as tiu'j de la ĉambelan'o, kiu'j'n vi nom'as mi'a'j'n amik'o'j'n?

DANIEL HEJRE
Jes, oni ja ne far'as vizit'o'j'n al si'a'j mal'amik'o'j, mi sci'as.

Bastian
Vizit'o'j'n?

MONSEN
Ĉu kio?

DANIEL HEJRE
Aŭ, aŭ, aŭ! Jen mi ebl'e mal'kaŝ'is i'o'n, kio —

MONSEN
Ĉu vi far'is vizit'o'j'n al la ĉambelan'o!

STENSGÅRD
Babil'aĵ'o! Fals'aĵ'o'j!

DANIEL HEJRE
Ver'e, eg'e fatal'e! Sed kiel mi do pov'us sci'et'i, ke est'as sekret'o? (al Monsen) Ceter'e ne pren'u mi'a'j'n vort'o'j'n tro laŭ'liter'e. Kiam mi dir'as “vizit'o”, mi nur alud'as tia'n formal'a'n vizit'et'o'n; — tamen en frak'o kaj flav'a'j gant'o'j; sed kio —!

STENSGÅRD
Kaj mi dir'as al vi, ke mi eĉ ne est'as parol'int'a viv'a'n vort'o'n kun tiu famili'o!

DANIEL HEJRE
Ĉu ebl'as? Ĉu vi eĉ ne la du'a'n foj'o'n est'is akcept'at'a? Jes, ĉar la unu'a'n foj'o'n oni ne'ig'is si'n hejm'e; tio'n mi ja sci'as.

STENSGÅRD
(al Monsen) Mi hav'is skrib'aĵ'o'n por trans'don'i de iu tri'a person'o en Kristiani'a; tio est'as la tut'o.

DANIEL HEJRE
(ek'star'as) Est'as, Di'o mort'ig'u mi'n, io indign'ig'a en ti'aĵ'o! Jen ven'as jun'a, fid'em'a ne'spert'ul'o sur la aren'o de la viv'o; vizit'ant'e la prov'it'a'n grand'ul'o'n en li'a dom'o; rifuĝ'as al li kiu hav'as la si'a'n en sekur'ec'o, por pet'i, — nu sufiĉ'as! La grand'ul'o ŝlos'frap'as la pord'o'n; oni ne est'as hejm'e; — ne, oni neniam est'as hejm'e, kiam pri io est'as, — sufiĉ'as! (ek'dir'e) Sed al'don'e est'as ja la plej indign'ig'a krud'ec'o!

STENSGÅRD
Ho, las'u nun tiu'n mal'agrabl'a'n afer'o'n kuŝ'i.

DANIEL HEJRE
Ne hejm'e! Li, kiu ĉiam dir'ad'as: “Mi est'as ĉiam hejm'e por honest'a'j hom'o'j!”

STENSGÅRD
Ĉu li tio'n dir'as?

DANIEL HEJRE
Ia dir'aĵ'o. Eĉ sinjor'o Monsen neniam akcept'iĝ'as. Sed mi ne kompren'as kial li port'as mal'am'o'n al vi. Jes, mi dir'as mal'am'o'n; ĉar ĉu vi sci'as kio'n mi aŭd'is hieraŭ?

STENSGÅRD
Mi ne vol'as sci'i, kio'n vi aŭd'is hieraŭ.

DANIEL HEJRE
Fin'a punkt'o do. Ceter'e la dir'aĵ'o por mi ne est'is ekster'ordinar'a; — nom'e en la buŝ'o de ĉambelan'o Bratsberg! Mi ne kompren'as, kial li al'don'us la vort'o'n “radik-hak'ist'o”.

STENSGÅRD
Radik-hak'ist'o?

DANIEL HEJRE
Ĉar vi nepr'e dev'ig'as mi'n, mi dev'as konfes'i, ke la ĉambelan'o nom'is vi'n radik-hak'ist'o kaj aventur'ist'o.

STENSGÅRD
(ek'salt'as) Kio'n do?

DANIEL HEJRE
Radik-hak'ist'o kaj aventur'ist'o, — aŭ aventur'ist'o kaj radik-hak'ist'o, mi ne pov'as garanti'i por la vic'o de la vort'o'j.

STENSGÅRD
Kaj tio'n vi aŭd'is?

DANIEL HEJRE
Mi? Se mi ĉe'est'us, sinjor'o advokat'o Stensgård, ne mank'us al vi la defend'o'n, kiu'n vi merit'as.

MONSEN
Jen vi vid'as kio el'ven'as el —

STENSGÅRD
Kiel pov'as tiu impertinent'a person'o arog'i al si —?

DANIEL HEJRE
Nu, nu, nu! Ne tiel impet'e! Est'is metafor'e pens'it'e; pri tio mi vet'as mi'a'n kol'o'n. Ebl'e nur ŝerc'em'a parol'turn'iĝ'o. Morgaŭ vi pov'os postul'i klar'ig'o'n. Jes, ĉar vi ja cert'e invit'iĝ'is al la festen'a tag'manĝ'o? Ĉu?

STENSGÅRD
Mi ne ir'os al iu tag'manĝ'o.

DANIEL HEJRE
Du vizit'o'j'n kaj tamen neniu'n invit'o'n —!

STENSGÅRD
Radik-hak'ist'o kaj aventur'ist'o! Al kio tio do alud'us?

MONSEN
Jen vid'u tie'n! Kiam oni parol'as pri la mal'bon'ul'o, li est'as plej proksim'a. Ven'u, Bastian! (Monsen kaj Bastian for'ir'as.)

STENSGÅRD
Kio'n tio signif'us, sinjor'o Hejre?

DANIEL HEJRE
Mi ver'e ne pov'as serv'i vi'n per iu respond'o, — Vi sufer'as? Vi'a'n man'o'n, jun'a sinjor'o! Pardon'u se mi per sincer'dir'ec'o vund'is vi'n. Kred'u mi'n, ankoraŭ atend'as vi'n mult'a'j amar'a'j tra'viv'aĵ'o'j sur la aren'o de la viv'o. Vi est'as jun'a; vi est'as konfid'em'a kaj kred'em'a. Tio est'as bel'a; eĉ kor'tuŝ'a; sed, sed, — fid'em'o est'as arĝent'o; mond'a spert'o est'as or'o; — jen proverb'o el mi'a propr'a el'pens'aĵ'o, vid'u! Di'o est'u kun vi! (Daniel Hejre for'ir'as.)

(Ĉambelan'o Bratsberg, li'a fil'in'o kaj doktor'o Fjeldbo ven'as de mal'dekstr'e.)

ANDERS LUNDESTAD
(ĉe la tribun'o, sign'as por aŭskult'ad'o) Sinjor'o administr'ant'o de la fer'far'ej'o Ringdal hav'as la vort'o'n.

STENSGÅRD
(vok'as) Sinjor'o Lundestad, mi postul'as la vort'o'n!

LUNDESTAD
Post'e!

STENSGÅRD
Ne! — Nun! Tuj!

LUNDESTAD
Vi ne pov'as parol'i nun. Sinjor'o Ringdal hav'as la parol'rajt'o'n.

RINGDAL
(sur la tribun'o) Estim'at'a'j kun'ven'ant'o'j! En ĉi tiu moment'o ni hav'as la honor'o'n vid'i en ni'a mez'o la vir'o'n kun la varm'a kor'o kaj la mal'ferm'it'a man'o, — li, kiu dum long'a vic'o da jar'o'j kutim'ig'is ni'n supr'e'n'rigard'i al li kvazaŭ al patr'o; li, kiu ĉiam est'as pret'a sam'e al konsil'o kiel al far'o; li, kies pord'o neniam est'as ferm'it'a por iu ajn honest'a membr'o de ni'a komun'um'o; li, li —; ni'a estim'at'a honor'a gast'o ne ŝat'as long'a'j'n parol'ad'o'j'n, kaj tial, tost'o'n kaj hura'o'n por ĉambelan'o Bratsberg kaj li'a famili'o! Ili viv'u! Hur'a!

La Amas'o
Hur'a! Hur'a! Hur'a!

(Entuziasm'a aplaŭd'o; oni ĉirkaŭ'as la ĉambelan'o'n, kiu dank'as kaj prem'as la man'o'j'n de la plej proksim'a'j.)

STENSGÅRD
Ĉu mi nun rajt'as parol'i?

LUNDESTAD
Bon'vol'u. La tribun'o star'as je vi'a serv'o.

STENSGÅRD
(ek'salt'as sur la tabl'o'n) Mi konstru'as mi'a'n propr'a'n tribun'o'n!

La Jun'ul'o'j
(amas'iĝ'as ĉirkaŭ li'n) Hur'a!

La Ĉambelan'o
(al la doktor'o) Kiu est'as tiu ne'regul'a hom'o?

FJELDBO
Advokat'o Stensgård.

La Ĉambelan'o
Nu, li!

STENSGÅRD
Aŭskult'u mi'n, vi festen'ant'a'j frat'o'j kaj frat'in'o'j! Aŭskult'u mi'n, vi, kiu'j hav'as la ĝoj'o'n kaj la kant'o'n de la tag'o de liber'ec'o en vi'a'j kor'o'j, eĉ se ĝi kuŝ'as lig'it'a. Mi est'as fremd'ul'o inter vi —

ASLAKSEN
Ne!

STENSGÅRD
Dank'o'n por tiu “ne”! Mi pren'as ĝi'n kiel atest'o de la sopir'o kaj la bezon'o. Tamen fremd'a mi est'as; sed est'as ĵur'it'e, ke ĉi tie mi star'as kun grand'a kaj freŝ'a kor'o por vi'a lament'o kaj ĝoj'o, por vi'a sopir'o kaj venk'o; se hav'us mi pri tio iu'n potenc'o'n, tiam — tiam —!

ASLAKSEN
Vi hav'as, sinjor'o advokat'o!

LUNDESTAD
Neni'u inter'romp'o! Vi ne hav'as la parol'rajt'o'n.

STENSGÅRD
Vi eĉ mal'pli! Mi mal'dung'as la festen'komitat'o'n! Liber'ec'o en la liber'ec'ot'ag'o, knab'o'j!

La Jun'ul'o'j
Hur'a por la liber'ec'o!

STENSGÅRD
Oni vol'as mal'permes'i al vi parol'i! Vi aŭd'is. Oni vol'as far'i vi'n sen'voĉ'a'j! For tia per'fort'a reĝim'o! Mi ne vol'as star'i ĉi tie parol'ant'e al amas'o de mut'ul'o'j. Parol'i mi vol'as. Kaj vi parol'u kun'e. Ni parol'u sen ĉirkaŭ'fraz'o'j!

La Amas'o
(en kresk'ant'a ĝoj'eg'o) Hur'a!

STENSGÅRD
Ne plu tiu'j steril'a'j ĉerk'e vest'it'a'j festen'kun'ven'o'j! Or'um'it'a, ag'pez'a rikolt'aĵ'o ĝerm'os de nun el ni'a'j Dek'sep'a'n-de-Maj'o-festen'o'j. Maj'o! Ĝi est'as ja la temp'o de ĝerm'ad'o; ĝi est'as ja la jun'a ŝvel'ant'a virg'in'monat'o de la jar'o. Ĝis la unu'a de Juni'o est'os ĝust'e du monat'o'j de post kiam mi loĝ'iĝ'is ĉi tie inter vi. Kaj kiom do mi est'as vid'int'a de grand'ec'o kaj mal'grand'ec'o, de mal'bel'aĵ'o'j kaj de bel'aĵ'o'j ĉi tie!

La Ĉambelan'o
Pri kio est'as li ver'e parol'ant'a, doktor'o?

FJELDBO
Pres'ist'o Aslaksen dir'as, ke est'as pri la lok'a'j rilat'o'j.

STENSGÅRD
Mi vid'is talent'o'j'n glim'i kaj bril'i fund'e en la popol'o. Sed mi ankaŭ vid'is la degener'ig'ant'a'n anim'o'n, kiu kuŝ'as prem'eg'ant'e super la talent'o'j kaj ten'as ili'n en la mal'super'ec'o. Jes, mi vid'is jun'a'j'n, varm'a'j'n, fid'o'plen'a'j'n kor'o'j'n al'kur'i renkont'e, — sed ankaŭ tiu'j'n, kiu'j ferm'is la pord'o'n al ili.

Tor'a
Ho, Di'o!

La Ĉambelan'o
Kio'n li alud'as per tio?

STENSGÅRD
Jes, frat'o'j kaj frat'in'o'j en brav'a fid'o! Trov'iĝ'as en la veter'o, en la aer'o, potenc'o, re'aper'ant'o el putr'a'j tag'o'j, kiu dis'kuŝ'ig'as prem'eg'o'n kaj sombr'o'n, kie dev'us est'i lum'o kaj supr'e'n'flug'o. Re'en'tomb'ig'u tiu'n re'aper'ant'o'n!

La Amas'o
Hur'a! Hur'a por la 17-a de Maj'o!

Tor'a
Ven'u, patr'o —!

La Ĉambelan'o
Je la diabl'o, pri kiu re'aper'ant'o est'as li parol'ant'a, doktor'o?

FJELDBO
(rapid'e) Ho, est'as pri — (flustr'as kelk'a'j'n vort'o'j'n)

La Ĉambelan'o
Aha! Ĉu ver'e tiel?

Tor'a
(mal'laŭt'e) Dank'o'n!

STENSGÅRD
Se ne ali'ul'o vol'as frakas'i la drak'o'n, do mi far'os! Sed ni dev'as kun'ten'i, knab'o'j!

Mult'a'j Voĉ'o'j
Jes! Jes!

STENSGÅRD
Ni est'as la jun'ul'o'j. Ni posed'as la temp'o'n; sed la temp'o ankaŭ posed'as ni'n. Ni'a rajt'o est'as ni'a dev'o! Kubut'lok'o'n por ĉia energi'o, por ĉia vol'o, kiu est'as el inter la fort'ul'o'j! Aŭskult'u mi'n! Ni star'ig'os asoci'o'n. La mon'sak'o ĉes'is reg'i en la komun'um'o!

La Ĉambelan'o
Brav'e! (al la doktor'o) La mon'sak'o'n, li dir'is; do tamen ver'e —!

STENSGÅRD
Jes, knab'o'j, ni, ni est'as la valut'o, se ver'e est'as erc'o en ni. Ni'a'j vol'o'j, jen la kontant'a mon'o, kiu valid'u inter hom'o kaj hom'o. Milit'o kaj mal'venk'o al ĉiu'j tiu'j, kiu'j vol'as mal'help'i ke ni antaŭ'e'n ir'os laŭ ni'a vol'o.

La Amas'o
Hur'a!

STENSGÅRD
Oni ĵet'is al mi vizaĝ'e'n mok'em'a'n “brav'e” ĉi-vesper'e —

La Ĉambelan'o
Ne!

STENSGÅRD
Indiferent'e! Nek dank'o nek minac'o i'o'n signif'as por tiu kiu vol'as tio'n, kio'n li vol'as. Kaj sekv'e al Di'o rekomend'it'a! Jes al li; ĉar est'as ja li'a misi'o, kiu'n ni plen'um'as en ni'a jun'a, fid'o'plen'a ag'ad'o. Do intern'e'n en la restoraci'o'n; — en tiu ĉi hor'o ni vol'as star'ig'i ni'a'n asoci'o'n!

La Amas'o
Hur'a! Port'u li'n! Port'u li'n!

(Li supr'e'n'lev'iĝ'as sur kun'plekt'it'a'j brak'o'j.)

Voĉ'o'j
Parol'u! Pli! Pli!

STENSGÅRD
Solidar'ec'o, mi dir'as! Alianc'o est'as inter la asoci'o de la jun'ul'o'j kaj la providenc'o. De'pend'as de ni, se ni vol'as estr'i la mond'o'n — ĉi tie en la distrikt'o!

(Li port'iĝ'as en la tend'o'n dum entuziasm'a aplaŭd'o.)

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(sek'ig'as la okul'o'j'n) Ho, kia buŝ'o sid'as sur tiu hom'o! Ĉu oni ne ŝat'us kis'i li'n, sinjor'o Hejre?

DANIEL HEJRE
Ne, kis'i li'n, tio'n mi do ne volont'e far'us.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ne, vi! Tio'n mi ja kred'as.

DANIEL HEJRE
Ĉu ebl'e vi vol'us kis'i li'n, sinjor'in'o Rundholmen?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Uf, kiel aĉ'a vi est'as!

(Ŝi ir'as en la tend'o'n; ankaŭ Daniel Hejre.)

La Ĉambelan'o
Re'aper'ant'o, — kaj drak'o, — kaj mon'sak'o! Est'is terur'e krud'e. Sed cert'e konven'e!

LUNDESTAD
(proksim'iĝ'as) Mi tre bedaŭr'as, sinjor'o ĉambelan'o —

La Ĉambelan'o
Jes, kie vi hav'is vi'a'n sci'o'n pri la hom'o'j? Nu, nu; pov'as okaz'i al kiu ajn. Bon'a'n nokt'o'n, sinjor'o Lundestad, kaj mult'a'j'n dank'o'j'n por hodiaŭ. (turn'as si'n al Tor'a kaj al la doktor'o) Sed je diabl'o; kontraŭ tiu brav'a, jun'a hom'o mi est'as est'int'a krud'a.

FJELDBO
Ĉu?

Tor'a
Al la vizit'o vi alud'as —?

La Ĉambelan'o
Du vizit'o'j. Efektiv'e est'as la kulp'o de Lundestad; li est'is li'n pri'skrib'int'a kiel ambici'ul'o kaj kiel — io ali'a, kio'n mi ne memor'as. Nu, feliĉ'e ke mi pov'os tio'n ripar'i.

Tor'a
Kiel —?

La Ĉambelan'o
Ven'u, Tor'a; ni vol'as jam ĉi-vesper'e —

FJELDBO
Ho ne, sinjor'o ĉambelan'o, ĉu tio do est'as prudent'a —?

Tor'a
(mal'laŭt'e) Tŝ!

La Ĉambelan'o
Se oni est'is sen'atent'a, oni dev'as ripar'i la afer'o'n; tio est'as simpl'a dev'o. Bon'a'n nokt'o'n, doktor'o! Mi tamen ek'hav'is ĝoj'ig'a'n temp'et'o'n. Tio est'as pli ol vi pret'ig'is por mi hodiaŭ.

FJELDBO
Mi, sinjor'o ĉambelan'o?

La Ĉambelan'o
Ho jes, jes jes; — kaj vi kaj ali'ul'o'j —

FJELDBO
Ĉu mi pov'us demand'i, kio'n mi —?

La Ĉambelan'o
Sinjor'o far'ej'kurac'ist'o, — neniu'n al'trud'iĝ'em'o'n. Mi neniam est'as al'trud'iĝ'em'a. Nu, tamen, en la nom'o de Di'o, — bon'a'n nokt'o'n.

(La ĉambelan'o kaj Tor'a el'ir'as mal'dekstr'e; Fjeldbo post'rigard'as ili'n pens'em'e.)

Pres'ist'o ASLAKSEN
(el la tend'o) Hola, serv'ist'o! Ink'o'n kaj plum'o'n! Ho, nun okaz'iĝ'as, sinjor'o doktor'o!

FJELDBO
Kio okaz'iĝ'as?

ASLAKSEN
Li star'ig'as la asoci'o'n. Ĝi est'as preskaŭ star'ig'it'a.

LUNDESTAD
(mal'rapid'e proksim'iĝ'as) Ĉu mult'a'j en'skrib'iĝ'as?

ASLAKSEN
Ni hav'as nun ĉirkaŭ 37 krom vidv'in'o'j kaj ti'aĵ'o'j. Ink'o'n kaj plum'o'n, mi dir'as! Neni'u serv'ist'o ĉe'est'as; kulp'as la lok'a'j rilat'o'j. (el'ir'as mal'antaŭ la tend'o'n)

LUNDESTAD
Puh; tio ĉi est'is varm'a tag'o.

FJELDBO
Mi tim'as ke ni hav'os pli varm'a'j'n tag'o'j'n post ĉi tiu.

LUNDESTAD
Ĉu vi opini'as ke la ĉambelan'o far'iĝ'is tre koler'a?

FJELDBO
Ho, tut'e ne; tio'n vi ja vid'is. Sed kio'n vi dir'as pri la nov'a asoci'o?

LUNDESTAD
Hm; mi dir'as neni'o'n. Kio'n do dir'i?

FJELDBO
Sed est'as ja la komenc'o de batal'o por la potenc'o ĉi tie en la distrikt'o.

LUNDESTAD
Nu ja! Batal'o est'as bon'a. Li est'as vir'o kun grand'a'j talent'o'j, tiu Stensgård.

FJELDBO
Kaj vir'o kiu vol'as antaŭ'e'n.

LUNDESTAD
La jun'ul'o'j ĉiam vol'as antaŭ'e'n. Ankaŭ mi vol'is antaŭ'e'n, kiam mi est'is jun'a; neni'o est'as dir'end'a kontraŭ tio. Sed ni pov'us ebl'e ir'i intern'e'n —

DANIEL HEJRE
(el la tend'o) Nu, sinjor'o Lundestad, ĉu vi en'ir'os por interpelaci'i? Ĉu? Far'i opon'o'n? He-he! Ĉar tia'okaz'e vi dev'as rapid'iĝ'i.

LUNDESTAD
Ho, mi tamen cert'e ven'os sufiĉ'e fru'e.

DANIEL HEJRE
Tro mal'fru'e, amik'o! Se vi ne vol'as star'i bapt'o'patr'o. (hura'o'j el la tend'o) Jen la diakon'o'j kant'as Amen'o'n; nun la bapt'a ceremoni'o est'as plen'um'it'a.

LUNDESTAD
Cert'e permes'iĝ'as ke oni aŭskult'u; mi ten'as mi'n silent'a. (en'ir'as)

DANIEL HEJRE
Jen ankaŭ unu el la fal'ont'a'j arb'o'j! Mult'o kaj mult'ul'o'j est'as nun fal'ont'a'j! Ĉi tie aspekt'os kiel arb'ar'o post vent'eg'o. Ho, est'as delikat'e, jen'o!

FJELDBO
Sed dir'u al mi, sinjor'o Hejre; kial ĝi ver'e interes'as vi'n?

DANIEL HEJRE
Interes'as mi'n? Mi ne est'as iu interes'pren'ant'a vir'o, sinjor'o doktor'o! Kiam mi ĝoj'as, tio est'as en la nom'o de mi'a'j kun'civit'an'o'j. Ĉi tie kre'iĝ'os viv'o, en'hav'o, materi'o! Por mi person'e — je Di'o, por mi tio pov'as est'i sen'signif'a; mi dir'as, kiel la Grand'a Turk'o pri la imperi'estr'o de Aŭstr'uj'o kaj la reĝ'o de Franci'o: Por mi est'as sen'signif'e ĉu la pork'o manĝ'as la hund'o'n aŭ ĉu la hund'o manĝ'as la pork'o'n. (el'ir'as en la fon'o dekstr'e)

La Amas'o
(en la tend'o) Advokat'o Stensgård viv'u! Li viv'u! Hur'a! Hur'a por la Asoci'o de la jun'ul'o'j! Vin'o'n! Punĉ'o'n! Hoj; hoj! Bier'o'n! Hur'a!

Bastian MONSEN
(el la tend'o) Di'o ben'u vi'n kaj ĉiu'j'n hom'o'j'n! (kun plor'sufok'at'a voĉ'o) Ho, doktor'o, mi sent'as mi'n fort'eg'a ĉi-vesper'e. Mi dev'as i'o'n far'i!

FJELDBO
Ne far'u ceremoni'o'j'n. Sed kio'n vol'as vi far'i?

Bastian MONSEN
Mi pens'as, ke mi ir'u en la danc-salon'o'n por draŝ'i kelk'a'j'n el mi'a'j amik'o'j. (el'e'n mal'antaŭ la tend'o'n)

(Stensgård ven'as el la tend'o, sen ĉapel'o kaj en fort'a ekscit'o.)

STENSGÅRD
Kar'a Fjeldbo, ĉu est'as vi?

FJELDBO
Je vi'a serv'o, sinjor'o popol'estr'o! Nu, vi cert'e est'as elekt'it'a —?

STENSGÅRD
Kompren'ebl'e; sed —

FJELDBO
Kaj kio sekv'u post'e el tio ĉi? Kiu'j posten'o'j de konfid'o en la komun'um'o? Estr'o en la bank'o? Aŭ ebl'e —?

STENSGÅRD
Ho, ne parol'u al mi pri ti'aĵ'o'j! Vi ankaŭ ne pens'as tiel. Vi ne est'as tiel plat'a kaj mal'plen'a en la brust'o, kiel vi dezir'as aspekt'i.

FJELDBO
Jen io por aŭd'i!

STENSGÅRD
Fjeldbo! Est'u mi'a amik'o kiel antaŭ'e! Far'iĝ'is dezert'e inter ni. Est'is tiom da mal'ĝoj'ig'aĵ'o'j ĉe vi, ŝerc'em'o, mok'o, kiu'j for'puŝ'is mi'n. Ho, est'is do mal'just'e de mi! (ĉirkaŭ'brak'as li'n) Ho, vi etern'a Di'o, kiom feliĉ'a mi est'as!

FJELDBO
Ankaŭ vi! Eĉ mi; eĉ mi!

STENSGÅRD
Jes, ĉu mi ne est'us la plej fi'a fripon'o sur la ter'o, se tiu apog'o de ben'o ne far'is mi'n bon'a kaj brav'a? Per kio mi est'as tio'n merit'int'a, amik'o? Kio'n mi, sen'taŭg'ul'o, est'as far'int'a, ke mi far'iĝ'is tiel riĉ'ig'at'a?

FJELDBO
Jen mi'a man'o! Ĉi-vesper'e mi, je mi'a sav'o, ŝat'as vi'n!

STENSGÅRD
Dank'o'n! Est'u fidel'a kaj sincer'a. Mi est'u. — Ĉu ne est'as ne'dir'ebl'a feliĉ'o tiel pov'ant'e entuziasm'ig'i ĉiu'j'n, ĉiu'j'n el la amas'o? Ĉu oni ne far'iĝ'u bon'a el dank'em'o? Kaj ĉu oni ne dev'as am'i ĉiu'j'n hom'o'j'n? Ŝajn'as al mi, ke mi pov'us prem'eg'i ĉiu'j'n al mi, plor'i kaj pardon'pet'i por pardon'o, ĉar Di'o est'is tiel parti'a por don'i al mi pli ol al ili.

FJELDBO
(silent'e) Jes; tiom ne'dir'ebl'e mult'e pov'as la opul'o ricev'i. Eĉ ne ramp'ul'o, eĉ ne verd'a foli'o laŭ la voj'o pov'us mi sub'tret'i ĉi-vesper'e.

STENSGÅRD
Vi?

FJELDBO
Fin'a punkt'o! Pri tio ne est'as la parol'o. Mi nur vol'is dir'i, ke mi kompren'as vi'n.

STENSGÅRD
Ho, kia delikat'a nokt'o! La muzik'o kaj la ĝoj'o son'as for'e'n super la herb'ej'o'j. Tie mal'supr'e est'as silent'e. — Jes, tiu hom'o, kies viv'o ne akcept'as bapt'o'n el tia hor'o, li ne merit'as viv'i sur la ter'o de Di'o.

FJELDBO
Jes, sed dir'u nun, — kio konstru'iĝ'os post'e — morgaŭ kaj ĉiu'j'n labor'tag'o'j'n?

STENSGÅRD
Konstru'iĝ'os? Unu'e tem'as pri mal'konstru'o. — Vi, Fjeldbo, mi iam sonĝ'is, — aŭ ebl'e mi tio'n vid'is; tamen ne, mi sonĝ'is; sed tiel viv'e; ŝajn'is al mi, ke est'is ven'int'a la tag'o de la last'a juĝ'o super la ter'o. Mi pov'is vid'i ĝi'a'n tut'a'n rond'o'n. Neni'u sun'o est'is; nur flav'a vent'eg'a lum'o. Vent'eg'is; blov'iĝ'is de okcident'e kaj ĝi kun'bala'is ĉio'n; unu'e ĝi for'vent'is velk'iĝ'int'a'n foli'ar'o'n, post'e hom'o'j'n; — sed ili tamen ten'is si'n sur'pied'e. La mantel'o'j bat'iĝ'is dens'e ĉirkaŭ ili, tiel ke aspekt'e ili ŝveb'is kvazaŭ sid'ant'a'j dum la flug'o. Unu'e ili aspekt'is kiel urb'an'o'j, kiu'j post'kur'as si'a'j'n ĉapel'o'j'n en vent'o; sed kiam ili proksim'iĝ'is, ili est'is imperi'estr'o'j kaj reĝ'o'j; kaj tio, kio'n ili post'kur'is kaj prov'is ating'i, kaj kio'n ili ĉiam est'is proksim'a'j por kapt'i, sed neniam ating'is, est'is kron'o'j kaj regn'a'j glob'o'j. Ho, preter'blov'iĝ'is cent'o'j kaj cent'o'j el ĉi'a'j spec'o'j, kaj neni'u sci'is pri kio tem'is; sed mult'a'j ĝem'is kaj demand'is: De kie tamen ven'is tiu terur'a vent'eg'o? Jen respond'iĝ'is: Voĉ'o parol'is, kaj tiu sol'a voĉ'o tiel re'son'is, ke la vent'eg'o vek'iĝ'is!

FJELDBO
Kiam vi sonĝ'is tio'n ĉi?

STENSGÅRD
Ho, iam, — mi ne memor'as; antaŭ plur'a'j jar'o'j.

FJELDBO
Okaz'is ribel'o ie en Eŭrop'o, kaj vi manĝ'is i'o'n pez'a'n por vesper'manĝ'o kaj leg'is gazet'o'j'n post'e.

STENSGÅRD
La sam'a glaci'a flu'o, la sam'a kurent'o laŭ la dors'o mi sent'is ĉi-vesper'e. Jes, mi labor'u kontent'ig'e. Mi est'u la voĉ'o —

FJELDBO
Aŭskult'u, kar'a Stensgård, vi halt'u kaj iom'et'e pri'pens'u. Vi vol'as est'i la voĉ'o, vi dir'as. Bon'e! Sed kie vol'as vi est'i tiu voĉ'o? Ĉi tie en la vokt'ej'o? Aŭ, se okaz'os pli alt'e, en la guberni'o! Kaj kiu'j est'u la re'son'o, kiu frap'os, tiel ke la vent'eg'o vek'iĝ'as? Nu ja, hom'o'j kiel propriet'ul'o Monsen kaj libr'o'pres'ist'o Aslaksen kaj la gras'dors'a geni'ul'o, sinjor'o Bastian. Kaj anstataŭ la fuĝ'ant'a'j imperi'estr'o'j kaj reĝ'o'j ni ek'vid'os bien'ul'o'n Lundestad, kiu post'kur'as si'a'n parlament'a'n mandat'o'n. Kio far'iĝ'os do ĉio? Far'iĝ'os kiel unu'e montr'iĝ'is en la sonĝ'o, — filistr'o'j en vent'o.

STENSGÅRD
En la plej proksim'a najbar'ec'o, jes! Sed neni'u sci'as kiom for'e'n vent'eg'o frap'as.

FJELDBO
Babil'aĵ'o pri vi kaj vi'a vent'eg'o! Kaj kiam ven'os al tio, ke vi, blind'a kaj konvink'ig'it'a kaj for'log'it'a, kiel vi est'as, direkt'as vi'a'j'n arm'il'o'j'n ĝust'e kontraŭ la honest'ec'o kaj taŭg'ec'o inter ni —

STENSGÅRD
Ne est'as ver'o!

FJELDBO
Est'as ver'o! Monsen en Storli kapt'is vi'n tuj kiam vi ven'is ĉi tie'n en la komun'um'o'n; kaj se vi ne liber'ig'os vi'n de li, tio far'iĝ'os vi'a mal'sukces'o. Ĉambelan'o Bratsberg est'as honest'ul'o; pri tio vi dev'as fid'i. Ĉu vi sci'as kial tiu bien'posed'ant'o port'as mal'am'o'n al li? Jes, ĉar —

STENSGÅRD
Mi toler'as eĉ ne vort'o'n pli! Eĉ ne sol'a'n vort'o'n, kiu insult'as mi'a'j'n amik'o'j'n!

FJELDBO
Rigard'u ĝis'fund'e en vi mem, Stensgård! Ĉu sinjor'o Mons Monsen ver'e est'as vi'a amik'o?

STENSGÅRD
Propriet'ul'o Monsen plej bon'vol'e mal'ferm'is si'a'n dom'o'n por mi —

FJELDBO
Li van'e mal'ferm'as si'a'n dom'o'n por la honest'ul'o'j ĉi tie.

STENSGÅRD
Ho, kiu'j'n nom'as vi la honest'ul'o'j? Kelk'a'j arogant'a'j publik'a'j ofic'ist'o'j! Mi ja sci'as. Sed rilat'e al mi, oni akcept'is mi'n en Storli per komplez'em'o kaj re'kon'o, kiu —

FJELDBO
Re'kon'o; jes bedaŭr'ind'e, — jen la kern'a punkt'o.

STENSGÅRD
Tut'e ne! Mi est'as hom'o por vid'i sen'parti'e. Propriet'ul'o Monsen hav'as talent'o'j'n; li est'as erud'it'a; li hav'as kompren'o'n por la publik'a'j afer'o'j.

FJELDBO
Talent'o'j'n? Nu jes, si'a'manier'e. Li ankaŭ leg'as; li abon'as la gazet'o'j'n kaj el ili not'is kiu'j'n parol'ad'o'j'n vi far'is, kaj kiu'j'n artikol'o'j'n vi skrib'is. Kaj ke li kompren'as la publik'a'j'n afer'o'j'n, li kompren'ebl'e montr'is sam'opini'ant'e pri vi'a'j parol'ad'o'j kaj vi'a'j artikol'o'j en la gazet'o'j.

STENSGÅRD
Aŭskult'u, Fjeldbo, nun de'nov'e el'merg'iĝ'as la feĉ'o en vi. Ĉu vi neniam pov'as liber'ig'i vi'n de tiu kot'o en la pens'o'j? Kial ĉiam supoz'i fi'a'j'n aŭ rid'ind'a'j'n motiv'o'j'n? Ho, vi ver'e ne opini'as tio'n! Nun vi de'nov'e hav'as fid'ind'a'n aspekt'o'n. Mi nun dir'u al vi la plej bon'a'n, la kern'a'n punkt'o'n. Ĉu vi kon'as Ragna?

FJELDBO
Ragna Monsen? Jes; tiel de menci'o.

STENSGÅRD
Jes, ŝi foj'e ven'as al la famili'o de la ĉambelan'o.

FJELDBO
En tut'a silent'o. Ŝi kaj fraŭl'in'o Bratsberg est'as amik'in'o'j ek'de la temp'o de konfirmaci'o.

STENSGÅRD
Kaj kio'n vi dir'as pri ŝi?

FJELDBO
Jes, post ĉio kio'n mi aŭd'is, ŝi cert'e est'as eg'e ŝat'ind'a knab'in'o.

STENSGÅRD
Ho, vi dev'us est'i vid'ant'a ŝi'n en la hejm'o. Ŝi ne hav'as pens'o'n krom pri la du et'a'j ge'frat'o'j. Kaj kiel est'as ŝi ja fleg'int'a si'a'n patr'in'o'n! Vi sci'as ke la patr'in'o est'is mens'e mal'san'a la last'a'j'n jar'o'j'n de si'a viv'o.

FJELDBO
Jes, efektiv'e; mi mem est'is kurac'ist'o tie dum temp'o. Sed dir'u al mi, kar'a amik'o, ĉu mi kred'us, ke —?

STENSGÅRD
Jes, Fjeldbo, mi ver'e am'as ŝi'n; al vi mi pov'as tio'n dir'i. Jes, mi bon'e kompren'as, kio mir'ig'as vi'n. Vi trov'as strang'e, ke mi tiel rapid'e post —. Jes, vi ja sci'as, ke mi est'is fianĉ'iĝ'int'a en Kristiani'o?

FJELDBO
Jes, oni rakont'is tio'n.

STENSGÅRD
La tut'a rilat'o est'is sen'iluzi'o. Mi dev'is romp'i; est'is la plej bon'a por ambaŭ part'o'j. Kred'u, mi sufiĉ'e sufer'is sub tiu afer'o; mi sent'is mi'n turment'at'a kaj prem'eg'at'a —. Nu, bon'a Di'o, nun mi est'as ekster tio; tio est'is ja mi'a kial'o por for'loĝ'iĝ'i.

FJELDBO
Kaj rilat'e al Ragna Monsen vi est'as cert'a pri vi mem?

STENSGÅRD
Jes, mi est'as, vi kred'u! En tio ne ebl'as erar'i.

FJELDBO
Sed do je Di'o, fin'e decid'u vi'n! Est'as grand'a feliĉ'o! Ho, mi pov'us tiom dir'i —

STENSGÅRD
Ĉu vi pov'us? Ĉu ŝi i'o'n dir'is? Ebl'e al fraŭl'in'o Bratsberg?

FJELDBO
Vi ne kompren'as mi'n. Sed kiel ebl'as, ke vi mez'e dum tio ĉi, pov'as ir'ad'i ĉi tie diboĉ'ant'e en politik'a'j orgi'o'j? Imag'u ke la vilaĝ'ar'a babil'ad'o pov'as penetr'i en anim'o'n, kiu —

STENSGÅRD
Kaj kial ne? La hom'o tamen ne est'as tut'e simpl'a maŝin'o. Almenaŭ mi ne. Krom'e, ĝust'e tra tiu'j lukt'o'j kaj konflikt'o'j la voj'o konduk'as al ŝi.

FJELDBO
Damn'it'e banal'a voj'o.

STENSGÅRD
Fjeldbo, mi est'as ambici'a; tio'n vi bon'e sci'as. Mi vol'as antaŭ'e'n en la mond'o. Pri'pens'ant'e ke mi hav'as tri'dek jar'o'j'n, kaj ankoraŭ star'as ĉe la komenc'o, mi sent'as la dent'o'j'n de la konscienc'o mord'i.

FJELDBO
Jes, sed ne est'as ĝi'a'j saĝ'o'dent'o'j.

STENSGÅRD
Ne util'as parol'i kun vi. Vi neniam sent'is tiu'n pel'ant'a'n, instig'ant'a'n dezir'o'n. Vi vag'ad'is pigr'e ĉiu'j'n vi'a'j'n tag'o'j'n, — jen kiel student'o, jen antaŭ la ekzamen'o, jen ekster'land'e kaj nun ĉi tie —

FJELDBO
Nu jes, ebl'e; sed tamen est'is ĝu'ind'e. Kaj ne sekv'as iu lac'iĝ'o post'e, kiel tiu, kiu'n oni sent'as, kiam oni est'as mal'supr'e'n'tret'int'a de la tabl'o post kiam —

STENSGÅRD
Kiu'n ajn alud'o'n; sed tiu'n ĉi mi damn'ind'e ne toler'as! Vi mal'bon'far'as per ti'aĵ'o. Vi for'pren'as de mi la spirit'a'n lev'iĝ'o'n —

FJELDBO
Jes, sed sci'u do; kiam la lev'iĝ'o est'as tiel mal'fiks'a —

STENSGÅRD
Ne far'u, mi dir'as! Ĉu vi rajt'as en'romp'i en mi'a'n feliĉ'o'n? Ĉu vi ebl'e kred'as, ke mi ne est'as honest'a?

FJELDBO
Ho jes, je la ĉiel'o, mi kred'as!

STENSGÅRD
Nu, kial do far'i mi'n sen'en'hav'a kaj abomen'a kaj mal'fid'em'a al mi mem? (bru'o kaj kri'ad'o en la tend'o) Aŭskult'u, aŭskult'u! Ili trink'as je mi'a san'o! Tio, kio pov'as kapt'i tiom mult'a'j'n, — je la etern'a Di'o, en ĝi est'as ver'o!

(Fraŭl'in'o Bratsberg, fraŭl'in'o Monsen kaj kandidat'o Helle de mal'dekstr'e trans'paŝ'as la ej'o'n mez'fon'e.)

Kandidat'o HELLE
(al fraŭl'in'o Bratsberg) Jen vid'u, fraŭl'in'o; jen star'as ja ĝust'e advokat'o Stensgård.

Tor'a
Jes, do mi ne plu'e'n akompan'os vi'n. Bon'a'n nokt'o'n, Ragna! Bon'a'n nokt'o'n; bon'a'n nokt'o'n!

HELLE kaj Fraŭl'in'o MONSEN
Bon'a'n nokt'o'n; bon'a'n nokt'o'n! (Ili el'ir'as dekstr'e'n.)

Tor'a
(pli proksim'a) Mi est'as la fil'in'o de la posed'ant'o de la fer'far'ej'o, sinjor'o Bratsberg. Mi hav'as leter'o'n por vi de patr'o.

STENSGÅRD
Por mi —?

Tor'a
Bon'vol'u; jen ĝi est'as. (vol'as for'ir'i)

FJELDBO
Ĉu vi permes'as ke mi akompan'u?

Tor'a
Ne, dank'o'n; ne akompan'u. Bon'a'n nokt'o'n. (el'ir'as mal'dekstr'e)

STENSGÅRD
(leg'as per'e de paper'lantern'o) Jen kio?

FJELDBO
Sed kar'a, — kio'n skrib'as la ĉambelan'o?

STENSGÅRD
(ek'rid'as) Tio'n mi do ne atend'is!

FJELDBO
Sed dir'u do —?

STENSGÅRD
Ĉambelan'o Bratsberg est'as kompat'ind'a ul'o.

FJELDBO
Kaj tio'n vi kuraĝ'as —

STENSGÅRD
Kompat'ind'a; kompat'ind'a! Dir'u al kiu ajn. Nu, tamen ne far'u. (kaŝ'as la leter'o'n) Las'u tio'n inter ni!

(La kun'ven'ant'o'j el'ven'as de la tend'o.)

Propriet'ul'o MONSEN
Sinjor'o kun'ven'estr'o! Kie est'as sinjor'o Stensgård?

La Amas'o
Jen li star'as! Hur'a!

LUNDESTAD
La sinjor'o advokat'o forges'is si'a'n ĉapel'o'n. (don'as ĝi'n al li)

Pres'ist'o ASLAKSEN
Bon'vol'u; jen punĉ'o! Tut'a bovl'o!

STENSGÅRD
Dank'o'n; ne pli.

MONSEN
Kaj la membr'o'j ebl'e memor'as, ke morgaŭ ni kun'ven'os en Storli ĉe mi por —

STENSGÅRD
Morgaŭ? Ne, ja ne est'us morgaŭ —?

MONSEN
Ja cert'e; por decid'i pri la cirkuler'o, kiu —

STENSGÅRD
Ne, morgaŭ mi ver'e ne pov'as — Mi vid'os post'morgaŭ aŭ la tag'o'n sekv'ant'a'n. Nun, bon'a'n nokt'o'n, sinjor'o'j; kor'a'n dank'o'n pro hodiaŭ, kaj hur'a por la est'ont'ec'o!

La Amas'o
Hur'a! Ni akompan'u li'n hejm'e'n!

STENSGÅRD
Dank'o'n; dank'o'n! Vi do ne dev'as —

ASLAKSEN
Ni ĉiu'j akompan'os vi'n.

STENSGÅRD
Do far'u. Bon'a'n nokt'o'n Fjeldbo; ĉar vi ja ne akompan'os?

FJELDBO
Ne. Sed tio'n mi vol'as dir'i al vi, ke tio kio'n vi dir'is pri ĉambelan'o Bratsberg —

STENSGÅRD
Tŝ, tŝ; est'is tro'ig'it'a en la esprim'o. For'strek'u tio'n! — Nu ja, mi'a'j estim'at'a'j amik'o'j, se vi vol'as akompan'i, do ven'u; mi antaŭ'as.

MONSEN
Vi'a'n brak'o'n, Stensgård.

Bastian
Kant'ist'o'j! Ek'kant'u! I'o'n ver'e naci'a'n!

La Amas'o
Kant'o'n! Kant'o'n! Muzik'o'n!

(Popol'ec'a kant'o est'as lud'at'a kaj kantat'a. La procesi'o el'marŝ'as dekstr'e'n en la fon'o.)

FJELDBO
(al Lundestad kiu post'rest'as) Grandioz'a sekv'ant'ar'o.

LUNDESTAD
Nu jes. Tamen ankaŭ el'star'a estr'o.

FJELDBO
Kaj kie'n vi nun do ir'os, sinjor'o Lundestad?

LUNDESTAD
Mi? Mi ir'os hejm'e'n por kuŝ'ig'i mi'n.

(Li salut'as kaj for'ir'as. Doktor'o Fjeldbo post'rest'as sol'a.)

Kurten'o

Du'a Akt'o

(Ĝarden'o-ĉambr'o ĉe la ĉambelan'o. Elegant'a'j mebl'o'j, pian'o, flor'o'j kaj rar'a'j plant'o'j. En'ir'pord'o en la fon'o. Mal'dekstr'e est'as pord'o al la manĝ'o'ĉambr'o; dekstr'e plur'a'j vitr'a'j pord'o'j al la ĝarden'o.)

(Pres'ist'o Aslaksen star'as ĉe la en'ir'pord'o. Serv'ist'in'o est'as en'port'ant'a kelk'a'j'n frukt'o'bovl'o'j'n mal'dekstr'e.)

Serv'ist'in'o
Jes, sed vi ja aŭd'as, ke la gast'o'j ankoraŭ sid'as ĉe'tabl'e. Vi dev'as re'ven'i post'e.

ASLAKSEN
Ne. Ĉu mi do ne pov'as atend'i?

Serv'ist'in'o
Jes, se vi tio'n prefer'as; vi pov'as sid'i jen dum'e.

(Ŝi ir'as en la manĝ'o'ĉambr'o'n. Aslaksen ek'sid'as ĉe la pord'o. Paŭz'o. Doktor'o Fjeldbo en'ven'as de la fon'o.)

FJELDBO
Nu, bon'a'n tag'o'n, Aslaksen; ĉu vi tie ĉi?

Serv'ist'in'o
(re'ven'as) Ho, kiel mal'fru'e la doktor'o ven'as!

FJELDBO
Mi vok'iĝ'is al mal'san'ul'o.

Serv'ist'in'o
Kaj la ĉambelan'o kaj la fraŭl'in'o post'demand'is vi'n.

FJELDBO
Ĉu ili far'is?

Serv'ist'in'o
Jes, la doktor'o absolut'e en'ven'u. Aŭ ĉu mi ebl'e sci'ig'u ke —

FJELDBO
Ne, ne; ne far'u. Mi cert'e ek'hav'os pec'o'n da manĝ'aĵ'o post'e; nun mi dum'e atend'as ĉi tie.

Serv'ist'in'o
Jes, ili cert'e baldaŭ est'os fin'int'a'j. (Ŝi el'ir'as en la fon'o.)

ASLAKSEN
(iom post'e) Kaj vi pov'as preter'las'i tia'n gast'ig-regal'o'n, — kun kuk'o'j kaj bon'a vin'o kaj ĉi'a'j bon'aĵ'o'j?

FJELDBO
Jes, je diabl'o, oni plej'e ricev'as tro ol mal'mult'e el bon'aĵ'o'j ĉi tie en la region'o.

ASLAKSEN
Pri tio mi ne pov'as sam'opini'i.

FJELDBO
Hm. Sed dir'u, — ĉu vi iu'n atend'as?

ASLAKSEN
Mi iu'n atend'as, jes!

FJELDBO
Kaj hejm'e est'as toler'ebl'e bon'e? Vi'a edz'in'o —?

ASLAKSEN
Kuŝ'as lit'e kiel ordinar'e; tus'as kaj marasm'iĝ'as.

FJELDBO
Kaj la du'a plej aĝ'a?

ASLAKSEN
Ho, li est'as kaj rest'as invalid'a; tio'n vi ja sci'as. Tiel ja est'u por ni; — kio'n diabl'e util'as parol'i pri ti'aĵ'o!

FJELDBO
Ke mi rigard'u vi'n, Aslaksen!

ASLAKSEN
Nu; kio'n vi vol'as vid'i?

FJELDBO
Hodiaŭ vi trink'is.

ASLAKSEN
Mi ankaŭ far'is hieraŭ.

FJELDBO
Hieraŭ; jes, nu las'u tio'n; sed hodiaŭ kaj —

ASLAKSEN
Sed tiu'j tie intern'e? Ŝajn'as al mi, ke ankaŭ ili trink'as.

FJELDBO
Jes, kar'a Aslaksen, vi ia'manier'e prav'as; sed la kondiĉ'o'j tamen est'as mal'sam'a'j en ni'a mond'o.

ASLAKSEN
Mi ne elekt'is mi'a'j'n kondiĉ'o'j'n.

FJELDBO
Ne, Di'o elekt'is por vi.

ASLAKSEN
Ne, li ne far'is. Est'as hom'o'j kiu'j elekt'is. Daniel Hejre elekt'is, kiam li pren'is mi'n el la pres'ej'o kaj ig'is mi'n stud'i. Kaj ĉambelan'o Bratsberg elekt'is, kiam li ruin'ig'is Daniel Hejre, tiel ke mi dev'is re'ir'i al la pres'ej'o.

FJELDBO
Nun vi parol'as kontraŭ propr'a sci'o. Ĉambelan'o Bratsberg neniam ruin'ig'is Daniel Hejre; Daniel Hejre ruin'ig'is si'n mem.

ASLAKSEN
Nu do! Sed kiel kuraĝ'is Daniel Hejre ruin'ig'i si'n mem, kiam li tiel respond'ec'is por mi? Di'o ankaŭ kulp'as, kompren'ebl'e. Kial li don'us al mi talent'o'j'n kaj kapabl'o'n? Nu, tiu'j'n mi ja est'us pov'int'a uz'i kiel honest'a meti'ist'o; sed jen ven'is la mal'jun'a babil'aĉ'ul'o —

FJELDBO
Jen'o est'as fi'a, kio'n vi dir'as. Daniel Hejre efektiv'e atent'is pri vi en la plej bon'a intenc'o.

ASLAKSEN
Nu, li'a bon'a intenc'o, je Di'o, mal'mult'e help'as al mi. — Tie en'e, kie ili nun sid'as tost'ant'e kaj je-la-vi'a-san'iĝ'ant'e, tie ankaŭ mi sid'is; est'is kiel unu el ili; est'is bel'e vest'it'a —! Tio do est'us io por mi; por mi, kiu tiom leg'is, kaj kiu tiom long'e soif'is por part'o'pren'i en ĉio tio, kio est'as glor'a en la mond'o. Ho jes! Kiom long'e est'is Jeppe en paradiz'o? Knal'o kaj fal'o, el'e'n de'nov'e; — la tut'a glor'o liter'miks'iĝ'is, kiel ni dir'as en la pres'ej'o.

FJELDBO
Nu ja; pri vi tamen ne tiel mal'bon'e stat'is; vi ja hav'is por viv'ten'o vi'a'n meti'o'n.

ASLAKSEN
Jen'o est'as bon'a babil'ad'o. Post ti'aĵ'o la rang'o ne plu est'as ies rang'o. Ili for'pren'is de mi mi'a'n star'ej'o'n kaj met'is mi'n sur glaci-glit'aĵ'o'n, — kaj al'don'e mi dev'as aŭd'i mok'vort'o'j'n ĉar mi stumbl'as.

FJELDBO
Nu; mi efektiv'e ne vol'as sever'e riproĉ'i vi'n —

ASLAKSEN
Ja, tiel vi ja far'as ĝust'e. — Est'as strang'a konfuz'o! Daniel Hejre kaj la providenc'o kaj la ĉambelan'o kaj la sort'o kaj la cirkonstanc'o'j — kaj ankaŭ mi mem! Mi foj'e intenc'is klar'ig'i ĉio'n tio'n, kaj verk'i libr'o'n pri ĝi; sed ĉio est'as tiel damn'it'e kompleks'a ke — (ek'rigard'as al la pord'o mal'dekstr'e) Jen jen; nun ili ek'star'as de la tabl'o.

(La festen'ant'o'j, sinjor'in'o'j kaj sinjor'o'j, dum gaj'a inter'parol'o ir'as el la manĝ'o'salon'o el'e'n en la ĝarden'o'n. Inter la gast'o'j est'as advokat'o Stensgård kun Tor'a ĉe la mal'dekstr'a kaj Selma ĉe la dekstr'a brak'o. Doktor'o Fjeldbo kaj pres'ist'o Aslaksen star'as supr'e apud la pord'o en la fon'o.)

STENSGÅRD
Jes, mi ja est'as fremd'ul'o ĉi tie; la sinjor'in'o'j do dir'u, kie'n mi ili'n konduk'u.

SELMA
El'e'n en la liber'o; vi dev'as vid'i la ĝarden'o'n.

STENSGÅRD
Ho jes, est'us ĝu'ind'e! (el'ir'as tra la antaŭ'a vitr'a pord'o dekstr'e)

FJELDBO
Sed je Di'o, tie est'as ja Stensgård!

ASLAKSEN
Jes, est'as li, kiu'n mi serĉ'as. Mi sufiĉ'e long'e post'kur'is li'n; feliĉ'e mi do renkont'is Daniel Hejre —

(Daniel Hejre kaj Erik Bratsberg ven'as de la manĝ'o'salon'o.)

DANIEL HEJRE
He-he; je mi'a sav'o la ŝere'o est'is bon'eg'a! Mi ne gust'um'is simil'aĵ'o'n post kiam mi est'is en Londono.

Erik BRATSBERG
Jes, ĉu ne? Ĝi pov'as tut'e viv'ig'i hom'o'n!

DANIEL HEJRE
Aĥ, aĥ; est'as ver'a ĝoj'eg'o vid'i si'a'n mon'o'n tiel bon'e el'spez'it'a.

Erik BRATSBERG
Kiel? (rid'et'ant'e) Nu; jes, jes do!

(Ili el'ir'as en la ĝarden'o'n.)

FJELDBO
Vi parol'os kun Stensgård, vi dir'as?

ASLAKSEN
Mi far'os.

FJELDBO
Pri komerc'aĵ'o'j?

ASLAKSEN
Kompren'ebl'e; la fest'o'raport'o en la gazet'o —

FJELDBO
Jes, sci'u, — tial vi dev'as dum'e atend'i tie ekster'e —

ASLAKSEN
En la koridor'o?

FJELDBO
En la antaŭ'ĉambr'o, jes! Ĉi tie est'as nek temp'o nek lok'o —; mi atent'os kiam Stensgård moment'o'n est'as sol'a; aŭd'u —!

ASLAKSEN
Ho jes; mi atend'as ĝis mi'a temp'o ven'os. (el'ir'as en la fon'o)

(Ĉambelan'o Bratsberg, bien'posed'ant'o Lundestad, fer'far'ej'a administr'ant'o Ringdal kaj kelk'a'j ali'a'j sinjor'o'j el'ven'as de la manĝ'o'salon'o.)

Ĉambelan'o
(en konversaci'o; al Lundestad) Sen'respekt'e, vi dir'as? Nu, pri la form'o mi ne mult'e atent'as; sed est'is or'a'j er'o'j en tiu parol'ad'o; pri tio mi pov'as cert'ig'i al vi.

LUNDESTAD
Nu jes; ĉar la ĉambelan'o est'as kontent'a; tial ankaŭ mi pov'as tia est'i.

Ĉambelan'o
Tio'n ankaŭ mi opini'as. Nu, jen la doktor'o! Kaj ver'ŝajn'e kun mal'plen'a stomak'o?

FJELDBO
Ne grav'as, sinjor'o ĉambelan'o; ĉi tie ne est'as long'a distanc'o al la manĝ'aĵ'ej'o; — mi rigard'as mi'n du'on'e kvazaŭ hejm'an'o en la dom'o.

Ĉambelan'o
Jen, jen; ĉu tiel? Tio'n vi do ne dev'us far'i antaŭ'temp'e.

FJELDBO
Kiel? Vi do ne ofend'iĝ'as? Vi ja mem permes'is al mi —

Ĉambelan'o
Kio'n mi permes'is al vi, est'as permes'it'a. — Nu, nu; konsider'u vi'n hejm'an'o, kaj vid'u ĉu vi trov'os la voj'o'n al la manĝ'aĵ'ej'o. (frap'et'as li'n sur la ŝultr'o'n kaj turn'as si'n al Lundestad) Jen jen est'as iu; li'n vi pov'as nom'i aventur'ist'o kaj — kaj tio ali'a, kio'n mi ne memor'as.

FJELDBO
Sed sinjor'o ĉambelan'o!

LUNDESTAD
Ne, mi asert'as —

Ĉambelan'o
Neniu'j disput'o'j post la manĝ'o; ne est'as komfort'e. Nun baldaŭ ni ricev'os kaf'o'n tie ekster'e. (el'ir'as kun la gast'o'j en la ĝarden'o'n.)

LUNDESTAD
(al Fjeldbo) Ĉu aŭd'iĝ'us kiel strang'e ke la ĉambelan'o kondut'as hodiaŭ?

FJELDBO
Tio'n mi rimark'is jam hieraŭ vesper'e.

LUNDESTAD
Imag'u; li absolut'e insist'as pri tio ke mi est'us nom'int'a sinjor'o'n Stensgård aventur'ist'o aŭ io tia!

FJELDBO
Ho, pa, sinjor'o Lundestad; se nun tiel est'us? Sed pardon'u; mi dev'as mal'supr'e'n'ir'i por salut'i la sinjor'in'o'j'n de la dom'o. (el'ir'as dekstr'e)

LUNDESTAD
(al Ringdal, kiu pret'ig'as lud'tabl'o'n) Kiel klar'iĝ'as tio, ke advokat'o Stensgård ven'as ĉi tie'n?

RINGDAL
Nu, dir'u al mi, vi. Unu'e li ne est'is en la list'o.

LUNDESTAD
Do post'e? Post la super'ŝut'ad'o, kiu'n la ĉambelan'o ricev'is hieraŭ —?

RINGDAL
Jes, ĉu vi kompren'as ti'aĵ'o'n?

LUNDESTAD
Kompren'i tio'n? Ho jes, ho jes.

RINGDAL
(pli mal'laŭt'e) Ĉu vi opini'as, ke la ĉambelan'o tim'as li'n?

LUNDESTAD
Mi opini'as, ke li est'as si'n'gard'em'a, — mi opini'as.

(Inter'parol'ant'e ili ir'as al la fon'o kaj post'e el'e'n en la ĝarden'o'n; sam'temp'e Selma kaj Stensgård aper'as en la antaŭ'a ĝarden'a pord'o.)

SELMA
Jes, nun rigard'u; tie super la arb'o'pint'o'j vid'iĝ'as kaj la preĝ'ej'a tur'o kaj tut'a la supr'a part'o de la urb'o.

STENSGÅRD
Jes, ver'e; tio'n mi ne est'us kred'ant'a.

SELMA
Ĉu ne ŝajn'as al vi ke la vid'aĵ'o de ĉi tie est'as rav'a?

STENSGÅRD
Ĉio est'as rav'a ĉi tie; la ĝarden'o, el'vid'aĵ'o kaj la sun'lum'o kaj la hom'o'j! Ho bon'a Di'o, kiel ĉio est'as rav'a! Kaj ĉi tie vi loĝ'as la tut'a'n somer'o'n?

SELMA
Ne, ne mi kaj mi'a edz'o; ni ven'as kaj for'ir'as. Ni hav'as bel'eg'a'n dom'o'n en'e en la urb'o, mult'e pli bel'a ol ĉi tie; jes, vi cert'e vid'os ĝi'n.

STENSGÅRD
Kaj vi'a famili'o ebl'e ankaŭ loĝ'as en la urb'o?

SELMA
Famili'o? Kiu tiu famili'o est'us?

STENSGÅRD
Nu, mi ne sci'is —

SELMA
Ni fabel'princ'in'o'j ne hav'as famili'o'j'n.

STENSGÅRD
Fabel'princ'in'o'j?

SELMA
El tio ni maksimum'e hav'as tia'n malic'a'n bo'patr'in'o'n —

STENSGÅRD
Sorĉ'ist'in'o'n, nu! Kaj vi do est'as princ'in'o?

SELMA
De ĉiu'j la sink'int'a'j kastel'o'j, kie oni lud'as ĵaŭd-nokt'e. Doktor'o Fjeldbo opini'as, ke tio dev'us est'i agrabl'a viv'ofic'o; sed — do nun vi aŭskult'u —

Erik BRATSBERG
(de la ĝarden'o) Do, fin'e oni trov'as la sinjor'in'et'o'n!

SELMA
Jes, la sinjor'in'o rakont'as al sinjor'o Stensgård pri la pas'o de si'a viv'o.

Erik BRATSBERG
Jen, jen; kaj kiu'n rol'o'n aktor'as la edz'o en la viv'daŭr'o de la sinjor'in'o?

SELMA
Princ'o, kompren'ebl'e. (al Stensgård) Vi sci'as, ke ĉiam ven'as princ'o, kiu liber'ig'as la princ'in'o'n de la sorĉ'aĵ'o, kaj jen ĉio est'as eg'e bon'a, kaj est'as ĝoj'o kaj gratul'ad'o en la mond'o, kaj — fin'it'e pri la fabel'o.

STENSGÅRD
Ho; jen'o est'is tro mal'long'a.

SELMA
Jes, ebl'e, — ia'manier'e.

Erik BRATSBERG
(ĉirkaŭ'brak'as ŝi'n) Sed el tiu fabel'o ŝpin'iĝ'is iu nov'a, kaj en ĝi la princ'in'o far'iĝ'is reĝ'in'o!

SELMA
Sam'kondiĉ'e kiel la ver'a'j princ'in'o'j, ĉu?

Erik BRATSBERG
Kia'j kondiĉ'o'j?

SELMA
Ili ir'u ekster'land'e'n; for'e'n al fremd'a regn'o.

Erik BRATSBERG
Cigar'o'n, sinjor'o Stensgård?

STENSGÅRD
Dank'o'n; ne nun.

(Doktor'o Fjeldbo kaj Tor'a ven'as el la ĝarden'o.)

SELMA
(al ili) Kar'a Tor'a, jen vi est'as! Vi do ne est'as mal'san'a?

Tor'a
Mi? Ne.

SELMA
Ho jes; vi cert'e est'as; ŝajn'as al mi, ke vi tiel fervor'e konsult'as la doktor'o'n la last'a'j'n tag'o'j'n.

Tor'a
Ne, mi cert'ig'as vi'n —

SELMA
Babil'aĵ'o; ke mi palp'u! Vi brul'as. Kar'a doktor'o, ĉu vi ne opini'as, ke tiu varm'o mild'iĝ'os?

FJELDBO
Ĉio hav'u si'a'n temp'o'n.

Tor'a
Frost'o ja ne est'as pli bon'a —

SELMA
Ne, sed la ne'ŝanĝ'iĝ'ant'a mez'a varm'o, — tiel dir'as ankaŭ mi'a edz'o.

La Ĉambelan'o
(ven'as de la ĝarden'o) La tut'a famili'o kun'ven'int'a en intim'a ar'o? Tio ne est'as tre bon'kondut'a al la gast'o'j.

Tor'a
Kar'a patr'o, nun mi tuj —

La Ĉambelan'o
Aha, ĉu est'as vi al kiu la sinjor'in'o'j am'ind'um'as, sinjor'o Stensgård. Pri tio mi zorg'u.

Tor'a
(mal'laŭt'e al Fjeldbo) Rest'u!

(Ŝi ir'as en la ĝarden'o'n.)

Erik BRATSBERG
(propon'as al Selma la brak'o'n) Ĉu la sinjor'in'o akcept'as —?

SELMA
Ven'u! (ambaŭ el'e'n dekstr'e)

La Ĉambelan'o
(post'rigard'as ili'n) Kapabl'i dis'ig'i tiu'j'n du, ne est'as pri'pens'ind'e.

FJELDBO
Est'us ankaŭ pek'ind'a pens'o.

La Ĉambelan'o
Jes, kiel tamen Di'o est'as la kurator'o de la mal'saĝ'ul'o'j! (ek'kri'as) Tor'a, Tor'a, do zorg'u iom pri Selma! Serĉ'u ŝal'o'n por ŝi; kaj ne las'u ŝi'n tiel ĉirkaŭ'kur'i; ŝi mal'varm'um'iĝ'as! Ja, ni hom'o'j est'as mal'saĝ'a'j, doktor'o! Ĉu vi hav'as kurac'il'o'n kontraŭ ti'aĵ'o?

FJELDBO
Jes; la spert'o'pag'o'j. Tiu'j'n oni prefer'e met'u mal'antaŭ la orel'o, kaj tiam oni kondut'os pli saĝ'e ali'a'n foj'o'n.

La Ĉambelan'o
Ej-ej! Dank'o'n pro tiu konsil'o. Sed vi, kiu konsider'as vi'n kiel hejm'e ĉi tie, vi efektiv'e zorg'u iom pri vi'a'j fremd'ul'o'j.

FJELDBO
Nu bon'e; Stensgård, ebl'e ni du —?

La Ĉambelan'o
Ho ne, kar'a, — jen ir'as mi'a mal'nov'a amik'o, Hejre —

FJELDBO
Jes, ankaŭ li konsider'as si'n kiel hejm'e ĉi tie.

La Ĉambelan'o
Ha, ha, ha! Li tiel far'as, jes!

FJELDBO
Nu, ni du kun'iĝ'u kaj prov'u ni'a'n plej bon'a'n. (ir'as en la ĝarden'o'n)

STENSGÅRD
Sinjor'o ĉambelan'o menci'is Daniel Hejre. Mi dev'as dir'i, ke mi surpriz'iĝ'is vid'i li'n ĉi tie.

La Ĉambelan'o
Ĉu ver'e? Sinjor'o Hejre kaj mi est'as lern'ej'a'j kamarad'o'j kaj amik'o'j de la jun'ec'o. Ni krom'e kun'tuŝ'iĝ'is en mult'a'j ni'a'j viv'rilat'o'j —

STENSGÅRD
Jes, pri tiu'j kun'tuŝ'iĝ'o'j sinjor'o Hejre ni'n distr'is hieraŭ vesper'e.

La Ĉambelan'o
Hm!

STENSGÅRD
Se ne est'us pro li, mi do cert'e ne en mi'a anim'stat'o super'bol'iĝ'us, kiel mi far'is. Sed li hav'as manier'o'n pri'parol'i hom'o'j'n kaj okaz'aĵ'o'j'n, kiu'j —; en'tut'e, sid'as malic'a buŝ'o sur li.

La Ĉambelan'o
Mi'a kar'a jun'a amik'o, — sinjor'o Hejre est'as mi'a gast'o; tio'n vi ne rajt'as forges'i. Plen'a liber'ec'o en mi'a dom'o; sed sub tiu kondiĉ'o ke neni'o ne'kavalir'ec'a dir'iĝ'as pri person'o'j en mi'a soci'o.

STENSGÅRD
Mi pet'as pardon'o'n —!

La Ĉambelan'o
Nu, nu, nu; vi aparten'as al la jun'a generaci'o, kiu ne est'as tiom skrupul'a. Rilat'e al sinjor'o Hejre, mi dub'as ĉu vi li'n ĝis'fund'e kon'as. Sinjor'o Hejre tamen est'as vir'o al kiu mi mult'e ŝuld'as.

STENSGÅRD
Jes, tio'n li efektiv'e pretend'is; sed mi ne kred'is, ke —

La Ĉambelan'o
Mi ŝuld'as al li la plej bon'a'n en ni'a famili'a feliĉ'o, sinjor'o Stensgård! Mi ŝuld'as al li mi'a'n bo'fil'in'o'n. Jes, tiel ver'e est'as. Daniel Hejre zorg'is pri ŝi en ŝi'a infan'ec'o: ŝi est'is et'a mir'ind'aĵ'o; don'is koncert'o'j'n jam je la aĝ'o de dek; jes, vi cert'e aŭd'is ŝi'n menci'at'a? Selma Sjøblom —?

STENSGÅRD
Sjøblom? Jes, ĝust'e; ŝi'a patr'o est'is sved'o.

La Ĉambelan'o
Muzik'instru'ist'o, jes. Li ven'is ĉi tie'n antaŭ mult'a'j jar'o'j. La ekonomi'a stat'o de muzik'ist'o est'as, kiel vi sci'as, ordinar'e ne el la plej bon'a'j; kaj li'a'j viv'manier'o'j do ankaŭ ne favor'as —; nu, sinjor'o Hejre ĉiam est'is talent-ĉas'ist'o; li zorg'is pri la infan'o, send'is ŝi'n al Berlino; kaj post la mort'o de ŝi'a patr'o, kaj la ŝanĝ'o en la ekonomi'a stat'o de Hejre, ŝi re'ven'is al Kristiani'a, kie ŝi kompren'ebl'e akcept'iĝ'is en la plej bon'a'j'n rond'o'j'n. Tiel, vid'u, far'iĝ'is ebl'ec'o ke ŝi kaj mi'a fil'o renkont'iĝ'us.

STENSGÅRD
Jes, tiel mal'jun'a Hejre efektiv'e est'is il'o —

La Ĉambelan'o
Tiel unu afer'o miks'iĝ'as en'e'n en ali'aĵ'o'j en la viv'o. Il'o'j, tia'j ni ĉiu'j est'as; ankaŭ vi; tio signif'as, mal'konstru'end'a —

STENSGÅRD
Ho, sinjor'o ĉambelan'o, mi pet'as vi'n; mi est'as tut'e hont'em'a —

La Ĉambelan'o
Hont'em'a?

STENSGÅRD
Jes, est'is ja ekstrem'e ne'konven'e —

La Ĉambelan'o
Kontraŭ la form'o est'us ebl'e io aŭ ali'a dir'end'a, sed la intenc'o est'is bon'a. Kaj pri tio mi vi'n pet'as: Parol'u mal'kaŝ'e kun mi, honest'e kaj sen'ceremoni'e. Vid'u, ni ĉiu'j dezir'as ja la plej bon'a'n; est'as ja mi'a dev'o —

STENSGÅRD
Kaj vi permes'as, ke mi parol'u mal'kaŝ'e kun vi?

La Ĉambelan'o
Jes, Di'o sci'as, ke mi far'as. Ĉu vi ne kred'as, ke mi long'e vid'is, ke la viv'o ĉi tie iel pren'is direkt'o'n, kiu est'as iu ali'a ol dezir'ind'e? Sed kio'n mi far'us? En la temp'o de kar'memor'a reĝ'o Karlo Johano mi plej'part'e viv'is en Stockholmo. Nun mi est'as mal'jun'a; ceter'e est'as kontraŭ mi'a natur'o antaŭ'e'n'trud'i re'form'o'j'n, aŭ person'e miks'iĝ'i en tiu'n ĉi publik'a'n tumult'o'n. Vi kontraŭ'e, sinjor'o Stensgård, vi hav'as ĉiu'j'n ebl'ec'o'j'n; tial ni kun'ten'u.

STENSGÅRD
Dank'o'n, sinjor'o ĉambelan'o! Dank'o'n, dank'o'n!

(Fer'far'ej'a administr'ant'o Ringdal kaj Daniel Hejre ven'as de la ĝarden'o.)

RINGDAL
Kaj mi dir'as al vi, ke dev'as est'i mis'kompren'o.

DANIEL HEJRE
Ĉu do? Est'us strang'e! Ĉu mi mis'kompren'us mi'a'j'n propr'a'j'n orel'o'j'n?

La Ĉambelan'o
Io nov'a, Hejre?

DANIEL HEJRE
Neni'o ali'a ol ke Anders Lundestad est'as sur'voj'e trans'ir'i al la Storli-parti'o.

La Ĉambelan'o
Ho, vi ŝerc'as!

DANIEL HEJRE
Mi pet'as pardon'o'n, alt'estim'at'a; sed mi hav'as tio'n el li'a propr'a buŝ'o. Bien'posed'ant'o Lundestad intenc'as kaŭz'e de mal'bon'ig'it'a san'stat'o re'tir'i si'n al la privat'a viv'o; kaj jen oni pov'as konklud'i pri la sekv'o.

STENSGÅRD
Kaj tio'n vi hav'as el li'a propr'a buŝ'o?

DANIEL HEJRE
Jes, efektiv'e; li publik'ig'is la grav'a'n okaz'aĵ'o'n mez'e en aŭskult'ant'a ar'o tie mal'supr'e; he-he!

La Ĉambelan'o
Sed, mi'a bon'a Ringdal, kiel tio ĉi klar'iĝ'as?

DANIEL HEJRE
Ho, tio ne est'as mal'facil'e diven'ind'a.

La Ĉambelan'o
Jes, efektiv'e. Sed tio est'as ja grand'a afer'o por la distrikt'o. Kun'ven'u, Ringdal; ni dev'as ver'e parol'i kun la vir'o.

(Li kaj Ringdal ir'as en la ĝarden'o'n.)

Doktor'o FJELDBO
(de la mal'antaŭ'a ĝarden'pord'o) Ĉu la ĉambelan'o el'ir'is?

DANIEL HEJRE
Tŝ; la saĝ'ul'o'j hav'os konsili'o'n! Grand'a nov'aĵ'o, doktor'o! Lundestad rezign'os pri la seĝ'o en la parlament'o.

FJELDBO
Ho, ne est'as probabl'e?

STENSGÅRD
Jes, ĉu vi kompren'as?

DANIEL HEJRE
Ja, nun far'iĝ'os tumult'o kaj bru'o. Est'as la asoci'o de la jun'ul'o'j, kiu komenc'is aktiv'iĝ'i, sinjor'o Stensgård! Ĉu vi sci'as, kio'n vi dev'us nom'i tiu'n asoci'o'n? Nu, mi dir'os al vi post'e.

STENSGÅRD
Ĉu vi ver'e kred'as, ke est'as ni'a asoci'o —?

DANIEL HEJRE
Pri tio est'as, je mi'a sav'o, neni'u dub'o. Nu, do ni hav'os la ĝoj'o'n send'i la propriet'ul'o'n kiel parlament'an'o'n. Ho, ke li jam est'is for! — mi volont'e vetur'ig'us li'n —; sufiĉ'e; he-he! (el'ir'as en la ĝarden'o'n)

STENSGÅRD
Sed dir'u al mi, Fjeldbo, — kiel vi kompren'as tio'n ĉi?

FJELDBO
Est'as ali'a'j afer'o'j, kiu'j est'as pli mal'facil'e kompren'ebl'a'j. Kiel vi ven'as ĉi tie'n?

STENSGÅRD
Mi? Kiel la ceter'a'j, kompren'ebl'e; mi est'as invit'it'a.

FJELDBO
Jes, vi far'iĝ'is hieraŭ vesper'e, mi aŭd'as; — post vi'a parol'ad'o —

STENSGÅRD
Nu jes?

FJELDBO
Sed ke vi akcept'is tiu'n invit'o'n —!

STENSGÅRD
Jes, kio'n mi diabl'e far'us? Mi ne pov'is do ofend'i tiu'j'n bon'a'j'n hom'o'j'n.

FJELDBO
Ĉu! Vi ne pov'is? En vi'a parol'ad'o vi tamen pov'is.

STENSGÅRD
Babil'aĵ'o! En mi'a parol'ad'o mi atak'is princip'o'j'n, ne person'o'j'n.

FJELDBO
Kaj kiel vi nun klar'ig'as la invit'o'n de la ĉambelan'o?

STENSGÅRD
Nu, kar'a amik'o, est'as ja nur unu klar'ig'o pri tio.

FJELDBO
Nom'e, ke la ĉambelan'o tim'as vi'n?

STENSGÅRD
Je Di'o, li ne hav'u kaŭz'o'n por tio! Li est'as honest'ul'o.

FJELDBO
Li est'as.

STENSGÅRD
Kaj ĉu ne est'as io kor'tuŝ'a en tio, ke la mal'jun'ul'o rilat'iĝ'as al la afer'o tia'manier'e? Kaj kiel rav'a est'is fraŭl'in'o Bratsberg, kiam ŝi al'port'is la leter'o'n!

FJELDBO
Sed dir'u, — la scen'o de hieraŭ do ne far'iĝ'is pri'parol'at'a ĉi tie?

STENSGÅRD
Ho for'e de tio; ili est'as tro bon'kondut'a'j hom'o'j por tuŝ'i ti'aĵ'o'n. Sed mord'iĝ'as mi'a konscienc'o; post'e mi pet'os pardon'o'n —

FJELDBO
Ho ne, tio'n mi dev'as firm'e mal'konsil'i! Vi ne kon'as la ĉambelan'o'n —

STENSGÅRD
Nu ja; do mi'a'j ag'o'j parol'u por mi.

FJELDBO
Vi do ne vol'as romp'i kun la Storli-grup'o?

STENSGÅRD
Mi okaz'ig'os re'pac'iĝ'o'n; mi hav'as ja mi'a'n asoci'o'n; ĝi jam est'as potenc'a, kiel vi vid'as.

FJELDBO
Jes, sed unu afer'o dum mi memor'as; — vi'a am'o al fraŭl'in'o Monsen —; hieraŭ mi konsil'is al vi far'i ĝi'n serioz'a —

STENSGÅRD
Nu ja, ni ĉiam pov'as —

FJELDBO
Nun, aŭskult'u; mi pli bon'e pri'pens'is tio'n. Vi for'ĵet'u tiu'n plan'o'n el la pens'o'j.

STENSGÅRD
Jes, pri tio mi pens'as ke vi prav'as. Se oni edz'ig'as si'n en ne'kultur'it'a famili'o, oni kvazaŭ edz'ig'as si'n al la tut'a famili'o.

FJELDBO
Nu jes; kaj el tiu kaj el ali'a'j kial'o'j —

STENSGÅRD
Monsen est'as ne'kultur'it'a person'o, tio'n mi nun vid'as.

FJELDBO
Jes, li ja ne ĝust'e est'as bon'ton'a vir'o.

STENSGÅRD
Ne, tio efektiv'e est'as cert'a! Li parol'ad'as malic'e pri hom'o'j kiu'j'n li akcept'as en si'a'n dom'o'n; tio ne est'as kavalir'ec'a. En Storli odor'as de mal'bon'a tabak'o en ĉiu'j ĉambr'o'j —

FJELDBO
Sed, kar'a, — ke vi ne sent'is tiu'n tabak'odor'o'n antaŭ nun —?

STENSGÅRD
Est'as la kompar'o, kiu tio'n kaŭz'as. Mi ven'is en fals'a'j'n rilat'o'j'n ĉi tie en la distrikt'o ek de la unu'a renkont'o. Mi fal'is inter la ung'eg'o'j de parti-trot'ad'ant'o'j, kiu'j plen'hurl'ig'is mi'a'j'n orel'o'j'n. Fin'it'e pri tio! Mi ne vol'as pen'eg'ad'i kiel il'o por ego'ism'o aŭ por krud'ec'o kaj stult'ec'o.

FJELDBO
Sed por kio vi do uz'u vi'a'n asoci'o'n?

STENSGÅRD
La asoci'o rest'os ne'ŝanĝ'it'a; ĝi est'as fond'it'a sur sufiĉ'e vast'a baz'o; — nu, tio signif'as, ke ĝi est'as fond'it'a por kontraŭ'batal'i mal'bon'a'n influ'o'n; — nur nun mi vid'as de kiu flank'o tiu influ'o ven'os.

FJELDBO
Sed ĉu vi opini'as, ke la “jun'ul'o'j” vid'os la sam'o'n?

STENSGÅRD
Ili vid'u. Mi do kuraĝ'as postul'i, ke tia'j ul'o'j akomod'u si'n al mi'a pli bon'a spert'o.

FJELDBO
Sed se ili tamen ne vol'as?

STENSGÅRD
Ili do ir'u si'a'n propr'a'n voj'o'n. Mi ne plu bezon'as ili'n. Kaj ceter'e, ĉu vi opini'as, ke mi en obstin'a blind'ec'o, kaj pro mizer'a konsekvenc'ad'o, las'us mi'a'n est'ont'ec'o'n glit'i en erar'a'n spur'o'n kaj neniam ating'i la cel'o'n?

FJELDBO
Kio'n vi pens'as per cel'o?

STENSGÅRD
Viv'o kiu korespond'as al mi'a'j talent'o'j, kaj kiu plen'um'ig'as ĉiu'j'n mi'a'j'n interes'o'j'n.

FJELDBO
For la ŝveb'ant'a'j parol'turn'iĝ'o'j! Kio'n vi pens'as per cel'o?

STENSGÅRD
Nu, al vi mi ebl'e pov'as tio'n dir'i. Per la cel'o mi pens'as: Iam en la temp'o far'iĝ'i parlament'an'o aŭ ministr'o, kaj feliĉ'e edz'iĝ'it'a en riĉ'a'n kaj respekt'at'a'n famili'o'n.

FJELDBO
Jen, jen; kaj do vi ebl'e pens'as per'e de la rilat'o'j de la ĉambelan'o —?

STENSGÅRD
Per'e de mi mem mi intenc'as tio'n ating'i! Tio ven'os kaj tio ven'u; sed tut'e de si mem. Nu, tio tamen est'as for'a perspektiv'o; — ke tio rest'u! Ĝis tiam mi vol'as viv'i kaj ĝu'i ĉi tie la bel'ec'o'n kaj la sun'lum'o'n —

FJELDBO
Ĉi tie?

STENSGÅRD
Jes, ĉi tie! Est'as ĉi tie bel'a'j mor'o'j; ĉi tie est'as graci'o en la ekzist'o; ĉi tie la plank'o est'as met'it'a kvazaŭ nur por est'i tret'at'a de lak'ŝu'o'j; ĉi tie la apog'seĝ'o'j est'as profund'e mol'a'j, kaj la sinjor'in'o'j sid'as bel'e en ili; ĉi tie la konversaci'o flu'as facil'e kaj elegant'e, kiel ĵet'lud'o; ĉi tie neni'u krud'ec'o en'romp'iĝ'as far'ant'e la kun'ven'o'n silent'a. Ho, Fjeldbo, — nur ĉi tie mi sent'as kio est'as nobl'ec'o. Jes, ni tamen hav'as ni'a'n nobel'ec'o'n; et'a'n rond'o'n; nobel'ec'o'n en kultur'o; kaj al tiu mi vol'as aparten'i. Ĉu vi ne mem sent'as, ke oni pur'iĝ'as ĉi tie? Ke la riĉ'ec'o ĉi tie est'as el ali'a spec'o? Kiam mi pens'as pri la riĉ'ec'o de Monsen, mi imag'as ĝi'n kiel grand'a'j'n stak'o'j'n de gras'ig'it'a'j mon'bilet'o'j, de bier'ban'it'a'j obligaci'o'j; — sed ĉi tie, jen ĝi est'as metal'o, bril'ant'a arĝent'o! Kaj pri la hom'o'j est'as sam'manier'e. La ĉambelan'o, — kia bon'eg'a, estim'ind'a mal'jun'a mult'jar'ul'o!

FJELDBO
Li est'as.

STENSGÅRD
Kaj la fil'o, — kuraĝ'a, sen'ceremoni'a, kapabl'a!

FJELDBO
Jes, cert'e.

STENSGÅRD
Kaj la bo'fil'in'o, vi sci'u! Ŝi est'as perl'o! — bon'a Di'o, kia riĉ'a kaj karakter'frap'ant'a natur'o —

FJELDBO
Tio'n hav'as Tor'a — tio'n hav'as ankaŭ fraŭl'in'o Bratsberg.

STENSGÅRD
Nu ja; sed vid'u, ŝi tamen est'as mal'pli eminent'a.

FJELDBO
Ho, vi ne kon'as ŝi'n. Vi ne sci'as kiom profund'a kaj silent'a kaj fidel'a ŝi est'as.

STENSGÅRD
Sed la bo'fil'in'o do! Tiel sen'ceremoni'a, preskaŭ sen'konsider'a; kaj tiel aprob'ant'a, tiel konker'ant'a —!

FJELDBO
Mi ver'e kred'as, ke vi en'am'iĝ'is en ŝi.

STENSGÅRD
En edz'in'iĝ'int'a vir'in'o? Ĉu vi est'as frenez'a, hom'o! Al kio tio konduk'us! Ne, sed mi far'iĝ'os en'am'iĝ'int'a; tio'n mi bon'e sent'as. Jes, ŝi efektiv'e est'as profund'a, silent'a kaj fidel'a!

FJELDBO
Kiu?

STENSGÅRD
Fraŭl'in'o Bratsberg kompren'ebl'e.

FJELDBO
Ĉu kio? Vi do neniam pens'as —?

STENSGÅRD
Jes, je Di'o, mi pens'as!

FJELDBO
Ne, sed mi tio'n asert'as al vi, ke tio tut'e ne ebl'as!

STENSGÅRD
Ho-ho! La vol'o est'as univers'a potenc'o, ĝi! Ni vid'os, tio ebl'os!

FJELDBO
Sed tio ĉi est'as ja la pur'a, pur'eg'a facil'anim'ec'o! Hieraŭ est'is pri fraŭl'in'o Monsen —

STENSGÅRD
Jes, sed tio est'is tro rapid'a; sed tio'n vi ja mem mal'konsil'is al mi —

FJELDBO
Mi preciz'e mal'konsil'as al vi pens'i pri kiu ajn el la du.

STENSGÅRD
Nu? Vi ebl'e mem intenc'as deklar'i vi'n por unu el ili?

FJELDBO
Mi? Ne, mi asert'as al vi —

STENSGÅRD
Nu, tio tamen ne re'ten'us mi'n, se tiel est'us. Se oni vol'as kontraŭ'star'i al mi sur mi'a voj'o, bar'i al mi la est'ont'ec'o'n, tiam mi kon'as neniu'n indulg'o'n.

FJELDBO
Gard'u vi'n, ke mi ne dir'u la sam'o'n!

STENSGÅRD
Vi! Kiu'n rajt'o'n hav'as vi por far'i vi'n kurator'o de la famili'o de ĉambelan'o Bratsberg?

FJELDBO
Mi almenaŭ hav'as la rajt'o'n de amik'o.

STENSGÅRD
Pa; per tia babil'aĵ'o vi ne kapt'as mi'n. La rajt'o'n de ego'ism'o, ĝi'n vi hav'as! Tio kontent'ig'as vi'a'n et'anim'a'n vant'ec'o'n est'i ĉi tie la ĉio'ord'ig'ant'o en la dom'o; tial mi ten'iĝ'us for.

FJELDBO
Jes, est'us la plej bon'a, kio okaz'us al vi. Vi star'as ĉi tie sur sub'kav'a grund'o.

STENSGÅRD
Ĉu ver'e ke mi far'as? Mil dank'o'j'n! Sub tiu grund'o mi sci'os konstru'i kolon'o'j'n.

FJELDBO
Prov'u; sed mi aŭgur'as, ke ili fal'os dum star'iĝ'o.

STENSGÅRD
Ho-ho! Vi pri'pens'as intrig'ad'o'n? Bon'e ke tio ek'lum'iĝ'is. Mi nun kon'as vi'n; vi est'as mi'a mal'amik'o; la sol'a, kiu'n mi hav'as ĉi tie.

FJELDBO
Mi ne est'as!

STENSGÅRD
Vi est'as! Vi ĉiam est'is; jam ek'de la lern'ej'a'j jar'o'j. Ĉirkaŭ'rigard'u ĉi tie, kaj vid'u kiel ĉiu'j re'kon'as mi'n, kvankam mi est'as fremd'ul'o por ili. Vi, kontraŭ'e, vi kiu kon'as mi'n, vi neniam re'kon'is mi'n. Tio est'as ĉef'e la mal'ind'aĵ'o ĉe vi, ke vi neniam pov'as re'kon'i iu'n; vi vag'ad'is tie en Kristiani'a kaj vizit'ad'is te'akv'a'j'n kun'ven'o'j'n kaj plen'ig'is la ekzist'o'n dir'ant'e et'a'j'n sprit'aĵ'o'j'n. Ti'aĵ'o venĝ'as si'n! La sent'o por tio, kio est'as pli valor'a en la viv'o, — tio en kio est'as lev'iĝ'o kaj flug'o, — far'iĝ'as apati'a, kaj jen oni star'as taŭg'ant'a al neni'o.

FJELDBO
Ĉu mi taŭg'as al neni'o!

STENSGÅRD
Ĉu vi iam taŭg'is por re'kon'i mi'n?

FJELDBO
Kio'n mi do re'kon'u?

STENSGÅRD
Mi'a'n vol'o'n, se neni'o'n ali'a'n. Ĝi re'kon'iĝ'as de ĉiu'j la ali'a'j; — de la ordinar'a'j hom'o'j ĉe la fest'o hieraŭ, de ĉambelan'o Bratsberg kaj li'a famili'o —

FJELDBO
De propriet'ul'o Monsen kaj li'a ar'o, de —; jen, mort'o kaj plag'o, atent'u, — ekster'e star'as iu vi'n atend'ant'e —

STENSGÅRD
Kiu tiu est'as?

FJELDBO
(ir'as al la fon'o) Iu kiu re'kon'as vi'n. (mal'ferm'as la pord'o'n kaj vok'as) Aslaksen, en'ven'u!

STENSGÅRD
Aslaksen?

ASLAKSEN
(ven'as) Nun do fin'e!

FJELDBO
Ĝis re'vid'o; mi ne ĝen'u la amik'o'j'n. (el'ir'as en la ĝarden'o'n)

STENSGÅRD
Sed pro diabl'o, kio'n vi vol'as ĉi tie?

ASLAKSEN
Mi absolut'e dev'as parol'i kun vi. Vi promes'is al mi hieraŭ don'i raport'o'n pri la fond'ig'o de la asoci'o kaj —

STENSGÅRD
Ne ebl'as —; pri ĝi ni dev'as atend'i ĝis ali'a foj'o.

ASLAKSEN
Ne'ebl'e, sinjor'o Stensgård; la gazet'o est'os el'don'at'a morgaŭ fru'e —

STENSGÅRD
Babil'aĵ'o! Ĉio est'u ŝanĝ'ot'a. La afer'o est'as nun en nov'a stadi'o; ali'a'j motiv'o'j aper'is. Kio'n mi dir'is pri ĉambelan'o Bratsberg, est'u tut'e re'far'at'a, antaŭ ol ĝi est'os uz'ebl'a.

ASLAKSEN
Ne, tio pri la ĉambelan'o est'as jam pres'it'a.

STENSGÅRD
Nu, do el'ig'u tio'n re'e!

ASLAKSEN
El'ig'u tio'n?

STENSGÅRD
Jes, mi ne vol'as hav'i tio'n tia'manier'e. Vi rigard'as mi'n? Ĉu vi ebl'e kred'as, ke mi ne kapabl'as estr'i la afer'o'j'n de la asoci'o?

ASLAKSEN
Jes, kompren'ebl'e; sed mi nur dev'as dir'i al vi —

STENSGÅRD
Neniu'j kontraŭ'dir'aĵ'o'j, Aslaksen; ti'aĵ'o'j'n mi efektiv'e ne toler'as!

ASLAKSEN
Sinjor'o advokat'o Stensgård, ĉu vi sci'as, ke la er'o'n de sek'a pan'o kiu'n mi hav'as, vi met'as en la lud'o'n? Ĉu vi tio'n sci'as?

STENSGÅRD
Ne, tio'n mi tut'e ne sci'as.

ASLAKSEN
Nu, tiel est'as. Ĉi tiu'n vintr'o'n, antaŭ ol vi ven'is ĉi tie'n, mi'a gazet'o est'is en progres'o. Mi mem redakt'is ĝi'n, mi dir'u; kaj mi redakt'is ĝi'n laŭ princip'o.

STENSGÅRD
Vi?

ASLAKSEN
Jes, mi! Mi dir'is al mi mem: est'as la grand'a publik'o, kiu port'u gazet'o'n; sed la grand'a publik'o est'as la fi'a publik'o, — tio sekv'as de la lok'a'j kondiĉ'o'j; kaj la fi'a publik'o vol'as hav'i fi'a'n gazet'o'n. Jen, tiel mi redakt'is la gazet'o'n —

STENSGÅRD
Fi'a! Jes, ne kontraŭ'dir'ebl'e.

ASLAKSEN
Jes, kaj per tio mi sukces'is. Sed jen vi ven'is kun ide'o'j en la distrikt'o'n; kaj jen la gazet'o ricev'is kolor'o'n, kaj tial ĉiu'j amik'o'j de Anders Lundestad re'tir'is si'n; tiu'j, kiu'j rest'as, ili ne bon'e pag'as —

STENSGÅRD
Sed la gazet'o far'iĝ'is bon'a.

ASLAKSEN
Mi ne pov'as viv'i de bon'a gazet'o. Nun vek'iĝ'us tumult'o; far'iĝ'us fin'o, kiel vi promes'is hieraŭ; la grand'ul'o'j met'iĝ'us al la pilori'o; en'pren'iĝ'us ti'aĵ'o'j, kiu'j'n ĉiu'j dev'us leg'i, — kaj jen vi perfid'as —

STENSGÅRD
Ho-ho! Vi opini'as, ke mi serv'us vi'n kaj la skandal'o'n? Ne, mult'a'n dank'o'n, mi'a brav'a ul'o!

ASLAKSEN
Sinjor'o advokat'o Stensgård, vi ne pel'u mi'n al la ekstrem'o, ĉar tiam pli'fi'iĝ'os la gazet'o.

STENSGÅRD
Pri kio vi pens'as?

ASLAKSEN
Mi pens'as, ke mi dev'as far'i la gazet'o'n profit'o'don'a en ali'a manier'o. Di'o sci'u, ke tio'n mi ne far'os laŭ'dezir'e. Antaŭ ol vi ven'is, mi viv'ten'is mi'n honest'e per mal'feliĉ'a'j okaz'aĵ'o'j kaj mem'mort'ig'o'j kaj tia'j sen'kulp'ec'a'j afer'o'j, kiu'j oft'e eĉ ne est'is okaz'int'a'j. Sed nun vi turn'is ĉio'n supr'e'n mal'supr'e'n; nun est'os bezon'at'a ali'a regal'o —

STENSGÅRD
Nu, tio'n mi nur dir'u al vi: se vi mem sen'de'pend'e ir'os paŝ'o'n ekster mi'a ordon'o, kaj far'as la mov'ad'o'n al il'o por vi'a fi'a ego'ism'o, jen mi ir'os al pres'ist'o Alm kaj fond'os nov'a'n gazet'o'n. Ni hav'as mon'o'n, ni, vid'u! Kaj jen vi'a gazet'flik'aĵ'o est'os detru'it'a post du semajn'o'j.

ASLAKSEN
(pal'a) Tio'n vi ne far'os!

STENSGÅRD
Jes, mi far'os; kaj mi est'os vir'o por redakt'i la gazet'o'n, tiel ke ĝi ek'hav'os la grand'a'n publik'o'n por si.

ASLAKSEN
Do mi tuj'moment'e ir'os al la ĉambelan'o Bratsberg —

STENSGÅRD
Vi? Kio'n vi vol'as tie?

ASLAKSEN
Kio'n vi vol'as ĉi tie? Ĉu vi kred'as, ke mi ne kompren'as, kial la ĉambelan'o est'as vi'n invit'int'a? Est'as pro tio, ke li tim'as vi'n kaj tio'n kio'n vi vol'as far'i; kaj el tio vi tir'as avantaĝ'o'n. Sed se li tim'as, kio'n vi vol'as far'i, li cert'e ankaŭ tim'as, kio'n mi vol'as pres'i; kaj el tio mi vol'as tir'i avantaĝ'o'n!

STENSGÅRD
Tio'n vi kuraĝ'us? Vi! tia fuŝ'ul'o —!

ASLAKSEN
Jes, tio'n mi montr'u al vi. Se vi'a tost'parol'ad'o est'u for'pren'at'a el la gazet'o, do la ĉambelan'o pag'u mi'n por el'pren'i ĝi'n.

STENSGÅRD
Kuraĝ'u; kuraĝ'u nur! Vi est'as ebri'a, hom'o —!

ASLAKSEN
Ne pli ol moder'e. Sed mi far'iĝ'os leon'o, se oni vol'as for'pren'i de mi la povr'a'n pan'krust'o'n. Vi ne pov'as imag'i kiel est'as por mi hejm'e; kuŝ'ant'a edz'in'o, kaj kripl'a infan'o —

STENSGÅRD
For'ir'u! Ĉu vi vol'as kot'ŝmir'i mi'n per vi'a vulgar'o? Kiel vi'a'j reŭmat'ism'a'j edz'in'o'j kaj kripl'a'j infan'o'j rilat'as al mi? Se vi kuraĝ'as bar'i al mi la voj'o'n, se vi nur permes'as al vi mem bar'i unu sol'a'n ŝanc'o'n por mi, vi kuŝ'u en la mal'riĉ'ul'ej'o antaŭ ol est'os fin'iĝ'int'a tiu ĉi jar'o!

ASLAKSEN
Mi atend'os tag'o'n —

STENSGÅRD
Nu; vi komenc'as re'gajn'i vi'a'n prudent'o'n.

ASLAKSEN
Mi inform'os al la abon'ant'o'j en krom'numer'o, ke la redaktor'o, pro iu ne'konven'a kondut'o okaz'int'a dum la fest'o —

STENSGÅRD
Jes, jes; far'u; post'e ebl'os, ke ni akord'iĝ'os.

ASLAKSEN
Je Di'o ke tiel est'us. — Sinjor'o advokat'o Stensgård, — memor'u: tiu gazet'o est'as mi'a sol'a ŝaf'id'o. (el'e'n en la fon'o)

Bien'posed'ant'o LUNDESTAD
(ĉe la antaŭ'a ĝarden'a pord'o) Nu, sinjor'o advokat'o Stensgård?

STENSGÅRD
Nu, sinjor'o bien'posed'ant'o Lundestad?

LUNDESTAD
Vi ĉirkaŭ'ir'as tiel sol'ec'e? Se est'us konven'e por vi, mi ŝat'us iom'et'e inter'parol'i kun vi.

STENSGÅRD
Plezur'e.

LUNDESTAD
Unu'e mi dev'as dir'i al vi, ke se vi est'us aŭd'int'a, ke mi est'us dir'int'a i'o'n ne'favor'a'n pri vi, tio'n vi ne dev'as fid'i.

STENSGÅRD
Pri mi? Kio'n vi est'us dir'int'a?

LUNDESTAD
Neni'o'n; pri tio mi cert'ig'as vi'n. Sed trov'iĝ'as mult'a'j sen'cel'a'j ul'o'j, kiu'j nur ĉirkaŭ'ir'as kun'kudr'ant'e hom'o'j'n.

STENSGÅRD
Jes, en'tut'e, — ni du est'as bedaŭr'ind'e ven'int'a'j en iom mal'ekvilibr'a'n pozici'o'n unu al la ali'a.

LUNDESTAD
Tio est'as tut'e natur'a pozici'o, sinjor'o Stensgård. Est'as la rilat'o de la mal'nov'a al la nov'a; ĉiam okaz'as tiel.

STENSGÅRD
Oho, sinjor'o Lundestad. Vi do ne est'as tiel mal'jun'a.

LUNDESTAD
Ho jes, ho jes, nun mi far'iĝ'is mal'jun'a. Mi sid'is en la Parlament'o de post 1839. Nun ŝajn'as al mi ke est'as temp'o por anstataŭ'iĝ'o.

STENSGÅRD
Anstataŭ'iĝ'o?

LUNDESTAD
La temp'o'j ŝanĝ'iĝ'as, vid'u. Nov'a'j task'o'j el'kresk'as; kaj por port'i ili'n antaŭ'e'n nov'a'j fort'o'j est'as bezon'at'a'j.

STENSGÅRD
Honest'e kaj sincer'e, sinjor'o Lundestad, — ĉu vi do vol'as ced'i por Monsen?

LUNDESTAD
Por Monsen? Ne, por Monsen mi ne vol'as ced'i.

STENSGÅRD
Sed tiu'okaz'e mi ne kompren'as —?

LUNDESTAD
Imag'u se mi ced'us por Monsen; ĉu vi pens'as ke li hav'us ŝanc'o'n por est'i elekt'at'a?

STENSGÅRD
Nu, est'as mal'facil'e tio'n dir'i. La elekt'o de la elekt'ul'o'j ja okaz'os jam post'morgaŭ, kaj la publik'a opini'o laŭ'sci'e ankoraŭ ne est'as sufiĉ'e pri'labor'at'a; sed —

LUNDESTAD
Mi ne kred'as ke oni sukces'us. La parti'o mi'a kaj de la ĉambelan'o ne vol'as voĉ'don'i por li. Jes, “mi'a parti'o”, tio ja est'as ia parol'manier'o; mi pens'as pri la bien'ul'o'j, la mal'nov'a'j parenc'ar'o'j, kiu'j sid'as firm'e sur si'a'j kamp'o'j kaj hav'as hejm'o'n ĉi tie. Ili ne vol'as re'kon'i Monsen. Monsen est'as nov'loĝ'ant'o; est'as neni'u, kiu i'o'n ver'e sci'as pri Monsen kaj li'a'j afer'o'j. Kaj li ja dev'is for'hak'i mult'e ĉirkaŭ si por gajn'i lok'o'n; for'hak'i kaj arb'ar'o'j'n kaj famili'o'j'n, oni pov'as dir'i.

STENSGÅRD
Jes, sed se vi do opini'as, ke ne est'as ŝanc'o —

LUNDESTAD
Hm! Est'as aprec'ind'a'j talent'o'j, kiu'j'n vi en'tut'e hav'as, sinjor'o Stensgård. La Sinjor'o ekip'is vi'n abund'e. Sed est'as et'a afer'o, kiu'n li est'us don'int'a al vi sam'temp'e.

STENSGÅRD
Kio tio est'us?

LUNDESTAD
Dir'u al mi, — kial vi neniam pens'as pri vi mem? Kial vi tut'e ne est'as ambici'a?

STENSGÅRD
Ambici'a? Mi?

LUNDESTAD
Kial vi ĉi tie for'uz'as vi'a'j'n fort'o'j'n sur ali'ul'o'j? Do mal'long'e, — kial vi ne mem vol'as elekt'iĝ'i al la parlament'o?

STENSGÅRD
Mi? Vi ne est'as serioz'a!

LUNDESTAD
Vi ja akir'is al vi voĉ'don'rajt'o'n, mi aŭd'as. Sed se vi ne util'ig'as la ŝanc'o'n nun, ali'ul'o en'ven'os, kaj li ebl'e sid'iĝ'os firm'e en la sel'o, kaj tiam ne est'os facil'e for'pel'i li'n.

STENSGÅRD
Sed pro Di'o, ĉu vi opini'as, kio'n vi dir'as, sinjor'o Lundestad?

LUNDESTAD
Tio ja konduk'as al neni'o; ĉar vi ja ne vol'as, do —

STENSGÅRD
Vol'as? Vol'as? Mi dev'as sincer'e konfes'i al vi, ke mi ne est'as tut'e sen ambici'o, kiel vi kred'as. Sed ĉu vi ver'e opini'as, ke tiel pov'as okaz'i?

LUNDESTAD
Okaz'i ja ebl'us. Mi est'us far'ont'a mi'a'n plej bon'a'n. La ĉambelan'o laŭ'sci'e vol'us ankaŭ far'i la si'a'n; li kon'as ja vi'a'j'n parol'kapabl'o'j'n. Vi hav'as la jun'ul'o'j'n por vi, kaj —

STENSGÅRD
Sinjor'o Lundestad, vi est'as, je Di'o, mi'a ver'a amik'o!

LUNDESTAD
Ho, tio'n vi ne ver'e pens'as. Se mi est'us vi'a amik'o, vi pren'us la ŝarĝ'o'n de mi; vi hav'as jun'a'j'n ŝultr'o'j'n; vi pov'us facil'e port'i ĝi'n.

STENSGÅRD
Mastr'u super mi en tiu rilat'o; mi ne perfid'os.

LUNDESTAD
Do vi ne est'as sen'vol'a —?

STENSGÅRD
Jen mi'a man'o!

LUNDESTAD
Dank'o'n! Fid'u mi'n, sinjor'o Stensgård, vi tio'n ne pent'os. Sed nun ni dev'as progres'i si'n'gard'em'e. Elekt'ul'o'j ni dev'as ambaŭ far'iĝ'i, — mi por propon'i vi'n kiel mi'a'n sekv'ant'o'n, kaj ekzamen'i vi'n iom'et'e en la kun'ven'o, kaj vi por klar'ig'i vi'a'j'n opini'o'j'n —

STENSGÅRD
Ho, se ni unu'e tie'n est'us ating'int'a'j, ni super'us. En la kun'ven'o de elekt'ul'o'j vi ja est'as ĉio'pov'a.

LUNDESTAD
Est'as lim'o por tiu ĉio'pov'ec'o; vi dev'os ja kompren'ebl'e uz'i vi'a'j'n parol'kapabl'o'j'n; vi dev'as for'klar'ig'i tio'n, kio est'as tro mal'glat'a kaj ofend'e —

STENSGÅRD
Vi do ne opini'as, ke mi romp'u kun mi'a parti'o?

LUNDESTAD
Rigard'u nun la afer'o'n pri'pens'anim'e. Kio'n tio signif'as, ke est'as du parti'o'j ĉi tie? Tio signif'as, ke unu'flank'e trov'iĝ'as hom'o'j aŭ parenc'ar'o'j, kiu'j posed'as la ĝeneral'a'j'n civit'an'a'j'n avantaĝ'o'j'n, — mi pens'as pri bien'o'j, sen'de'pend'ec'o kaj part'o'pren'o en la estrad'o. Al tiu parti'o mi aparten'as. Kaj ali'flank'e trov'iĝ'as mult'a'j pli jun'a'j kun'civit'an'o'j, kiu'j volont'e akir'us tiu'j'n komun'um'a'j'n avantaĝ'o'j'n. Jen vi'a parti'o. Sed el tiu parti'o vi ja tut'e natur'e kaj sen'ceremoni'e el'tret'os, kiam vi nun akir'os part'o'n en la potenc'o, kaj al'don'e akir'os pozici'o'n ĉi tie kiel ver'a establ'it'a propriet'ul'o; — jes, ĉar tio est'as neces'a, sinjor'o Stensgård!

STENSGÅRD
Jes, tio'n kred'as ankaŭ mi. Sed la temp'o est'as mal'long'a; tia'n pozici'o'n oni ne akir'as nur per man'sving'o.

LUNDESTAD
Ho ne, ĝi ja ne far'as; sed vi pov'us ebl'e kontent'ig'i vi'n per la nur'a esper'o —

STENSGÅRD
La esper'o?

LUNDESTAD
Ĉu est'us mult'e kontraŭ vi'a em'o pens'i pri bon'a edz'iĝ'o, sinjor'o Stensgård? Est'as riĉ'a'j hered'ul'in'o'j en la vilaĝ'ar'o. Vir'o kiel vi, kun la est'ont'ec'o por si, — vir'o kiu pov'as kalkul'i je en'ir'o en la plej alt'a'j'n pozici'o'j'n, — kred'u mi'n, vi'n neni'u vol'as rifuz'i, se vi lud'as vi'a'j'n kart'o'j'n bon'e.

STENSGÅRD
Do help'u mi'n pri la lud'o! Pro Di'o —! Vi mal'ferm'as al mi vast'ej'o'j'n; grand'a'j'n vizi'o'j'n! Ĉio kio'n mi esper'is kaj aspir'is; ir'i kiel liber'ig'ant'o plej antaŭ'e en la popol'o; ĉio for'a, kio'n mi pri'rev'is, proksim'iĝ'as nun al mi tiel viv'e proksim'a!

LUNDESTAD
Jes, ni est'u vek'it'a'j, sinjor'o Stensgård! Vi'a ambici'o jam est'as sur'pied'a, mi vid'as. Bon'e. La rest'o ir'os de si mem. — Nu, dank'o'n por tio ĝis nun! Mi neniam forges'os vi'n, ĉar vi vol'is pren'i de mi'a'j mal'jun'a'j ŝultr'o'j la ŝarĝ'o'n de la potenc'o!

(Gast'o'j kaj la aparten'ant'o'j al la dom'o ven'as laŭ'e en'e'n de la ĝarden'o. Du serv'ist'in'o'j al'port'as lum'o'n kaj ofert'as freŝ'ig'aĵ'o'j'n dum la sekv'ant'a scen'o.)

SELMA
(ir'as al la pian'o mal'dekstr'e en la fon'o) Sinjor'o Stensgård, vi dev'as part'o'pren'i; ni lud'os “Don'i garanti'aĵ'e”.

STENSGÅRD
Kun plezur'o; mi est'as en humor'o por tio!

(Ankaŭ li ir'as al la fon'o, inter'konsent'as kun ŝi, lok'ig'as seĝ'o'j'n k.t.p.)

Erik BRATSBERG
(mal'laŭt'e) Kio diabl'e est'as tio, kio'n patr'o rakont'as, sinjor'o Hejre? Kia parol'ad'o est'us, kia'n advokat'o Stensgård prezent'is ĉi-supr'e hieraŭ?

DANIEL HEJRE
He-he; oni ne sci'as, ĉu?

Erik BRATSBERG
Ne, ni urb'an'o'j ĉe'est'is ja tag'manĝ'o'n kaj bal'o'n en'e en la klub'o. Sed patr'o dir'as, ke sinjor'o Stensgård tut'e romp'is kun la hom'o'j de Storli, kaj ke li est'is terur'e krud'a kontraŭ Monsen —

DANIEL HEJRE
Kontraŭ Monsen? Ne, en tio vi cert'e mis'aŭd'is, estim'at'a —

Erik BRATSBERG
Jes, ver'e star'is tiom da hom'o'j ĉirkaŭ'e, tiel ke mi ne ĝust'e kompren'is; sed efektiv'e mi aŭd'is ke —

DANIEL HEJRE
Sufiĉ'as; atend'u ĝis morgaŭ, tiam vi ricev'os la histori'o'n por maten'manĝ'o en la gazet'o de Aslaksen. (for'ir'as de li)

La Ĉambelan'o
Nun, mi'a kar'a Lundestad, ĉu vi daŭr'e ten'as vi'n al tiu'j strang'aĵ'o'j —?

LUNDESTAD
Ne est'as strang'aĵ'o'j, sinjor'o ĉambelan'o; kiam vir'o risk'as est'i for'puŝ'at'a, li dev'as ced'i liber'vol'e.

La Ĉambelan'o
Parol'turn'iĝ'o'j! Kiu do intenc'as for'puŝ'i vi'n?

LUNDESTAD
Hm; mi est'as mal'jun'a veter'profet'o. Est'as ŝanĝ'o en la aer'o. Nu, mi jam hav'as la anstataŭ'ant'o'n. Advokat'o Stensgård est'as vol'em'a —

La Ĉambelan'o
Advokat'o Stensgård?

LUNDESTAD
Jes, ĉu tio ne est'is la intenc'o? Mi pren'is tio'n por indik'o, kiam la ĉambelan'o dir'is, ke tiu'n vir'o'n oni dev'us sub'ten'i, kaj ke oni al'iĝ'u al li.

La Ĉambelan'o
Jes, mi pens'is laŭ li'a el'ir'o kontraŭ tiu fatal'a ĉarlatan'aĵ'o praktik'at'a en Storli.

LUNDESTAD
Sed kiel pov'is la ĉambelan'o est'i tiel cert'a, ke Stensgård vol'us romp'i kun tiu'j hom'o'j?

La Ĉambelan'o
Kar'a, tio ja montr'iĝ'is hieraŭ vesper'e.

LUNDESTAD
Hieraŭ vesper'e?

La Ĉambelan'o
Jes, kiam li parol'is pri la ruin'ig'a influ'o de Monsen en la paroĥ'o.

LUNDESTAD
(kun buŝ'o faŭk'a) Pri Monsen —?

La Ĉambelan'o
Jes, cert'e; sur la tabl'o —

LUNDESTAD
Sur la tabl'o; Jes?

La Ĉambelan'o
Li est'is terur'e krud'a; nom'is li'n mon'o'sak'o'n, kaj bazilisk'o'n, aŭ drak'o'n, aŭ i'o'n simil'a'n. Ha, ha, est'is ver'e amuz'e aŭskult'i.

LUNDESTAD
Ĉu tio est'is amuz'e aŭskult'i?

La Ĉambelan'o
Jes, mi ne ne'as, Lundestad, ke mi dezir'as al tiu'j hom'o'j, kio'n ili ricev'as el ti'aĵ'o. Sed nun ni dev'as sub'ten'i li'n; ĉar post tia sang'avid'a atak'o —

LUNDESTAD
Kiel tiu hieraŭ, jes?

La Ĉambelan'o
Nu ja.

LUNDESTAD
Tiu sur la tabl'o?

La Ĉambelan'o
Jes, tiu sur la tabl'o.

LUNDESTAD
Pri Monsen?

La Ĉambelan'o
Jes, pri Monsen kaj li'a kanajl'ar'o. Nun ili cert'e prov'os venĝ'i si'n; kaj pri tio oni do ne pov'as dub'i —

LUNDESTAD
(decid'e) Advokat'o Stensgård est'u sub'ten'end'a, — jen'o est'as klar'a!

Tor'a
Kar'a patr'o, vi part'o'pren'u en la lud'o.

La Ĉambelan'o
Babil'aĵ'o, infan'o —

Tor'a
Jes, jes; ven'u; Selma instig'e vol'as.

La Ĉambelan'o
Jes, jes, do mi dev'as ced'i. (mal'laŭt'e; el'ir'ant'e) Est'as domaĝ'o pri Lundestad; li ver'e komenc'as far'iĝ'i senil'a; imag'u, li tut'e ne kompren'is kio'n Stensgård —

Tor'a
Ho, ven'u, ven'u; nun ni lud'u!

(Ŝi tir'as li'n kun si en la rond'o'n, kie la lud'o est'as jam vigl'a inter la jun'ul'o'j.)

Erik BRATSBERG
(vok'as de si'a lok'o) Sinjor'o Hejre, vi est'as nom'it'a garanti'aĵ-juĝ'ant'o!

DANIEL HEJRE
He-he; jen efektiv'e mi'a unu'a nom'iĝ'o en la mond'o.

STENSGÅRD
(ankaŭ en la rond'o) Kaŭz'e de vi'a kon'at'ec'o kun la justic'o, sinjor'o Hejre!

DANIEL HEJRE
Ho mi'a'j ŝat'ind'a'j jun'a'j amik'o'j, est'us por mi ĝoj'eg'o kondamn'i vi'n ĉiu'j'n —; nu sufiĉ'e!

STENSGÅRD
(glit'ir'as al Lundestad, kiu star'as antaŭ'e mal'dekstr'e) Vi parol'is kun la ĉambelan'o. Pri kio tem'is? Ĉu est'is io pri mi?

LUNDESTAD
Bedaŭr'ind'e; est'is pri tio de hieraŭ vesper'e —

STENSGÅRD
(tord'as si'n) Mort'o kaj plag'o!

LUNDESTAD
Li opini'is ke vi est'is est'int'a terur'e krud'a, li dir'is.

STENSGÅRD
Jes, ĉu vi ne kompren'as, ke tio turment'as mi'n —.

LUNDESTAD
Vi pov'us tamen bon'ig'i tio'n.

Erik BRATSBERG
(vok'as mal'supr'e'n) Sinjor'o Stensgård, la vic'o est'as al vi!

STENSGÅRD
Mi ven'os! (rapid'e al Lundestad) Kiel tio'n bon'ig'i?

LUNDESTAD
Se vi trov'os okaz'o'n, pet'u ekskuz'o'n.

STENSGÅRD
Je Di'o, jen'o'n mi far'os!

SELMA
Rapid'u; rapid'u!

STENSGÅRD
Mi ven'as, sinjor'in'o! Jen mi est'as!

(La lud'o daŭr'as kun rid'o kaj gaj'ec'o. Kelk'a'j mal'jun'a'j sinjor'o'j lud'as kart'o'j'n dekstr'e. Lundestad ek'sid'as mal'dekstr'e; Daniel Hejre proksim'e.)

DANIEL HEJRE
Tiu id'ul'o dir'as ke mi hav'is kon'at'ec'o'n kun la justic'o!

LUNDESTAD
Li est'as iom sen'respekt'a buŝ'e; tio'n ni ne pov'as ne'i.

DANIEL HEJRE
Tial la tut'a famili'o sving'ad'as la vost'o'n por li. He-he; est'as hont'ind'e vid'i kiel ili tim'as.

LUNDESTAD
Ne, en tio vi erar'as, sinjor'o Hejre. La ĉambelan'o ne tim'as.

DANIEL HEJRE
Ĉu ne? Ĉu vi opini'as, ke mi est'as blind'a, estim'at'o?

LUNDESTAD
Ne, sed —; jes, vi cert'e pov'as silent'i? Bon'e; mi dir'u al vi la koneks'o'n. La ĉambelan'o kred'as, ke est'as Monsen pri kiu tem'is hieraŭ.

DANIEL HEJRE
Monsen? Ho, babil'aĉ'o!

LUNDESTAD
Efektiv'e, sinjor'o Hejre! Ringdal aŭ la fraŭl'in'o tio'n ebl'e kred'ig'is al li —

DANIEL HEJRE
Kaj jen li el'pens'as invit'i li'n al grand'a tag'manĝ'festen'o! Ho, tio est'as je Di'o sublim'a! Ho sci'u, pri tio mi ne pov'as silent'i.

LUNDESTAD
Tŝŝ, tŝŝ! Memor'u kio'n vi promes'is al mi. La ĉambelan'o est'as ja vi'a mal'nov'a lern'ej'a amik'o; kaj eĉ se li iom krud'e trakt'is vi'n —

DANIEL HEJRE
He-he; mi pag'os al li kun rent'o'j —

LUNDESTAD
Atent'u bon'e; la ĉambelan'o est'as potenc'a. Ne lud'u kun leon'o'j.

DANIEL HEJRE
Bratsberg leon'o? Pa; li est'as stult'a, sci'u; tia mi ne est'as. Ho, kia'j'n bril'a'j'n ĉikan'aĵ'o'j'n, kia'j'n sarkasm'aĵ'o'j'n, kia'n pik'parol'o'n mi bak'os el tio ĉi, kiam mi iu'n foj'o'n lanĉ'os ni'a'n grand'a'n proces'o'n!

SELMA
(vok'as el la rond'o) Sinjor'o juĝ'ant'o, kio'n tiu far'u, kiu posed'as ĉi tiu'n garanti'aĵ'o'n?

Erik BRATSBERG
(ne'rimark'at'e, al Daniel Hejre) Est'as tiu de Stensgård! El'pens'u i'o'n amuz'a'n.

DANIEL HEJRE
Est'as garanti'aĵ'o, ĉu? He-he, mi pri'pens'u; li pov'us ja ekzempl'e, — sufiĉ'as. Li far'u parol'ad'o'n!

SELMA
Est'as la garanti'aĵ'o de sinjor'o Stensgård.

Erik BRATSBERG
Sinjor'o Stensgård far'u parol'ad'o'n!

STENSGÅRD
Ho ne; ke mi rezign'u; mi sufiĉ'e mal'bon'e sukces'is hieraŭ.

La Ĉambelan'o
Bon'eg'e, sinjor'o Stensgård; ankaŭ mi kompren'as i'o'n pri orator'ec'o.

LUNDESTAD
(al Daniel Hejre) Je Di'o; ke li nun ne konfuz'iĝ'as.

DANIEL HEJRE
Konfuz'iĝ'as? He-he. Vi est'as traf'a! Ben'it'a el'pens'aĵ'o! (du'on'laŭt'e al Stensgård) Se vi hieraŭ konfuz'iĝ'is, vi pov'as ja hodiaŭ frap'i vi'n mem buŝ'e.

STENSGÅRD
(ek'hav'as ide'o'n) Lundestad, jen la ŝanc'o!

LUNDESTAD
(evit'em'e) Lud'u vi'a'j'n kart'o'j'n saĝ'e. (serĉ'as si'a'n ĉapel'o'n kaj ŝtel'ir'as laŭ'e al la pord'o)

STENSGÅRD
Jes, mi far'os parol'ad'o'n!

La Jun'a'j Sinjor'in'o'j
Brav'o! Brav'o!

STENSGÅRD
Pren'u vi'a'j'n glas'o'j'n, mi'a'j ge'sinjor'o'j! Mi nun far'os parol'ad'o'n, kiu komenc'as per fabel'o; ĉar mi sent'as la fabel'a flu'o de verv'o vigl'iĝ'i tra mi en ĉi tiu rond'o.

Erik BRATSBERG
(al la sinjor'in'o'j) Aŭd'u! Aŭd'u!

(La ĉambelan'o pren'as si'a'n glas'o'n de la lud'o'tabl'o dekstr'e, kaj rest'as tie star'ant'a. Ringdal, doktor'o Fjeldbo kaj kelk'a'j ali'a'j sinjor'o'j en'ven'as de la ĝarden'o.)

STENSGÅRD
Okaz'is dum la printemp'a'j tag'o'j. Jun'a kukol'o flug'is en la dekliv'o'n. La kukol'o est'as feliĉ'o'bird'o; kaj est'is grand'a bird'o'festen'o mal'supr'e de li sur la plat'a teren'o, kaj sovaĝ'a'j kaj mal'sovaĝ'a'j kre'aĵ'o'j ar'iĝ'is tie. El la kok'in'ej'o'j ili paŝ'et'is; el la anser'lag'et'o'j ili ven'is balanc'ir'e; mal'supr'e'n de Storlien pez'a urogal'o ŝveb'is mal'alt'e frap'eg'ant'e la flug'il'o'j'n, kaj si'n far'ant'e kvazaŭ pli larĝ'a ol ĝi est'is; kaj foj'e kaj foj'e ĝi krak'ad'is: Krak, krak, krak, kio signif'as tiom ke: mi est'as la bien'eg'ul'o de “Storli”, mi!

La Ĉambelan'o
Bon'eg'e! Aŭskult'u!

STENSGÅRD
Kaj jen est'is mal'jun'a peg'o. Laŭ la trunk'o'j ĝi vag'ad'is supr'e'n kaj mal'supr'e'n, bor'is per si'a pint'a bek'o, glut'is verm'o'j'n, kaj ĉio'n kio el'ig'as gal'o'n, kaj dekstr'e kaj mal'dekstr'e oni aŭd'is: prik, prik, prik; — est'is la peg'o —

Erik BRATSBERG
Ne, pardon'o'n, ĉu ne est'is cikoni'o aŭ iu —?

DANIEL HEJRE
Sufiĉ'as!

STENSGÅRD
Est'is la mal'jun'a peg'o. Sed tiam vigl'iĝ'is en la rond'o; ĉar ili trov'is iu'n pri kiu kluk'i malic'o'n; kaj jen ili ar'iĝ'is kaj kluk'is ĥor'e, tiom long'e, ĝis la jun'a kukol'o komenc'is kluk'i ankaŭ ĝi —

FJELDBO
(ne'rimark'it'e) Pro Di'o, hom'o, silent'u!

STENSGÅRD
Sed tiu al kiu rilat'is, est'is agl'o, kiu sid'is en sol'ec'a trankvil'o sur abrupt'a mont'o. Pri li ili ĉiu'j sam'opini'is. “Li est'as tim'ig'il'o por la vilaĝ'ar'o,” dir'is raŭk'a korv'o. Sed la agl'o ĵet'flug'is transvers'e, kapt'is la kukol'o'n kaj port'is ĝi'n supr'e'n. — Est'is kor'o'rab'o! Kaj de tie supr'e la feliĉ'o'bird'o vid'is vast'e kaj ĝu'ig'e super la mal'alt'ec'o; supr'e est'is silent'o kaj sun'lum'o; de tie ĝi lern'is pri'juĝ'i la ar'o'n de la kok'in'ej'o kaj de la ne'kultur'it'a'j dekliv'o'j —

FJELDBO
(laŭt'e) Halt'u; halt'u! Muzik'o!

La Ĉambelan'o
Tŝŝ; ne inter'romp'u li'n.

STENSGÅRD
Sinjor'o ĉambelan'o Bratsberg, — jen la fin'o de mi'a fabel'o, kaj mi paŝ'as antaŭ vi en la ĉe'est'o de mult'a'j hom'o'j, kaj pet'as vi'a'n pardon'o'n pro hieraŭ.

La Ĉambelan'o
(du'on'a'n paŝ'o'n mal'antaŭ'e'n) Mi —?

STENSGÅRD
Dank'o'n pro la manier'o per kiu vi venĝ'is vi'n pro mi'a'j sen'pri'pens'a'j dir'aĵ'o'j. En mi vi hav'as de nun arm'it'a'n batal'ant'o'n. Kaj laŭ tio, ge'sinjor'o'j, tost'o'n por la agl'o sur la mont'o'pint'o; tost'o'n por sinjor'o ĉambelan'o Bratsberg!

La Ĉambelan'o
(palp'e apog'as si'n al la tabl'o) Dank'o'n, sinjor'o advokat'o!

La Gast'o'j
(la pli'mult'a'j en ĝen'it'a embaras'o) Sinjor'o ĉambelan'o! Sinjor'o ĉambelan'o Bratsberg!

La Ĉambelan'o
Mi'a'j sinjor'in'o'j! Mi'a'j sinjor'o'j! (mal'laŭt'e) Tor'a!

Tor'a
Patr'o!

La Ĉambelan'o
Aĥ, doktor'o, doktor'o, kio'n vi est'as far'int'a!

STENSGÅRD
(kun la glas'o en la man'o, bril'e kontent'a) Kaj nun re'trov'u vi'a'j'n lok'o'j'n! Hoj, Fjeldbo, kun'ven'u, — en la asoci'o'n de la jun'ul'o'j! Jen la lud'o en evolu'o!

DANIEL HEJRE
(antaŭ'e mal'dekstr'e) Jes efektiv'e la lud'o est'as en evolu'o!

(Lundestad mal'aper'as en la fon'o.)

Kurten'o

Tri'a Akt'o

(Elegant'a antaŭ'ĉambr'o kun en'ir'ej'o en la fon'o. Mal'dekstr'e est'as pord'o al la ofic'ej'o de la ĉambelan'o; pli mal'antaŭ'e est'as pord'o al la sid'ĉambr'o. Dekstr'e est'as pord'o al la ofic'ej'o'j de la fer'far'ej'a administr'ant'o; antaŭ'e de tiu est'as fenestr'o.)

(Tor'a sid'as plor'ant'a sur la sof'o mal'dekstr'e. La ĉambelan'o ir'as impet'e tie'n kaj re'e'n.)

La Ĉambelan'o
Kaj nun ni hav'as la post'lud'o'n. Plor'o'n kaj ĝem'o'n —

Tor'a
Ho, Di'o don'u ke ni neniam est'us vid'int'a'j tiu'n hom'o'n!

La Ĉambelan'o
Kiu'n hom'o'n?

Tor'a
Tiu'n abomen'ind'a'n advokat'o'n Stensgård, kompren'ebl'e.

La Ĉambelan'o
Vi dev'us prefer'e dir'i: ke ni neniam est'us vid'int'a'j tiu'n abomen'a'n doktor'o'n!

Tor'a
Fjeldbo?

La Ĉambelan'o
Jes, Fjeldbo; Fjeldbo, jes! Ĉu ne est'is li, kiu tut'plen'e mensog'is al mi —?

Tor'a
Ne, kar'a ben'at'a patr'o, est'is mi.

La Ĉambelan'o
Vi? Do ambaŭ! Kun'a'j en komplot'o; mal'antaŭ mi'a dors'o! Jen delikat'e!

Tor'a
Ho, patr'o, se vi sci'us —

La Ĉambelan'o
Ho, mi cert'e sci'as; pli ol sufiĉ'as; mult'e pli!

(Doktor'o Fjeldbo ven'as de la fon'o.)

FJELDBO
Bon'a'n tag'o'n, sinjor'o ĉambelan'o! Bon'a'n tag'o'n, fraŭl'in'o.

La Ĉambelan'o
(daŭr'e paŝ'ad'as tie'n kaj re'e'n) Nu, ĉu tie vi est'as, — vi fatal'ul'o —

FJELDBO
Jes, est'is eg'e mal'agrabl'a okaz'aĵ'o.

La Ĉambelan'o
(rigard'as tra la fenestr'o) Ĉu vi tamen tiel pens'as?

FJELDBO
Mi kred'as, ke vi est'as rimark'int'a, kiel mi la tut'a'n temp'o'n ten'is la okul'o'n sur Stensgård. Mal'feliĉ'e, kiam mi aŭd'is ke oni lud'us garanti'aĵ'o'j'n, mi pens'is ke ne est'is iu danĝer'o —

La Ĉambelan'o
(stampfas la plank'o'n) Rid'ind'iĝ'i de tia afekt'ul'o! Kaj kio'n do mi'a'j gast'o'j est'as imag'int'a'j pri mi? Ke mi est'us sufiĉ'e fi'a por vol'i aĉet'i tiu'n person'o'n, tiu'n — tiu'n —, kiel Lundestad nom'as li'n!

FJELDBO
Jes, sed —

Tor'a
(ne'rimark'it'e de la patr'o) Ne parol'u!

La Ĉambelan'o
(post mal'long'a paŭz'o li turn'as si'n al Fjeldbo) Dir'u al mi sincer'e, doktor'o, — ĉu mi est'as pli stult'a ol la pli'mult'o de ali'a'j hom'o'j?

FJELDBO
Kiel vi pov'as demand'i tiel, sinjor'o ĉambelan'o?

La Ĉambelan'o
Sed kiel pov'is do okaz'i, ke mi ver'ŝajn'e est'is la sol'a, kiu ne kompren'is, ke la damn'it'a parol'ad'o est'is adres'at'a al mi?

FJELDBO
Ĉu mi dir'u al vi?

La Ĉambelan'o
Jes, kompren'ebl'e vi far'u.

FJELDBO
Est'as pro tio, ke vi mem vid'as vi'a'n pozici'o'n ĉi tie en la vilaĝ'ar'o per ali'a'j okul'o'j, ol la ceter'a popol'o far'as.

La Ĉambelan'o
Mi konsider'as mi'a'n pozici'o'n, kiel mi'a beat'a patr'o konsider'is si'a'n pozici'o'n ĉi tie. Al mi'a beat'a patr'o oni neniam est'us kuraĝ'int'a regal'i ti'aĵ'o'n.

FJELDBO
Vi'a beat'a patr'o ja mort'is proksim'um'e je la jar'o 1830.

La Ĉambelan'o
Nu ja; Mult'o dis'solv'iĝ'is post tiu temp'o. Tamen mi mem kulp'as. Mi miks'is mi'n tro mult'e kun tiu'j ordinar'ul'o'j. Tial mi dev'as rezign'e akcept'i est'i met'at'a flank'e de bien'ul'o Lundestad!

FJELDBO
Nu, honest'e dir'it'e, mi ne vid'as iu'n mal'alt'iĝ'o'n en tio.

La Ĉambelan'o
Ho, vi bon'e kompren'as mi'n. Kompren'ebl'e mi ne insist'as pri ia nobl'ec'o, aŭ pri titol'o'j aŭ ti'aĵ'o'j. Sed tio kio'n mi honor'as, kaj tio kio'n mi postul'as ke ali'ul'o'j honor'u, tio est'as tiu en ni'a famili'o hered'it'a honest'ec'o tra la tut'a parenc'ar'o. Est'as tio pri kio mi pens'as, ke kiam oni, kiel Lundestad, inter'ven'as en la publik'a'n viv'o'n, tiam oni ne pov'as konserv'i si'a'n karakter'o'n kaj si'a'n kondut'o'n tut'e sen'makul'a. Tial Lundestad ja dev'as akcept'i, ke oni makul'ig'as li'n. Sed oni las'u mi'n en pac'o; mi star'as ekster'e de la parti'o'j.

FJELDBO
Ne tut'e, sinjor'o ĉambelan'o. Vi tamen ĝoj'iĝ'is tiom long'e, kiam vi kred'is, ke la atak'o direkt'iĝ'is al Monsen.

La Ĉambelan'o
Ne menci'u tiu'n hom'o'n! Est'as li, kiu frivol'ig'is la moral'a'n sent'o'n ĉi tie en la vilaĝ'ar'o. Bedaŭr'ind'e li ankaŭ kap'turn'ig'is mi'a'n sinjor'o'n fil'o'n.

Tor'a
Erik?

FJELDBO
Vi'a'n fil'o'n?

La Ĉambelan'o
Jes; kial li en'ir'us en tiu'j'n marĉand'aĵ'o'j'n? Tio ja konduk'as al neni'o.

FJELDBO
Sed kar'a sinjor'o ĉambelan'o, li tamen dev'as viv'i, kaj —

La Ĉambelan'o
Ho, per ŝpar'em'o li efektiv'e pov'us viv'i bon'e per la patr'in'a hered'aĵ'o.

FJELDBO
Jes, ebl'e li pov'us viv'i per'e de ĝi; sed por kio li viv'us?

La Ĉambelan'o
Por kio? Nu, se li absolut'e bezon'us i'o'n por kio viv'i, li ja est'as jur'a kandidat'o; li pov'us viv'i por si'a scienc'o.

FJELDBO
Ne, tio'n li ne pov'us; ĉar tio est'as kontraŭ li'a natur'o. Li ankaŭ ne pov'is esper'i baldaŭ ek'hav'i ofic'o'n; la estrad'o'n de vi'a'j bien'o'j vi ja rezerv'is por vi mem; vi'a fil'o ne hav'as infan'o'j'n por eduk'i. Kaj kiam li sub tia'j cirkonstanc'o'j vid'as tent'a'j'n ekzempl'o'j'n antaŭ si, — vid'as hom'o'j'n, kiu'j el neni'o est'as kre'ad'ant'a'j du'on'a'n milion'o'n —

La Ĉambelan'o
Du'on'a'n milion'o'n? Ho, halt'u jen, ke ni rest'u je cent mil. Sed nek la du'on'a milion'o nek la cent mil kun'rast'iĝ'as per tut'e pur'a'j man'o'j; — mi alud'as ne rilat'e al la mond'o; je Di'o; laŭ la leĝ'o'j oni ja pov'as ten'i si'n observ'em'a; sed laŭ si'a propr'a konscienc'o. Al ti'aĵ'o mi'a fil'o kompren'ebl'e ne pov'as persvad'iĝ'i. Vi do pov'as est'i tut'e trankvil'a: la komerc'o de grand'komerc'ist'o Bratsberg cert'e ne al'port'os profit'o'n de du'on'a milion'o.

(Selma, en promen'a vest'o, ven'as de la fon'o.)

SELMA
Bon'a'n maten'o'n! Ĉu mi'a edz'o ne ĉe'est'as?

La Ĉambelan'o
Bon'a'n maten'o'n, infan'o. Ĉu vi serĉ'as vi'a'n edz'o'n?

SELMA
Jes, li dir'is, ke li intenc'us ĉi tie'n. La propriet'ul'o Monsen vizit'is li'n fru'maten'e, kaj jen —

La Ĉambelan'o
Monsen? Ĉu Monsen vizit'as vi'n?

SELMA
Foj'e li far'as; plej'e en komerc'a'j afer'o'j. Sed kar'a Tor'a, kio est'as? Ĉu vi plor'is?

Tor'a
Ho, est'as neni'o.

SELMA
Jes, est'as! Hejm'e Erik est'is mal'bon'humor'a, kaj ĉi tie —; aspekt'iĝ'as el vi ĉiu'j; io okaz'is. Kio est'as?

La Ĉambelan'o
Nu, nu; almenaŭ ne est'as io por vi. Vi est'as tro delikat'a por port'i ŝarĝ'o'j'n, mi'a et'a Selma. En'ir'u la sid'ĉambr'o'n, vi du, dum'e. Se Erik dir'is, ke li ven'os, li cert'e ven'os.

SELMA
Ni en'ir'u; — kaj precip'e gard'u mi'n kontraŭ la tra'blov'o! (ĉirkaŭ'brak'as ŝi'n) Ho, mi pov'us prem'eg'i vi'n, dolĉ'a Tor'a!

(Ambaŭ vir'in'o'j el'ir'as mal'dekstr'e.)

La Ĉambelan'o
Ili do kun'e engaĝ'iĝ'is, la du spekul'ant'o'j. Ili dev'us kun'lig'iĝ'i en kompani'o'n. Monsen kaj Bratsberg, — son'us bel'e! (frap'iĝ'as al la pord'o) En'ven'u!

(Advokat'o Stensgård en'tret'as tra la pord'o.)

La Ĉambelan'o
(re'tir'as si'n paŝ'o'n) Ĉu kio!

STENSGÅRD
Jes, jen mi est'as de'nov'e, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
Jen'o'n mi vid'as.

FJELDBO
Sed ĉu vi frenez'iĝ'is, hom'o?

STENSGÅRD
Vi re'tir'iĝ'is fru'e hieraŭ vesper'e. Kiam Fjeldbo est'is klar'ig'int'a al mi la koher'o'n, vi jam est'is —

La Ĉambelan'o
Mi pet'as vi'n, — ĉiu klar'ig'o est'os super'flu'a —

STENSGÅRD
Jes, cert'e; tamen ne kred'u, ke est'as pro tio, ke mi est'as ven'int'a.

La Ĉambelan'o
Ĉu ne, do?

STENSGÅRD
Mi sci'as, ke mi mal'honor'ig'is vi'n.

La Ĉambelan'o
Tio'n ankaŭ mi sci'as; kaj antaŭ ol mi for'pel'os vi'n el la pord'o, vi ebl'e bon'vol'u dir'i, kial vi ven'as ĉi tie'n.

STENSGÅRD
Ĉar mi am'as vi'a'n fil'in'o'n, sinjor'o ĉambelan'o!

FJELDBO
Kio —?

La Ĉambelan'o
Kio'n li dir'as, doktor'o?

STENSGÅRD
Jes, vi ne pov'as kapt'i la senc'o'n de tio, sinjor'o ĉambelan'o. Vi est'as mal'jun'a hom'o; vi hav'as neni'o'n por kio lukt'i —

La Ĉambelan'o
Kaj vi arog'as al vi —!

STENSGÅRD
Mi ven'as por pet'i la man'o'n de vi'a fil'in'o, sinjor'o ĉambelan'o.

La Ĉambelan'o
Vi —, Vi —! Ĉu vi ne ek'sid'u?

STENSGÅRD
Dank'o'n; mi star'as.

La Ĉambelan'o
Kio'n vi dir'as al tio ĉi, doktor'o?

STENSGÅRD
Ho, Fjeldbo dir'as ĉio'n bon'a'n; li est'as mi'a amik'o; la sol'a, ver'a amik'o, kiu'n mi hav'as.

FJELDBO
Ne, ne, hom'o; etern'e neniam se vi —

La Ĉambelan'o
Ĉu est'as tial, ke la fer'far'ej'a doktor'o en'konduk'ig'is li'n en ni'a'n dom'o'n?

STENSGÅRD
Vi nur kon'as mi'n de la kondut'o antaŭ'hieraŭ kaj hieraŭ. Kaj tio ne sufiĉ'as. Mi ankaŭ ne est'as la sam'a hodiaŭ ol kiel antaŭ'e. La kun'est'ad'o kun vi kaj kun la vi'a'j fal'is kiel printemp'a pluv'o sur mi'n. Dum unu sol'a nokt'o ĝerm'o'j kresk'is! Vi ne dev'as for'puŝ'i mi'n re'e'n en la abomen'ind'aĵ'o'n. Mi neniam posed'is la bel'aĵ'o'j'n en la viv'o antaŭ nun; est'is kvazaŭ bird'o'j sur la tegment'o por mi —

La Ĉambelan'o
Sed mi'a fil'in'o —?

STENSGÅRD
Ho, ŝi'n mi gajn'os.

La Ĉambelan'o
Nu? Hm!

STENSGÅRD
Jes, ĉar mi tio'n vol'as. Memor'u kio'n vi rakont'is al mi hieraŭ. Vi ankaŭ est'is mal'kontent'a pri la edz'iĝ'o de vi'a fil'o; — jen vid'u, tio ŝanĝ'iĝ'is al bon'o. Vi skrib'u la spert'o'pag'o'n mal'antaŭ la orel'o'n, kiel Fjeldbo dir'is —

La Ĉambelan'o
Nu, do tia est'is la pens'o?

FJELDBO
Tut'e ne! Kar'a sinjor'o ĉambelan'o, ke mi parol'u sol'a kun li —

STENSGÅRD
Babil'aĵ'o; mi ne hav'as i'o'n pri'parol'ind'a'n kun vi. Aŭskult'u nun, sinjor'o ĉambelan'o! Est'u nun ĝentil'a kaj saĝ'a. Famili'o, kia la vi'a, bezon'as nov'a'j'n kun'lig'o'j'n; se ne, la parenc'ar'o stult'iĝ'as —

La Ĉambelan'o
Ne, nun tro'iĝ'e!

STENSGÅRD
Tŝ, tŝ; ne ek'koler'iĝ'u! For'ig'u ĉiu'j'n tiu'j'n ted'a'j'n nobl'ec'a'j'n ide'aĉ'o'j'n; — je diabl'o, est'as ja fund'e neni'o ali'a ol stult'aĵ'o'j. Vi vid'os kiel vi ŝat'os mi'n, kiam vi nur kon'at'iĝ'os kun mi. Jes, jes; vi dev'as ŝat'i mi'n, — kaj vi kaj vi'a fil'in'o! Ŝi'n mi dev'ig'os —

La Ĉambelan'o
Kio'n vi opini'as, doktor'o?

FJELDBO
Mi opini'as, ke est'as frenez'aĵ'o!

STENSGÅRD
Jes, por vi est'us frenez'aĵ'o; sed mi, vid'u, mi hav'as task'o'n far'end'a'n ĉi tie sur la ĝu'ind'a ter'o de Di'o; — mi ne las'os mi'n tim'iĝ'i de babil'aĵ'o kaj antaŭ'juĝ'o'j!

La Ĉambelan'o
Sinjor'o advokat'o; jen la pord'o.

STENSGÅRD
Vi montr'as al mi —?

La Ĉambelan'o
La pord'o'n.

STENSGÅRD
Ne far'u!

La Ĉambelan'o
El'ir'u! Vi est'as ambici'ul'o, iu — iu; ĉu ne est'as damn'it'e! Vi est'as —

STENSGÅRD
Kio mi est'as?

La Ĉambelan'o
Tio ali'a; tio, kio'n mi hav'as sur la lang'o, vi est'as!

STENSGÅRD
Se vi bar'os al mi mi'a'n viv'o'voj'o'n, vi gard'u vi'n!

La Ĉambelan'o
Kial?

STENSGÅRD
Jes, ĉar tiam mi persekut'os vi'n, skrib'os kontraŭ vi en la gazet'o'j, kalumni'os vi'n, sub'fos'os vi'a'n honor'o'n, se mi ating'os al tio. Vi kri'u sub la skurĝ'o'bat'o'j, vi kred'u, ke vi vid'et'as fantom'o'j'n en la nub'o, kiu'j ĵet'as si'n sur vi'n. Vi kurb'u vi'n en tim'o, ten'u vi'a'j'n brak'o'j'n kurb'e super la kap'o por vi'n ŝirm'i, — ramp'u, serĉ'u ŝirm'ej'o'n kontraŭ mi —

La Ĉambelan'o
Vi mem ramp'u en ŝirm'ej'o'n — en la frenez'ul'ej'o'n; tie vi aparten'as!

STENSGÅRD
Haha; jen vend'ist'a ofert'o; sed vi ne pli bon'e kompren'as, sinjor'o Bratsberg! Mi dir'u al vi: La koler'o de Di'o est'as en mi. Est'as li'a vol'o, kontraŭ kiu vi star'as. Li cel'is la plej hel'a'n pri mi. Ne ombr'ig'u! — Nu, mi ja vid'as, ke mi neni'e'n ating'os kun vi hodiaŭ; sed tio ne grav'as. Mi postul'as neni'o'n ali'a'n ol ke vi parol'u al vi'a fil'in'o. Pret'ig'u ŝi'n; tamen don'u al ŝi la ŝanc'o'n elekt'i! Pri'pens'u, kaj ĉirkaŭ'rigard'u. Kie pov'as vi atend'i trov'i bo'fil'o'n inter tiu'j ĉi mal'saĝ'ul'o'j kaj strat'vag'ul'o'j? Fjeldbo dir'as, ke ŝi est'as profund'a, silent'a kaj fidel'a. Jes, nun vi sci'as ĉio'n. Adiaŭ, sinjor'o ĉambelan'o; — vi pov'as hav'i mi'n kiel vi dezir'as, kiel amik'o aŭ kiel mal'amik'o. Adiaŭ! (Li el'ir'as en la fon'o.)

La Ĉambelan'o
Tie'n do est'as ven'int'a! Ti'aĵ'o'n oni kuraĝ'as serv'i al mi en mi'a propr'a dom'o!

FJELDBO
Stensgård tio'n kuraĝ'as; neni'u ali'a.

La Ĉambelan'o
Li hodiaŭ; ali'ul'o'j morgaŭ.

FJELDBO
Ke ili ven'u; mi ŝirm'os kontraŭ la frap'o; mi ir'os tra fajr'o kaj akv'o por vi —

La Ĉambelan'o
Jes, vi, kiu kulp'as pri la tut'o! — Hm; tiu Stensgård, li est'as efektiv'e la plej impertinent'a fripon'o, kiu'n mi kon'is! Kaj tamen, — kio damn'ind'e est'as? Li hav'as i'o'n en si, kio'n mi ŝat'as.

FJELDBO
Est'as ebl'ec'o'j en li —

La Ĉambelan'o
Est'as sincer'ec'o en li, sinjor'o fer'far'ej'a doktor'o! Li ne ĉirkaŭ'ir'as lud'ant'e mal'antaŭ ies dors'o, kiel tiom da ali'ul'o'j; li — li!

FJELDBO
Pri tio ne est'as lukt'end'a. Nur firm'e, sinjor'o ĉambelan'o; ne kaj de'nov'e ne al Stensgård —

La Ĉambelan'o
Ho, ten'u vi'a'j'n konsil'o'j'n por vi mem! Vi pov'as fid'i ke nek li, nek iu ali'a —

Fer'far'ej'a Administr'ant'o RINGDAL
(de la pord'o dekstr'e) Kun vi'a permes'o, sinjor'o ĉambelan'o; unu vort'o — (flustr'as)

La Ĉambelan'o
Kio? En'e ĉe vi?

RINGDAL
Li en'ven'is per la mal'antaŭ'a pord'o, kaj pet'eg'as parol'i kun vi.

La Ĉambelan'o
Hm. — Ho, doktor'o, en'ir'u moment'o'n al la sinjor'in'o'j; est'as iu, kiu — sed dir'u neni'o'n al Selma pri sinjor'o Stensgård kaj li'a vizit'o. Ŝi'n ni ten'u ekster'e de ĉi tiu afer'o. Rilat'e al mi'a fil'in'o, est'us ankaŭ laŭ mi'a dezir'o, se vi pov'us ten'i pur'a'n buŝ'o'n; sed — —. Ho, mi ne em'as —! Nu, bon'vol'u en'ir'i.

(Fjeldbo ir'as en la sid'ĉambr'o'n. Dum'e Ringdal est'as re'ir'int'a en si'a'n ofic'ej'o'n. Post mal'long'a paŭz'o en'ven'as de tie propriet'ul'o Monsen.)

MONSEN
(ĉe la pord'o) Mi pet'as sinjor'o'n ĉambelan'o pri pardon'o —

La Ĉambelan'o
Nu, en'ven'u; en'ven'u!

MONSEN
Mi do esper'as, ke bon'e stat'as pri la famili'o?

La Ĉambelan'o
Dank'o'n. Ĉu vi i'o'n dezir'as?

MONSEN
Ne pov'as tio'n dir'i. Mi est'as, dank’ al Di'o, hom'o kiu hav'as preskaŭ ĉio'n, kio'n li dezir'as.

La Ĉambelan'o
Jen, jen; tio est'as mult'e dir'it'e.

MONSEN
Sed mi ja ankaŭ labor'is, sinjor'o ĉambelan'o. Jes, mi sci'as, ke vi ne rigard'as mi'a'n aktiv'ec'o'n per afabl'a okul'o.

La Ĉambelan'o
Aspekt'e ne hav'as iu'n influ'o'n sur vi'a aktiv'ec'o per kia okul'o mi rigard'as ĝi'n.

MONSEN
Nu, kiu sci'as? Mi almenaŭ nun pens'as tir'i mi'n el la afer'o'j.

La Ĉambelan'o
Ĉu ver'e?

MONSEN
La sukces'o sekv'is mi'n, mi dir'u al vi. Mi nun est'as tiel long'e antaŭ'e'n ating'int'a, kiel mi ŝat'as ating'i, kaj tial mi pens'as, ke est'us temp'o iom post iom likvid'i, kaj —

La Ĉambelan'o
Nu, pri tio mi gratul'as kaj vi'n kaj mult'a'j'n ali'a'j'n.

MONSEN
Kaj se mi sam'temp'e pov'us far'i al la ĉambelan'o serv'o'n —

La Ĉambelan'o
Al mi?

MONSEN
Kiam la arb'ar'o'j de Langerud antaŭ kvin jar'o'j met'iĝ'is al aŭkci'o, vi ofert'is —

La Ĉambelan'o
Jes, sed post la aŭkci'o vi super'propon'is kaj fal'is al vi la al'juĝ'o.

MONSEN
Vi pov'us nun ricev'i ili'n kun seg'ej'o kaj ĉiu'j aparten'aĵ'o'j —

La Ĉambelan'o
Post tiu sen'konsider'a for'hak'ad'o tie far'it'a —?

MONSEN
Ho, ili ankoraŭ mult'e valor'as; kaj per vi'a ekspluat'manier'o post kelk'a'j jar'o'j ili —

La Ĉambelan'o
Dank'o'n; bedaŭr'ind'e mi ne pov'as part'o'pren'i en tiu afer'o.

MONSEN
Sed est'as mult'e en'spez'ebl'a, sinjor'o ĉambelan'o. Kaj rilat'e al mi —; mi dir'u al vi, ke mi hav'as intenc'e grand'a'n spekul'o'n; mult'o est'as met'it'a en la lud'o'n; mi pens'as ke est'as mult'o gajn'ebl'a; ebl'e cent mil aŭ tiom.

La Ĉambelan'o
Cent mil? Tio efektiv'e ne est'as ne'konsider'ind'a sum'o.

MONSEN
Ha-ha-ha! Ĝust'e bel'a por kun'pren'i kaj met'i ĉe'flank'e de la ceter'a'j. Sed se oni far'u tia'j'n grand'a'j'n batal'o'j'n, oni bezon'as help'a'n taĉment'o'n, kiel dir'it'e. En'kas'a mon'o ne mult'as; la taŭg'a'j nom'o'j est'as jam uz'it'a'j —

La Ĉambelan'o
Jes, por tio cert'a'j hom'o'j jam est'as aranĝ'int'a'j.

MONSEN
Unu man'o lav'as la ali'a'n. Nu, sinjor'o ĉambelan'o, ĉu ni do far'u negoc'o'n? Vi ricev'os la arb'ar'o'j'n por absurd'e mal'alt'a prez'o —

La Ĉambelan'o
Mi ne vol'as hav'i ili'n por iu ajn prez'o, sinjor'o Monsen.

MONSEN
Sed bon'a ofert'o tamen valor'as ali'a'n. Sinjor'o ĉambelan'o, ĉu vi vol'as help'i mi'n?

La Ĉambelan'o
Al kio vi cel'as?

MONSEN
Kompren'ebl'e ke mi depon'as garanti'aĵ'o'n. Mi hav'as ja sufiĉ'e da bien'posed'aĵ'o'j. Jen vid'u. Ĉi tiu'j paper'o'j —; ĉu vi permes'as ke mi orient'ig'u vi'n pri mi'a stat'o?

La Ĉambelan'o
(for'puŝ'as la dokument'o'j'n) Ĉu est'as mon'a sub'ten'o, ke vi bezon'as —?

MONSEN
Ne kontant'a mon'o; tut'e ne. Sed la sub'ten'o de la ĉambelan'o —. Kontraŭ kompens'o kompren'ebl'e; — kaj kontraŭ garanti'aĵ'o, kaj —

La Ĉambelan'o
Kaj kun tia demand'o vi ven'as al mi?

MONSEN
Jes, ĝust'e al vi. Mi sci'as, ke vi mult'foj'e forges'is vi'a'n antipati'o'n, kiam iu ver'e ven'is en mal'facil'aĵ'o'n.

La Ĉambelan'o
Nu, ia'manier'e mi dev'as dank'i vi'n pro vi'a bon'a opini'o, — precip'e en temp'o kia ĉi tia; sed tamen —

MONSEN
Sinjor'o ĉambelan'o, ĉu vi ne vol'as dir'i al mi, kio'n vi mal'estim'as pri mi?

La Ĉambelan'o
Ho, por kio tio util'us?

MONSEN
Pov'us util'i por ĝust'ig'i la rilat'o'n. Mi ne sci'as, ke mi iam i'o'n bar'is por vi.

La Ĉambelan'o
Ĉu ne? Do mi tamen menci'u al vi okaz'aĵ'o'n, kiam vi kontraŭ'star'is mi'n. Mi star'ig'is la fer'far'ej'a'n prunt'ej'o'n por la avantaĝ'o de mi'a'j sub'ul'o'j kaj por ali'ul'o'j. Sed jen vi komenc'is far'i bank'komerc'o'n; la hom'o'j ir'as al vi kun si'a ŝpar'mon'o —

MONSEN
Kompren'ebl'e, sinjor'o ĉambelan'o; ĉar mi don'as pli alt'a'n interez'o'n je depon'aĵ'o.

La Ĉambelan'o
Jes, sed vi ankaŭ pren'as pli alt'a'n prunt'e'don'a'n interez'o'n.

MONSEN
Sed mi ne far'as tiom da mal'facil'aĵ'o'j pri kaŭci'o kaj ti'aĵ'o'j.

La Ĉambelan'o
Bedaŭr'ind'e; tial oni ankaŭ vid'as, ke far'iĝ'as komerc'o'j je dek-dek'du mil spes'o'j, sen ke nek aĉet'ant'o nek vend'ant'o posed'as du dan'a'j'n ŝiling'o'j'n. Jen, tio'n, sinjor'o Monsen, mi mal'estim'as en vi. Kaj krom'e io, kio est'as pli proksim'a ankoraŭ. Ĉu vi kred'as, ke est'is laŭ mi'a bon'a vol'o, ke mi'a fil'o kap'ĵet'is si'n en tiu'j'n sen'brid'a'j'n entrepren'o'j'n?

MONSEN
Sed por tio mi do ne kulp'as!

La Ĉambelan'o
Est'is vi'a ekzempl'o, kiu infekt'is li'n, kiel la ali'a'j'n. Kial vi ne rest'is en vi'a komenc'a okup'o?

MONSEN
Trunk'flos'ist'o, kiel mi'a patr'o?

La Ĉambelan'o
Est'is ebl'e hont'o star'i en mi'a serv'o? Vi'a patr'o nutr'is si'n honest'e kaj est'is estim'at'a en si'a profesi'o.

MONSEN
Jes, ĝis li est'is si'n labor'int'a sen'san'a kaj fin'e tir'iĝ'is en la akv'o'fal'o'n kun la trunk'flos'o. Ĉu vi kon'as i'o'n pri la viv'o en tiu profesi'o, sinjor'o ĉambelan'o? Ĉu vi unu sol'a'n foj'o'n prov'is, kio'n tiu'j hom'o'j dev'as el'ten'i, kiu'j pen'eg'as por vi en'e en la arb'ar'o'j kaj mal'supr'e'n laŭ la river'ej'o'j, dum vi sid'as en vi'a agrabl'a ĉambr'o kaj rikolt'as la frukt'o'j'n? Ĉu vi pov'as mal'laŭd'i tia'n hom'o'n, ke li vol'as labor'ig'i si'n supr'e'n? Mi ja est'is ricev'int'a iom pli bon'a'n instru'o'n, ol mi'a patr'o; ebl'e ankaŭ hav'is pli bon'a'j'n talent'o'j'n —

La Ĉambelan'o
Jen bon'e. Sed per kia'j metod'o'j est'as vi supr'e'n'ven'int'a? Vi komenc'is per vend'ad'o de brand'o. Post'e vi aĉet'is ne'sekur'a'j'n ŝuld'atest'o'j'n; en'kas'ig'is ili'n sen'indulg'e; tiel vi ir'is plu'e'n kaj plu'e'n. Kiom mult'a'j'n est'as vi ruin'ig'int'a'j por antaŭ'e'n'iĝ'i!

MONSEN
Tia est'as la komerc'a viv'o; supr'e'n por iu kaj mal'supr'e'n por ali'ul'o.

La Ĉambelan'o
Sed la manier'o kaj la il'o'j? Est'as estim'ind'a'j famili'o'j, kiu'j el'ĉerp'as la almoz'ul'kest'o'n kulp'e de vi.

MONSEN
Ankaŭ Daniel Hejre ne est'as tre for'a de la almoz'ul'kest'o.

La Ĉambelan'o
Mi kompren'as vi'n. Sed mi'a'n kondut'o'n mi pov'as defend'i antaŭ Di'o kaj hom'o'j! Kiam la land'o, post la dis'iĝ'o de Dan'land'o, est'is en mizer'o, mi'a ben'at'a patr'o help'is trans ebl'ec'o'j. Tial kelk'a'j el ni'a'j bien'o'j trans'ven'is al la famili'o Hejre. Al kio tio konduk'is? Sid'is viv'a'j est'aĵ'o'j sur tiu'j bien'o'j; kaj ili sufer'is sub la mal'saĝ'a trakt'ad'o de Daniel Hejre. Li for'hak'is la arb'ar'o'j'n je damaĝ'o, jes mi pov'as eĉ dir'i, je mal'feliĉ'o al la distrikt'o. Ĉu ne est'is mi'a simpl'a dev'o mal'help'i ti'aĵ'o'n, kiam mi pov'is? Kaj mi pov'is; mi hav'is la leĝ'o'n por mi; mi est'is en mi'a bon'a rajt'o, kiam mi re'pren'is mi'a'j'n bien'o'j'n alod'e.

MONSEN
Ankaŭ mi ne mis'kondut'is kontraŭ la leĝ'o.

La Ĉambelan'o
Sed kontraŭ vi'a propr'a konsci'o, kontraŭ vi'a konscienc'o, el kiu vi esper'ebl'e hav'as i'o'n. Kaj kiel vi est'as detru'int'a la bon'a'n ord'o'n ĉi tie? Kiel vi mal'fort'ig'is la respekt'o'n, kiu'n dev'us don'i la riĉ'ec'o? Oni ne plu demand'as kiel kapital'o est'as akir'it'a, aŭ kiom long'e ĝi est'as est'int'a en la posed'o de iu famili'o; oni nur demand'as: kiom valor'as tiu aŭ tiu ali'a? Kaj laŭ tio li pri'juĝ'iĝ'as. Sub ĉio tio ankaŭ mi sufer'as; ni du far'iĝ'is kvazaŭ iu'j kamarad'o'j; oni menci'as ni'n kun'e, ĉar ni est'as la plej grand'a'j bien'posed'ant'o'j ĉi tie. Tio'n mi ne toler'as! Mi dir'as al vi unu foj'o'n por ĉiu'j: pro tio mi mal'estim'as vi'n.

MONSEN
Tio hav'u fin'o'n, sinjor'o ĉambelan'o; mi ĉes'os mi'a'n ag'ad'o'n, ced'as por vi en ĉiu'j flank'o'j; sed mi pet'as vi'n, mi pet'eg'as vi'n, nur help'u mi'n!

La Ĉambelan'o
Mi ne far'os.

MONSEN
Mi volont'e pag'os kio'n ajn —

La Ĉambelan'o
Pag'i! Kaj tio'n vi kuraĝ'as —

MONSEN
Se ne pro mi, do pro vi'a fil'o!

La Ĉambelan'o
Mi'a fil'o?

MONSEN
Jes, li part'o'pren'as; mi pens'as, ke pov'os ven'i 20 000 taler'o'j kiel li'a porci'o.

La Ĉambelan'o
Kiu'j'n li gajn'os?

MONSEN
Jes!

La Ĉambelan'o
Sed, bon'a Di'o, kiu do perd'os tiu'n mon'o'n?

MONSEN
Kiel —?

La Ĉambelan'o
Kiam mi'a fil'o gajn'os ĝi'n, do dev'as est'i iu kiu perd'os ĝi'n?

MONSEN
Avantaĝ'a komerc'o; mi ne rajt'as i'o'n pli dir'i. Sed mi bezon'as respekt'o'plen'a'n nom'o'n; nur sub'skrib'o per vi'a nom'o —

La Ĉambelan'o
Sub'skrib'o! Sur dokument'o'j —

MONSEN
Nur por 10 — 15 000 taler'o'j.

La Ĉambelan'o
Kaj vi unu sol'a'n moment'o'n pov'is kred'i, ke —? Mi'a nom'o! En tia afer'o! Mi'a nom'o? Kiel kaŭci'ant'o do?

MONSEN
Nur pro la form'o —

La Ĉambelan'o
Tromp'o! Mi'a nom'o! Ne por kiu ajn prez'o. Mi neniam sub'skrib'is per mi'a nom'o sur fremd'a'j paper'o'j.

MONSEN
Neniam? Tio do est'as tro'ig'o, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
Efektiv'e; kiel mi dir'as al vi.

MONSEN
Ne; efektiv'e. Tio'n mi mem vid'is.

La Ĉambelan'o
Kio'n vi vid'is?

MONSEN
La nom'o'n de la ĉambelan'o, almenaŭ sur kambi'o.

La Ĉambelan'o
Mal'ver'o, mi dir'as al vi! Tio'n vi neniam vid'is.

MONSEN
Mi vid'is! Sub kambi'o de 2000 taler'o'j. Pri'pens'u!

La Ĉambelan'o
Nek de du mil nek de dek mil! Je mi'a honor'o kaj mi'a plej alt'a vort'o, neniam!

MONSEN
Do ĝi est'as fals'a.

La Ĉambelan'o
Fals'a?

MONSEN
Jes, fals'a; kopi'it'a; — ĉar mi est'as ĝi'n vid'int'a.

La Ĉambelan'o
Fals'a? Fals'a! Kie vi tio'n vid'is? Ĉe kiu?

MONSEN
Tio'n mi ne dir'as.

La Ĉambelan'o
Ha-ha; tio'n ni tamen mal'kaŝ'ig'os!

MONSEN
Aŭskult'u mi'n —!

La Ĉambelan'o
Silent'u! Tie'n oni do konduk'is la afer'o'j'n! Fals'a! Miks'ig'is mi'n en la fi'aĵ'o'j'n! Jes, do ne est'as strang'e, ke mi met'iĝ'as rang'e inter la ali'ul'o'j. Sed nun mi lud'u kun ili!

MONSEN
Sinjor'o ĉambelan'o, — pro vi mem kaj pro mult'a'j ali'a'j —

La Ĉambelan'o
Ten'u vi'n for de mi! For'ir'u! Est'as vi, kiu est'as la instig'ant'o —! Jes, est'as! Ve'o al tiu de kiu ven'as la fal'il'o.[4] Est'as pek'a viv'ad'o, kondut'it'a en vi'a dom'o. Kaj kia est'as la frekvent'aĵ'o kiu'n vi serĉ'as? Person'o'j de Kristiani'a kaj de ali'a'j lok'o'j, kiu'j nur aspir'as manĝ'ad'o'n kaj trink'eg'ad'o'n, kaj kiu'j ne bon'e valor'ig'as la soci'o'n en kiu tio okaz'as. Silent'u! Mi mem vid'is vi'a'j'n nobl'a'j'n jul'gast'o'j'n ĉas'i laŭ la voj'o, kiel ar'o de hurl'ant'a'j lup'o'j! Kaj est'as io, kio pli mal'bon'a est'as. Vi hav'is skandal'o'j'n kun vi'a'j propr'a'j serv'ist'in'o'j. Vi'a edz'in'o frenez'iĝ'is pro vi'a'j diboĉ'o'j kaj vi'a krud'a trakt'ad'o.

[4] ve al tiu hom'o, per kiu la fal'il'o ven'as (mateo 18:7).

MONSEN
Ne; nun est'as tro! Vi est'os pent'ant'a tiu'j'n vort'o'j'n!

La Ĉambelan'o
Ho, je diabl'o pri vi'a'j minac'o'j. Kio'n vi pov'os far'i kontraŭ mi? Mi? Vi demand'is kial mi mal'estim'as vi'n. Nun vi ricev'is inform'o'n. Nun vi sci'as, kial mi ten'is vi'n ekster'e de la bon'a soci'o.

MONSEN
Jes, sed nun mi tir'os la bon'a'n soci'o'n mal'supr'e'n —

La Ĉambelan'o
Tiu'n voj'o'n!

MONSEN
Mi kon'as la voj'o'n, sinjor'o ĉambelan'o! (el'e'n en la fon'o)

La Ĉambelan'o
(al'ir'as, mal'ferm'as la pord'o'n dekstr'e kaj vok'as) Ringdal; — en'ven'u!

RINGDAL
Sinjor'o ĉambelan'o?

La Ĉambelan'o
(vok'as en'e'n en la sid'ĉambr'o'n) Sinjor'o doktor'o; bon'ven'u —! Nun, Ringdal, mi'a'j antaŭ'dir'o'j plen'um'iĝ'as.

FJELDBO
Pri kio mi serv'u, sinjor'o ĉambelan'o?

RINGDAL
Ĉu la ĉambelan'o far'is antaŭ'dir'o'j'n?

La Ĉambelan'o
Kio'n vi nun dir'os, doktor'o? Vi ĉiam pens'is, ke mi tro'ig'is, kiam mi dir'is, ke Monsen korupt'is la hom'o'j'n ĉi tie.

FJELDBO
Nu jes; kaj sekv'e kio?

La Ĉambelan'o
Oni far'as bel'a'n progres'o'n, mi pov'as rakont'i al vi. Kiel ŝajn'as al vi? Jen est'as fals'a'j paper'o'j en cirkul'o.

RINGDAL
Fals'a'j paper'o'j?

La Ĉambelan'o
Fals'a'j paper'o'j, jes! Kaj kun kies nom'o vi opini'as? Kun la mi'a!

FJELDBO
Sed pro di'o, kiu far'is tio'n?

La Ĉambelan'o
Kiel pov'as mi sci'i? Ĉu mi kon'as ĉiu'j'n fripon'o'j'n? Sed tio est'u mal'kaŝ'ig'at'a. — Doktor'o, far'u al mi serv'o'n. La paper'o'j dev'as est'i lok'ig'it'a'j aŭ en la ŝpar'bank'o aŭ en la fer'far'ej'a prunt'ej'o. Vetur'u supr'e'n al Lundestad; li est'as tiu el la bank'estr'o'j, kiu plej bon'e sci'as pri ĉio. Ek'sci'iĝ'u ĉu ekzist'as tia paper'o —

FJELDBO
Tuj; tuj!

RINGDAL
Lundestad est'as hodiaŭ ĉi tie en la fer'far'ej'o; li part'o'pren'as renkont'iĝ'o'n de la lern'ej'a komision'o.

La Ĉambelan'o
Tiom pli bon'e. Trov'u li'n; send'u li'n ĉi tie'n.

FJELDBO
Sen'prokrast'e; est'os baldaŭ pri'zorg'at'a. (el'e'n en la fon'o)

La Ĉambelan'o
Kaj vi, Ringdal, dev'as inform'iĝ'i en la prunt'ej'o. Tuj post kiam ni est'os sci'iĝ'int'a'j pri la afer'o, ni send'os denunc'o'n al la vokt'o. Neni'u bon'kor'ec'o pri tiu'j fraŭd'ul'o'j!

RINGDAL
Bon'e, sinjor'o ĉambelan'o. Je Di'o; ti'aĵ'o'n mi neniam kred'us. (el'ir'as dekstr'e)

(La ĉambelan'o kelk'a'j'n foj'o'j'n ir'as supr'e'n kaj mal'supr'e'n sur la plank'o, post'e li vol'as en'ir'i si'a'n ofic'ej'o'n. Sam'temp'e ven'as Erik Bratsberg de la fon'o.)

Erik BRATSBERG
Kar'a patr'o —!

La Ĉambelan'o
Nu, ĉu est'as vi?

Erik BRATSBERG
Mi dev'as absolut'e parol'i kun vi.

La Ĉambelan'o
Hm; mi ver'e ne est'as en humor'o por parol'i al iu. Kio'n vi vol'as?

Erik BRATSBERG
Vi sci'as, patr'o, ke mi neniam antaŭ'e miks'is vi'n en mi'a'j'n komerc'afer'o'j'n.

La Ĉambelan'o
Ne, tio'n mi ankaŭ sever'e rifuz'us.

Erik BRATSBERG
Sed hodiaŭ mi dev'as —

La Ĉambelan'o
Kio'n vi dev'as?

Erik BRATSBERG
Patr'o, vi dev'as help'i mi'n!

La Ĉambelan'o
Mon'o! Jes vi pov'os fid'i, ke —!

Erik BRATSBERG
Nur unu sol'a'n foj'o'n! Mi ĵur'as, ke mi neniam plu —; mi dir'u al vi, ke mi hav'as iom'a'n kontakt'o'n kun Monsen en Storli —

La Ĉambelan'o
Mi sci'as. Vi ja plan'as bel'a'n spekul'ad'o'n.

Erik BRATSBERG
Spekul'ad'o'n? Ni? Ne. Kiu dir'is tio'n?

La Ĉambelan'o
Monsen mem.

Erik BRATSBERG
Ĉu Monsen ĉe'est'is?

La Ĉambelan'o
Jes, ĝust'e nun; kaj mi montr'is al li la pord'o'n.

Erik BRATSBERG
Patr'o, se vi ne help'as mi'n, mi est'os ruin'ig'it'a.

La Ĉambelan'o
Vi?

Erik BRATSBERG
Jes; Monsen apog'is mi'n per mon'o. Ili montr'iĝ'is eg'e mult'e'kost'a'j; kaj nun ceter'e est'as la pag'dat'o —

La Ĉambelan'o
Jen ni vid'as! Kio'n mi est'as dir'int'a —?

Erik BRATSBERG
Jes, jes; est'as tro mal'fru'e parol'i pri —

La Ĉambelan'o
Ruin'ig'it'a? Post pas'o de du jar'o'j! Jes, kiel pov'us vi i'o'n ali'a'n atend'i? Kio'n vi vol'is inter tiu'j fripon'o'j, kiu'j blind'ig'as la vid'o'n de hom'o'j per kapital'o'j, kiu'j neniam ekzist'is? Tio ja ne est'is soci'o por vi; — inter tiu'j ul'o'j oni dev'as est'i ruz'a, ali'e oni mal'sukces'as; tio'n vi nun vid'as.

Erik BRATSBERG
Ĉu vi vol'as sav'i mi'n aŭ ne?

La Ĉambelan'o
Ne; last'a'n foj'o'n: ne; mi ne vol'as.

Erik BRATSBERG
Mi'a honor'o est'as en risk'o —

La Ĉambelan'o
Ho, neniu'j'n alt'flug'a'j'n parol'manier'o'j'n! Tut'e ne est'as afer'o pri honor'o est'i sukces'a komerc'ist'o ĉi tie; kontraŭ'e, mi dir'us. Ir'u hejm'e'n kaj ord'ig'u por vi; don'u al ĉiu la si'a'n, kaj fin'u pri tio plej ebl'e plej fru'e.

Erik BRATSBERG
Ho, vi ne sci'as —!

(Selma kaj Tor'a ven'as de la sid'ĉambr'o.)

SELMA
Ĉu est'as Erik, kiu parol'as? — Di'o, kio okaz'is?

La Ĉambelan'o
Neni'o. En'ir'u re'e'n.

SELMA
Ne, mi ne ir'os. Mi vol'as sci'i. Erik, kio est'as?

Erik BRATSBERG
Est'as tio, ke mi est'as ruin'ig'it'a.

Tor'a
Ruin'ig'it'a!

La Ĉambelan'o
Jen, jen!

SELMA
Kio est'as ruin'ig'it'a?

Erik BRATSBERG
Ĉio.

SELMA
Ĉu vi pens'as pri vi'a mon'o?

Erik BRATSBERG
Mon'o, dom'o, hered'o, — ĉio!

SELMA
Jes, tio est'as ĉio por vi.

Erik BRATSBERG
Selma, ven'u, ni ek'ir'os. Nun vi est'as la sol'a, kio'n mi hav'as. Ni port'u la mal'feliĉ'o'n kun'e.

SELMA
La mal'feliĉ'o'n? Port'i ĝi'n kun'e? (kun kri'o) Ĉu nun mi est'as sufiĉ'e bon'a!

La Ĉambelan'o
Je nom'o de Di'o —!

Erik BRATSBERG
Pri kio vi pens'as?

Tor'a
Ho, sed reg'u vi'n!

SELMA
Ne! Mi ne vol'as! Mi ne pov'as plu silent'i kaj hipokrit'i kaj mensog'i! Nun vi sci'u. Neni'o'n vol'as mi port'i!

Erik BRATSBERG
Selma!

La Ĉambelan'o
Infan'o, kio'n vi dir'as?

SELMA
Kaj, kiel vi mis'trakt'is mi'n! Sen'hont'e de ĉiu'j! Ĉiam mi akcept'us; neniam mi rajt'us don'i. Mi est'is la mal'riĉ'ul'in'o inter vi. Neniam vi ven'is postul'ant'e iu'n ofer'o'n de mi; por neni'o mi est'is sufiĉ'e bon'a port'i. Mi mal'am'as vi'n! Mi abomen'as vi'n!

Erik BRATSBERG
Kio do est'as tio ĉi?

La Ĉambelan'o
Ŝi est'as mal'san'a; ŝi est'as frenez'a!

SELMA
Kiel mi ne soif'is por gut'o de vi'a'j ĉagren'o'j! Sed se mi pet'is, vi hav'is neni'o'n ali'a'n ol bel'a'n ŝerc'o'n por for'puŝ'i mi'n. Vi vest'is mi'n kiel pup'o'n; vi lud'is kun mi, kiel oni lud'as kun infan'o. Ho mi hav'is en mi ĝoj'eg'o'n por port'i pez'aĵ'o'n; mi hav'is serioz'ec'o'n kaj sopir'o'n al ĉio, kio sturm'as kaj supr'e'n'lev'as kaj alt'ig'as. Nun mi est'as sufiĉ'e bon'a; nun kiam Erik neni'o'n ali'a'n hav'as. Sed mi ne vol'as est'i tiu, al kiu oni fin'e si'n turn'u. Nun mi neni'o'n vol'as hav'i el vi'a'j ĉagren'o'j. Mi vol'as for de vi! Prefer'e mi lud'u kaj kant'u sur la strat'o —! Las'u mi'n; las'u mi'n! (Ŝi rapid'as el'e'n en la fon'o.)

La Ĉambelan'o
Tor'a; ĉu est'as senc'o en ĉio tio, aŭ —?

Tor'a
Ho, jes; nun unu'e mi vid'as; est'as senc'o en tio. (el'e'n en la fon'o)

Erik BRATSBERG
Ne! Ĉio'n ali'a'n; sed ne ŝi'n! Selma! (el'e'n tra la fon'a pord'o)

RINGDAL
(ven'as de dekstr'e) Sinjor'o ĉambelan'o —

La Ĉambelan'o
Kio'n vi vol'as?

RINGDAL
Mi ven'as de la prunt'ej'o —

La Ĉambelan'o
De la prunt'ej'o? Nu jes, la kambi'o —

RINGDAL
Ĉio est'as en ord'o; neniam est'is kambi'o kun vi'a nom'o.

(Doktor'o Fjeldbo kaj bien'ul'o Lundestad ven'as de la fon'o.)

FJELDBO
Blind'a alarm'o, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
Nu do? eĉ ne en la ŝpar'bank'o?

LUNDESTAD
Tut'e ne. En ĉiu'j jar'o'j, kiam mi estr'is la bank'o'n, mi ne vid'is vi'a'n nom'o'n; — nu, tio do kompren'ebl'e: krom la kambi'o de vi'a fil'o.

La Ĉambelan'o
Kambi'o de mi'a fil'o?

LUNDESTAD
Jes, sur tiu kambi'o fru'e en la printemp'o, kiu'n vi akcept'is por li.

La Ĉambelan'o
Mi'a fil'o? Mi'a fil'o! Kio'n vi permes'as al vi —

LUNDESTAD
Sed, je Di'o, pri'pens'u do; la kambi'o de vi'a fil'o por 2000 taler'o'j —

La Ĉambelan'o
(palp'as por seĝ'o) Ho vi kompat'ant'a —!

FJELDBO
Je nom'o de Jesuo!

RINGDAL
Do ne est'as ebl'e —!

La Ĉambelan'o
(fal'glit'is sur la seĝ'o'n) Trankvil'e; trankvil'e! Kambi'o de mi'a fil'o? Akcept'it'a de mi? De 2000 taler'o'j?

FJELDBO
(al Lundestad) Kaj tiu kambi'o, ĝi est'as en la ŝpar'bank'o?

LUNDESTAD
Ne plu nun; pas'int'a'n semajn'o'n ĝi est'is pag'at'a de Monsen —

La Ĉambelan'o
De Monsen!

RINGDAL
Ebl'e Monsen ankoraŭ est'as en la far'ej'o; mi vol'as tuj —

La Ĉambelan'o
Rest'u ĉi tie!

DANIEL HEJRE
(ven'as de la fon'o) Bon'a'n maten'o'n, mi'a'j sinjor'o'j! Bon'a'n maten'o'n, alt'estim'at'a'j; estim'a'n dank'o'n pro la agrabl'a vesper'o hieraŭ. Nun vi aŭd'u histori'o'j'n —

RINGDAL
Pardon'u; ni est'as okup'at'a'j —

DANIEL HEJRE
Est'as ali'ul'o'j, kiu'j ankaŭ est'as okup'at'a'j; la propriet'ul'o en Storli, ekzempl'e —

La Ĉambelan'o
Monsen?

DANIEL HEJRE
He-he; est'as sublim'a histori'o! La balot'kabal'o'j est'as en plen'a evolu'o. Ĉu vi sci'as kio'n oni intenc'as? Oni vol'as sub'aĉet'i vi'n, alt'estim'at'a!

LUNDESTAD
Sub'aĉet'i, vi dir'as?

La Ĉambelan'o
Oni juĝ'as de la pom'o al la trunk'o.

DANIEL HEJRE
Jes est'as, je Di'o, la plej krud'a, kio'n mi aŭd'is. Mi ven'as en'e'n ĉe sinjor'in'o Rundholmen por ek'hav'i glut'o'n. Tie sid'as propriet'ul'o Monsen kaj advokat'o Stensgård trink'ant'e port'vin'o'n; iu aĉ'aĵ'o; tvi[5] je diabl'o, mi ne vol'us pren'i ti'aĵ'o'n en mi'a'n buŝ'o'n; nu ja, efektiv'e ili ja neni'o'n ofert'is al mi, ne, ne. Sed jen dir'as Monsen: Kiom vi vet'as, li dir'as, ke ĉambelan'o Bratsberg al'iĝ'os al ni'a parti'o je la elekt'o morgaŭ por elekt'ul'o'j? Jen mi dir'as, kiel tio okaz'us? Ho, li dir'as, help'e de tiu kambi'o —

[5] Norveg'a interjekci'o, kiu signif'as “spit'mok'o”.

FJELDBO kaj RINGDAL
Kambi'o?

LUNDESTAD
Je la elekt'o por elekt'ul'o'j?

La Ĉambelan'o
Nu! Kaj sekv'e?

DANIEL HEJRE
Nu, mi ne sci'as i'o'n pli. Est'is kambi'o, mi aŭd'is, — de 2000 taler'o'j. Tiel alt'e oni taks'as alt'rang'ul'o'j'n. Ho, est'as hont'ind'a jen'o!

La Ĉambelan'o
Kambi'o de 2000 taler'o'j?

RINGDAL
Kaj ĝi'n hav'as Monsen?

DANIEL HEJRE
Ne, li trans'don'is ĝi'n al advokat'o Stensgård.

LUNDESTAD
Nu tiel.

La Ĉambelan'o
Ĉu vi est'as cert'a pri tio?

DANIEL HEJRE
Je Di'o ke mi est'as cert'a pri tio. Vi pov'as uz'i ĝi'n, kiel vi plej bon'e sci'as kaj vol'as, li dir'is. Sed mi ne kompren'as —

LUNDESTAD
Aŭskult'u nun, sinjor'o Hejre; — kaj ankaŭ vi, Ringdal —

(Ĉiu'j tri parol'as mal'laŭt'e kun'e en la fon'o.)

FJELDBO
Sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
Jes.

FJELDBO
La kambi'o de vi'a fil'o kompren'ebl'e est'as aŭtentik'a —

La Ĉambelan'o
Oni kred'us tio'n.

FJELDBO
Kompren'ebl'e. Sed se la fals'a kambi'o aper'os —?

La Ĉambelan'o
Mi ne far'os iu'n denunc'o'n al la vokt'o.

FJELDBO
Kompren'ebl'e; — sed vi dev'as far'i i'o'n pli.

La Ĉambelan'o
(ek'star'as) Mi ne pov'as far'i i'o'n pli.

FJELDBO
Jes, jes, pro Di'o; vi pov'as kaj vi dev'as. Vi dev'as sav'i la mal'feliĉ'ul'o'n —

La Ĉambelan'o
Kia'manier'e?

FJELDBO
Simpl'e; re'kon'u vi'a'n sub'skrib'o'n.

La Ĉambelan'o
Vi opini'as, sinjor'o fer'far'ej'a doktor'o, ke en ni'a famili'o oni pov'as far'i kio'n ajn?

FJELDBO
Mi opini'as la plej bon'a'n, sinjor'o ĉambelan'o.

La Ĉambelan'o
Kaj vi sol'a'n moment'o'n pov'is kred'i mi'n kapabl'a por mensog'o? Por lud'i sub mantel'o kun fraŭd'ul'o'j?

FJELDBO
Kaj ĉu vi sci'as kio'n tio ĉi tir'as post si?

La Ĉambelan'o
Tio far'iĝ'os afer'o inter la krim'ul'o kaj la pun'leĝ'o.

(Li el'ir'as mal'dekstr'e.)

Kurten'o

Kvar'a Akt'o

(Gast'ig'ĉambr'o ĉe sinjor'in'o Rundholmen. En'ir'pord'o en la fon'o; pli mal'grand'a'j pord'o'j ambaŭ'flank'e. Dekstr'e est'as fenestr'o; antaŭ tiu est'as tabl'o kun skrib'il'o'j; ali'a tabl'o, iom re'tir'it'a, mez'e en la ĉambr'o.)

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(laŭt'voĉ'e intern'e mal'dekstr'e) Jes, tio'n mi tut'e ne atent'as! Vi pov'as dir'i, ke ili est'as ven'int'a'j ĉi tie'n por voĉ'don'i, ne por trink'i. Se ili ne vol'as atend'i, ili far'u laŭ propr'a vol'o.

STENSGÅRD
(ven'as de la fon'o) Bon'a'n maten'o'n! Hm; hm! Sinjor'in'o Rundholmen! (ir'as al la pord'o mal'dekstr'e kaj frap'as) Bon'a'n maten'o'n, sinjor'in'o Rundholmen!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(de intern'e) Uŝ, kiu est'as?

STENSGÅRD
Est'as mi, — Stensgård! Ĉu mi pov'as en'ven'i?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ne, je Di'o; Vi ne dev'as! Mi ne est'as met'int'a la vest'aĵ'o'j'n.

STENSGÅRD
Ho kio? Ĉu vi el'lit'iĝ'is tiel mal'fru'e hodiaŭ?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho, mi efektiv'e est'is pied'e antaŭ ol la diabl'o sur'ŝu'ig'is si'n; sed tamen oni dev'as aspekt'i kiel hom'o, mi sci'as. (Kun tuk'o ĵet'it'a sur la kap'o'n; ŝi el'rigard'as.) Nu, kio do est'as? Ne, ver'e vi ne dev'as rigard'i mi'n, sinjor'o Stensgård. — Uŝ, — jen iu de'nov'e! (ĵet'ferm'as la pord'o'n)

Pres'ist'o ASLAKSEN
(kun pak'o da gazet'o'j; de la fon'o) Bon'a'n maten'o'n, sinjor'o Stensgård!

STENSGÅRD
Nu, tie en'pren'it'a?

ASLAKSEN
Jes, tie ĝi est'as. Jen vid'u: “La Solen'ad'o de la Eidsvolltago”, — “de ni'a special'a korespond'ant'o”. Jen, sur la du'a paĝ'o, star'as pri la fond'ig'o de la asoci'o; jen supr'e vi'a parol'ad'o; mi kompost'is ĉio'n krud'a'n inter'spac'ig'it'e.

STENSGÅRD
Ŝajn'as al mi, ke ĉio est'as inter'spac'ig'it'a.

ASLAKSEN
Nu jes, far'iĝ'is preskaŭ ĉio.

STENSGÅRD
Kaj la krom'a numer'o kompren'ebl'e distribu'iĝ'is hieraŭ.

ASLAKSEN
Kompren'ebl'e; al la tut'a paroĥ'o, kaj al abon'ant'o'j kaj al la ali'ul'o'j. Ĉu vi vol'as vid'i? (don'as al li ekzempler'o'n)

STENSGÅRD
(tra'kur'as la gazet'o'n) — — “La honest'ul'o Anders Lundestad intenc'as rezign'i pri la parlament'a elekt'o” — “long'a kaj fidel'a serv'o” — “kiel la verk'ist'o dir'as: nun ripoz'u, civit'an'o; est'as merit'e!” Hm; — “tiu dum la naci'a tag'o star'ig'it'a asoci'o: La asoci'o de la jun'ul'o'j” — “advokat'o Stensgård, la gvid'ant'a ide'o de la asoci'o” — “laŭ'temp'a'j re'form'o'j, pli facil'a akir'o de prunt'o” — Nu ja, est'as efektiv'e bon'e verk'it'a. Ĉu la elekt'ad'o komenc'iĝ'is?

ASLAKSEN
Ĝi est'as diligent'e funkci'ant'a. Ni'a tut'a asoci'o kun'ven'is; kaj tiu'j kun rajt'o voĉ'don'i kaj la ali'ul'o'j.

STENSGÅRD
Ho, je diabl'o pri la ali'ul'o'j, — jes, inter ni dir'it'e do. Nu, el'ir'u nun kaj parol'u kun tiu'j, kiu'j'n vi ten'as por dub'ind'a'j —

ASLAKSEN
Nu jes; jes bon'e!

STENSGÅRD
Vi pov'as dir'i al ili, ke mi kaj Lundestad est'as preskaŭ sam'opini'a'j —

ASLAKSEN
Fid'u mi'n; mi kon'as la lok'a'j'n rilat'o'j'n.

STENSGÅRD
Kaj jen io krom'a. Bon'vol'u, Aslaksen; ne trink'u hodiaŭ —

ASLAKSEN
Ho, kiel tio —!

STENSGÅRD
Post'e ni hav'u gaj'a'n vesper'o'n; sed memor'u kiom est'as ankaŭ por vi mem; vi'a gazet'o —; jes, kar'a, ke mi nun vid'u, ke vi ten'os vi'n —

ASLAKSEN
Ho, je diĉjo mi ne vol'as pli aŭd'i; mi opini'as, ke ĉiu ajn gard'u si'n mem. (el'ir'as dekstr'e)

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(bel'e vest'it'a; ven'as de mal'dekstr'e) Nun vid'u, sinjor'o Stensgård; jen vi hav'as mi'n. Ĉu est'us io grav'a —?

STENSGÅRD
Ne, neni'o ali'a ol tio ke vi atent'ig'u mi'n, kiam propriet'ul'o Monsen ven'as.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Efektiv'e li ne ven'os ĉi tie'n hodiaŭ.

STENSGÅRD
Ĉu li ne ven'os?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ne, li for'vetur'is hodiaŭ maten'e je la kvar'a; li ja ĉiam est'as sur'voj'e. Kaj li en'ven'is kaj pren'is mi'n sur la lit'o, kiel oni dir'as. Li vol'is prunt'e'pren'i mon'o'n, vi sci'u.

STENSGÅRD
Ĉu Monsen?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes. li est'as ver'a ul'o por el'spez'i mon'o'n. Ke li nur sukces'u. Kaj tio'n mi ankaŭ esper'as por vi; jes, ĉar est'as iu'j, kiu'j dir'as, ke vi est'os elekt'at'a por la parlament'o.

STENSGÅRD
Mi? Babil'aĵ'o. Kiu dir'as tio'n?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho, est'is iu'j el la ar'o de Anders Lundestad.

DANIEL HEJRE
(de la fon'o) Jen, jen! Bon'a'n maten'o'n! Mi do ne inter'romp'as?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho, tamen ne.

DANIEL HEJRE
Je Di'o, kiel glor'a! Do ĉu ne est'as por mi, ke vi bel'ig'is vi'n?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes, cert'e. Est'as ja por la fraŭl'o'j, ke oni bel'ig'as si'n, mi sci'as.

DANIEL HEJRE
Por la svat'ant'o'j, sinjor'in'o Rundholmen; por la svat'ant'o'j! Bedaŭr'ind'e ke mi'a'j mult'a'j proces'o'j okup'as mi'a'n temp'o'n —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho, diabl'e; por si'n ge'edz'ig'i oni hav'as sufiĉ'e da temp'o.

DANIEL HEJRE
Ne; je Di'o ne! Si'n edz'ig'i est'as ĝust'e io, kio postul'as si'a'n vir'o'n. Nu, kio'n oni dir'u? Se vi ne pov'as hav'i mi'n, vi do pov'as hav'i ali'ul'o'n. Jes, ĉar edz'in'iĝ'i vi dev'us.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Nu, sci'u; mi foj'e pens'as pri tio.

DANIEL HEJRE
Kompren'ebl'e; kiam oni unu foj'o'n prov'is la feliĉ'o'n de ge'edz'ec'o — kar'memor'a Rundholmen est'is ja bon'eg'a ekzempler'o —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho, tio'n mi ne dir'us; krud'a li est'is, kaj trink'i li ankaŭ far'is; sed vir'o tamen est'as vir'o.

DANIEL HEJRE
Jen ver'a vort'o, sinjor'in'o Rundholmen; vir'o est'as vir'o, kaj vidv'in'o est'as vidv'in'o —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kaj komerc'o est'as komerc'o. Ho, preskaŭ konfuz'iĝ'as en mi pro ĉio, kio'n mi dev'as pri'pens'i. Aĉet'i vol'as ili ĉiu'j; sed kiam ven'as la tag'o por pag'o, mi dev'as aplik'i kaj al'vok'o'n kaj ekzekuci'o'n kaj hav'i mal'facil'aĵ'o'j'n. Mi pens'as ke mi baldaŭ dev'as dung'i firm'a'n advokat'o'n.

DANIEL HEJRE
Jes, sed aŭd'u, sinjor'in'o Rundholmen, — tia'okaz'e vi dev'us efektiv'e cel'i advokat'o'n Stensgård; li est'as liber'a kaj ne lig'it'a —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Uŝ, vi'a buŝ'aĉ'o; mi ne vol'as aŭskult'i vi'n plu. (el'e'n dekstr'e)

DANIEL HEJRE
Solid'a vir'in'o, tiu! Taŭg'a kaj vigl'a; ĝis nun neniu'j'n infan'o'j'n; mon'o'n rent'o'don'a'n. Kler'a ŝi ankaŭ est'as; vast'a'n leg'ad'o'n, sci'u!

STENSGÅRD
Vast'a'n leg'ad'o'n; ĉu?

DANIEL HEJRE
He-he; jen'o'n mi pens'us; ŝi serv'is dum du jar'o'j en la prunt'o'bibliotek'o de pres'ist'o Alm. Nu, tamen hodiaŭ vi hav'as ali'a'j'n afer'o'j'n por pri'pens'i, mi opini'as.

STENSGÅRD
Tut'e ne; mi ebl'e eĉ ne don'os mi'a'n voĉ'o'n. Sed por kiu vi voĉ'don'os, sinjor'o Hejre?

DANIEL HEJRE
Mi ne hav'as voĉ'don'rajt'o'n, alt'estim'at'a! Rest'is ja nur unu matrikul'it'a hund'uj'o por vend'o, kaj tiu'n vi ricev'is.

STENSGÅRD
Se vi far'iĝ'us sen'dom'a, mi trans'las'u ĝi'n.

DANIEL HEJRE
He-he; vi est'as ŝerc'em'a; — aĥ jes, tiu kar'a jun'ec'o, ĝi hav'as ben'it'a'n humor'o'n. Sed nun mi almenaŭ el'ir'u por vid'i la menaĝeri'o'n. Vi'a tut'a asoci'o al'ven'is, mi aŭd'as. (vid'as doktor'o'n Fjeldbo, kiu ven'as de la fon'o.) Jen ankaŭ la doktor'o! Jes, cert'e est'as nom'e de la scienc'o ke vi prezent'as vi'n?

FJELDBO
Nom'e de la scienc'o?

DANIEL HEJRE
Jes, pro la epidemi'o; erupci'is ja ĉi tie malign'a rabies agitatoria. Ni'a Sinjor'o est'u kun vi, mi'a'j kar'a'j jun'a'j amik'o'j! (el'e'n dekstr'e)

STENSGÅRD
Aŭskult'u; dir'u rapid'e, ĉu vi vid'is la ĉambelan'o'n hodiaŭ?

FJELDBO
Jes.

STENSGÅRD
Kaj kio'n li dir'is?

FJELDBO
Kio'n li dir'is?

STENSGÅRD
Nu jes; mi ĵus skrib'is al li.

FJELDBO
Ĉu vi tio'n far'is? Kio'n vi skrib'is?

STENSGÅRD
Ke mi ten'as mi'n al la esper'o pri li'a fil'in'o; ke mi vol'as parol'i kun li pri tiu afer'o, kaj ke mi tial ven'os al li morgaŭ.

FJELDBO
Vi dev'us almenaŭ prokrast'i la vizit'o'n. Est'as la dat're'ven'o de la sinjor'o ĉambelan'o morgaŭ; ven'os tie'n mult'a'j hom'o'j —

STENSGÅRD
Ĝust'e tial; ju pli, des pli bon'e. Mi hav'as bon'a'j'n kart'o'j'n en la man'o, vi sci'u.

FJELDBO
Kaj al tiu'j kart'o'j vi ebl'e alud'is?

STENSGÅRD
Kiel?

FJELDBO
Mi pens'as, ke vi ebl'e bel'ig'is vi'a'n am'deklar'o'n per tia'j et'a'j minac'o'j aŭ ti'aĵ'o'j?

STENSGÅRD
Fjeldbo, vi vid'is la leter'o'n!

FJELDBO
Ne, mi cert'ig'as al vi —

STENSGÅRD
Nu ja, efektiv'e, — mi minac'is li'n.

FJELDBO
Jes, kaj tial mi kvazaŭ hav'as respond'o'n al vi.

STENSGÅRD
Respond'o'n? El'dir'u, hom'o!

FJELDBO
(montr'as al li sigel'it'a'n paper'o'n) Jen vid'u. La voĉ'don'slip'o de la sinjor'o ĉambelan'o.

STENSGÅRD
Kaj por kiu li voĉ'don'os?

FJELDBO
Li almenaŭ ne voĉ'don'os por vi.

STENSGÅRD
Por kiu do? Por kiu, mi demand'as?

FJELDBO
Por la guberni'estr'o kaj la pastor'o.

STENSGÅRD
Kio do? Eĉ ne por Lundestad?

FJELDBO
Ne. Kaj ĉu vi sci'as kial? Ĉar Lundestad vol'as nom'i vi'n kiel si'a'n post'e'ul'o'n.

STENSGÅRD
Ĝis tiom li kuraĝ'as daŭr'ig'i!

FJELDBO
Jes, li kuraĝ'as. Kaj li al'don'is: Se vi renkont'as Stensgård, dir'u al li, kiel mi voĉ'don'os; li sci'u sur kiu pied'o li hav'as mi'n.

STENSGÅRD
Bon'e; li ricev'u, kio'n li dezir'as.

FJELDBO
Pri'pens'u; est'as danĝer'e mal'konstru'i mal'nov'a'n tur'o'n, — oni risk'as mem kun'tir'iĝ'i.

STENSGÅRD
Ho, mi far'iĝ'is lert'a post kelk'a'j tag'o'j.

FJELDBO
Ĉu? Vi almenaŭ ne far'iĝ'is pli saĝ'a, ol daŭr'e las'i mal'jun'a Lundestad kun'tir'i vi'n.

STENSGÅRD
Vi ne kred'as, ke mi tra'vid'is Lundestad? Vi ne kred'as, ke mi kompren'as, ke li turn'is si'n al mi, ĉar li opini'is ke mi persvad'is la ĉambelan'o'n, kaj ĉar li vol'is split'i ni'a'n asoci'o'n kaj ten'i Monsen ekster'e.

FJELDBO
Sed nun, kiam li sci'as, ke vi ne persvad'is la ĉambelan'o'n, —

STENSGÅRD
Li tro for'e'n ir'is por re'tir'i si'n; mi util'ig'is la temp'o'n, distribu'is pamflet'o'j'n; la pli'mult'o de li'a'j sekv'ant'o'j ne al'ven'os; ĉiu'j la mi'a'j ĉe'est'as —

FJELDBO
Est'as grand'a salt'o de elekt'ul'o al parlament'an'o.

STENSGÅRD
Lundestad bon'e sci'as, ke se li perfid'as mi'n en la elekt'ul'kun'ven'o, mi est'os kapabl'ul'o por agit'i li'n el la komun'um'a reprezent'ant'ar'o.

FJELDBO
Ne mal'bon'e kalkul'it'e. Sed por ke ĉio tio far'iĝ'u sukces'o, ĉu vi mem sent'as ke vi est'u pli fort'e en'radik'iĝ'int'a ĉi tie ol nun?

STENSGÅRD
Jes, tiu'j ĉi hom'o'j postul'as ja ĉiam material'a'n sekur'ec'o'n, egal'ec'o'n en interes'o'j —

FJELDBO
Ĝust'e; kaj tial fraŭl'in'o Bratsberg est'u ofer'at'a.

STENSGÅRD
Ofer'at'a? Tiel mi est'us fripon'o, tut'e simpl'e. Sed mi sent'as profund'e, ke far'iĝ'os ŝi'a feliĉ'o. Kio nun? Fjeldbo, kio do est'as? Ankaŭ vi kov'as ruz'aĵ'o'n —

FJELDBO
Mi?

STENSGÅRD
Jes, vi far'as! Silent'e vi kontraŭ'labor'as mi'n. Kial vi far'as tio'n? Est'u sincer'a —! Ĉu vi vol'as?

FJELDBO
Sincer'e dir'it'e, ne. Vi est'as tro danĝer'a, tro sen'skrupul'a, — nu-nu-nu, almenaŭ tro sen'konsider'a, por ke oni kuraĝ'u est'i sincer'a rilat'e al vi. Tio'n kio'n vi ek'sci'as, vi uz'as sen'konsider'e. Je mi'a amik'ec'o mi konsil'as al vi: for'ig'u fraŭl'in'o'n Bratsberg el vi'a'j pens'o'j.

STENSGÅRD
Mi ne pov'as. Mi dev'as sav'i mi'n el tiu aĉ'a mal'nobl'ec'o en kiu mi star'as ĉi tie. Mi ne pov'as plu viv'i en tiu ĉi konfuz'a miks'aĵ'o. Jen mi dev'as akcept'i est'i brak'e sub'ten'at'a de Ol'e Perse'n kaj Per Olsen, dev'as flustr'i kun ili en la angul'o'j, trink'i kun'e kun ili, ek'rid'i pri ili'a'j bavar'bier'a'j sprit'aĵ'o'j, ci'dir'i al seminari'an'o'j kaj tia'j du'on'e stud'int'a'j rab'ist'o'j. Kiel pov'as mi konserv'i freŝ'a mi'a'n am'o'n al la popol'o mez'e en tio ĉi? Est'as kvazaŭ la fulm'a vort'o perfid'as mi'n. Mi ne hav'as ebl'ec'o'n por kubut'ad'i, ne pur'a'n aer'o'n por spir'i. Ho, foj'e kresk'as en mi sopir'o al nobl'a'j vir'in'o'j. Mi vol'as i'o'n en kio est'as bel'ec'o! Mi kuŝ'as ĉi tie kiel en feĉ'a golf'o, kaj tie for'e ond'as la klar'a, blu'a flu'o preter'pas'e; — ho, kiel do vi pov'as kompren'i ti'aĵ'o'n!

LUNDESTAD
(el la fon'o) Jen oni renkont'as bon'ul'o'j'n. Bon'a'n maten'o'n!

STENSGÅRD
Nun vi aŭd'u nov'aĵ'o'n, sinjor'o Lundestad! Ĉu vi sci'as por kiu voĉ'don'os la ĉambelan'o?

FJELDBO
Silent'u; ne est'as honest'e de vi!

STENSGÅRD
Pri tio mi ne atent'as. Li voĉ'don'os por la guberni'estr'o kaj la pastor'o.

LUNDESTAD
Nu jes, tio'n ni dev'is atend'i. Vi ja tut'e detru'is la afer'o'n rilat'e al li; — mi ja pet'is vi'n saĝ'e ek'lud'i vi'a'j'n kart'o'j'n.

STENSGÅRD
Mi lud'os saĝ'e — de nun.

FJELDBO
Gard'u vi'n, ĉu ali'ul'o'j ne far'u la sam'o'n. (ekster'e'n dekstr'e)

STENSGÅRD
Est'as io insid'a en tiu hom'o. Ĉu vi kompren'as kio tio est'as?

LUNDESTAD
Ne, mi ne pov'as. Sed jen aŭd'u, — mi vid'as ke vi aper'ig'is i'o'n en la gazet'o.

STENSGÅRD
Mi?

LUNDESTAD
Jes, kun tia bel'eg'a nekrolog'o pri mi.

STENSGÅRD
Kompren'ebl'e est'as Aslaksen, tiu best'o —

LUNDESTAD
Ankaŭ vi'a atak'o kontraŭ la ĉambelan'o star'as tie.

STENSGÅRD
Tio est'as ne'kon'at'a por mi. Se mi vol'as atak'i la ĉambelan'o'n, mi hav'as pli akr'a'j'n arm'il'o'j'n.

LUNDESTAD
Ĉu?

STENSGÅRD
Ĉu vi sci'as pri tiu kambi'o? Rigard'u ĝi'n. Ĉu ĝi est'as valid'a?

LUNDESTAD
Ĉu ĝi valid'as? Jen'a kambi'o?

STENSGÅRD
Jes, cert'e; rigard'u ĝi'n proksim'e.

DANIEL HEJRE
(de dekstr'e) Sed pro diabl'o kio do est'as —? Aha, jen vid'u! Ho ne, mi pet'as vi'n, sinjor'o'j, rest'u star'ant'a'j! Ĉu vi sci'as pri kio vi viv'e memor'ig'is mi'n? Vi memor'ig'is mi'n pri somer'nokt'o en alt'a Nordi'o.

LUNDESTAD
Strang'a parabol'o.

DANIEL HEJRE
Tre simpl'a parabol'o. La kuŝ'ant'a kaj kresk'ant'a sun'o en kor'tuŝ'a kun'lig'o. Ho, ver'e bon'eg'e! Sed jen, pro diabl'o, kio okaz'as tie ekster'e? La ŝtat'an'o'j ĉirkaŭ'kur'as kiel konfuz'it'a'j kok'in'o'j kluk'ant'a'j kaj kokerik'ant'a'j kaj ne sci'as sur kiu'n stang'o'n ek'sid'i.

STENSGÅRD
Jes, ĉar est'as ja ankaŭ grav'a tag'o.

DANIEL HEJRE
Ho, vi kun vi'a grav'ec'o. Ne, est'as io tut'e ali'a, mi'a'j kar'a'j amik'o'j! Oni flustr'as pri grand'a ruin'o; bankrot'o, — ja, ne politik'a, sinjor'o Lundestad; je Di'o!

STENSGÅRD
Bankrot'o?

DANIEL HEJRE
He-he, nun viv'iĝ'is la advokat'o. Jes, bankrot'o; est'as iu'j kiu'j star'as antaŭ fal'o; la hak'il'o kuŝ'as ĉe la radik'o de la arb'o; — sufiĉ'e; laŭ'dir'e du fremd'a'j sinjor'o'j preter'vetur'is; sed kie'n? Kiu'j'n tio koncern'as? Ĉu vi i'o'n sci'as, sinjor'o Lundestad?

LUNDESTAD
Mi sci'as pri la art'o silent'i, sinjor'o Hejre.

DANIEL HEJRE
Kompren'ebl'e; vi est'as ja politik'a est'aĵ'o, politik'ist'o, he-he! Sed je mi'a san'o, mi dev'iĝ'as for'e'n por trov'i lum'o'n en la afer'o. Est'as eg'e amuz'e pri tiu'j kruc'kambi'ul'o'j; ili est'as kiel perl'o'j sur ŝnur'o: se unu'e unu el'rul'as, ĉiu'j el'rul'as. (el'e'n en la fon'o)

STENSGÅRD
Ĉu est'as iu ver'o en tiu babil'ad'o?

LUNDESTAD
Vi montr'is al mi kambi'o'n. Ŝajn'is al mi ke mi vid'is la nom'o'n de grand'komerc'ist'o Bratsberg sur ĝi.

STENSGÅRD
Ankaŭ tiu'n de la ĉambelan'o.

LUNDESTAD
Kaj vi tamen demand'is al mi ĉu ĝi valid'as.

STENSGÅRD
Jes, cert'e; nur rigard'u ĝi'n.

LUNDESTAD
Je Di'o, ĝi ne est'as sufiĉ'e bon'a.

STENSGÅRD
Vi do vid'as?

LUNDESTAD
Kio'n?

STENSGÅRD
Ke ĝi est'as fals'a.

LUNDESTAD
Fals'a? Fals'a'j kambi'o'j ordinar'e est'as la plej sekur'a'j; ili'n oni pag'as unu'e.

STENSGÅRD
Sed kio'n vi pens'as? Ĉu ĝi ne est'as fals'a?

LUNDESTAD
Tiel bon'e ne est'as.

STENSGÅRD
Kiel do?

LUNDESTAD
Mi tim'as ke est'as tro mult'a'j el ti'aĵ'o'j, sinjor'o Stensgård.

STENSGÅRD
Ĉu? Tamen do ne ebl'as ke —?

LUNDESTAD
Se grand'komerc'ist'o Bratsberg el'rul'as de la ŝnur'o, do ebl'e sekv'os tiu'j, kiu'j est'as plej proksim'a'j.

STENSGÅRD
(kapt'as li'a'n brak'o'n) Kiu'j'n vi alud'as per plej proksim'a'j?

LUNDESTAD
Ĉu est'as iu'j pli proksim'a'j ol patr'o kaj fil'o?

STENSGÅRD
Sed bon'a Di'o —!

LUNDESTAD
Ne ven'as de mi! Memor'u ke est'as Daniel Hejre, kiu parol'is pri bankrot'o kaj ruin'o kaj —

STENSGÅRD
Tio ĉi est'as kvazaŭ fulm'o'frap'o sur mi'n.

LUNDESTAD
Ho, mult'a'j bon'stat'ul'o'j fal'os de la stang'o. Iu est'as tro bon'vol'em'a, li garanti'as; en'kas'a mon'o ne est'as hav'ebl'a; kaj se bien'o'j met'iĝ'as al aŭkci'o, ili vend'iĝ'os por n'e'n— — —

STENSGÅRD
Kaj ĉio jen'o kompren'ebl'e traf'os, — traf'os ankaŭ la infan'o'j'n!

LUNDESTAD
Jes; por la fraŭl'in'o mi ver'e bedaŭr'as. El patr'in'a hered'aĵ'o ne mult'e rest'as; kaj Di'o sci'as ĉu est'as sekur'a la mal'mult'o'n kiu'n ŝi hav'as.

STENSGÅRD
Ho, nun mi kompren'as la konsil'o'n de Fjeldbo; li tamen est'as la ĉiam fidel'a!

LUNDESTAD
Kio'n doktor'o Fjeldbo dir'is?

STENSGÅRD
Li est'as tro fidel'a por i'o'n dir'i; sed mi tamen kompren'as li'n. Kaj mi eĉ kompren'as vi'n nun, sinjor'o Lundestad.

LUNDESTAD
Ĉu vi ĝis nun ne kompren'is mi'n?

STENSGÅRD
Ne fund'e; mi forges'is la rakont'o'n pri la rat'o'j kaj la brul'ant'a dom'o.

LUNDESTAD
Ne est'is precip'e bel'e dir'it'e. Sed kio est'as al vi? Vi aspekt'as konfuz'it'e. Je Di'o, mi do ne est'as far'int'a iu'n mal'bon'o'n?

STENSGÅRD
Kia'n mal'bon'o'n?

LUNDESTAD
Jes ja; mi vid'as. Ho mi mal'jun'a brut'o! Kar'a sinjor'o Stensgård, se vi ver'e am'as la knab'in'o'n, kiom grav'as ĉu ŝi est'as riĉ'a aŭ sen'hav'a?

STENSGÅRD
Kiom tio grav'as? Ne, ver'e cert'e —

LUNDESTAD
Je Di'o, feliĉ'a ge'edz'ec'o tamen ne baz'iĝ'as sur mon'o, mi sci'as.

STENSGÅRD
Kompren'ebl'e.

LUNDESTAD
Kaj per labor'em'o kaj diligent'ec'o vi fin'e prosper'os. Ne tim'ig'u vi'n mizer'a ekonomi'a stat'o. Mi sci'as kio est'as am'o; mi mult'e leg'is pri tiu ĉapitr'o en mi'a jun'ec'o. Feliĉ'o en la dom'o; fidel'a vir'in'o —; kar'a, kar'a, al'ir'u tiel ke vi ne viv'os en pent'o post'e.

STENSGÅRD
Sed kiel vi sekv'e stat'os?

LUNDESTAD
Stat'os kiel ebl'os. Ĉu vi opini'as ke mi postul'us tia'n kor'ofer'o'n de vi?

STENSGÅRD
Sed mi far'os la ofer'o'n. Jes, mi montr'os al vi, ke mi hav'as fort'o'n por tio. Tie ekster'e star'as popol'o en sopir'o; ili postul'as mi'n kvazaŭ en sen'vort'a plend'o. Ho, kiel mi pov'us kuraĝ'i rifuz'i!

LUNDESTAD
Jes, sed la bien'posed'ant'o —?

STENSGÅRD
Mi sci'os plen'um'i la postul'o'j'n de mi'a'j kun'civit'an'o'j tiu'rilat'e, sinjor'o Lundestad! Mi vid'as la voj'o'n, nov'a'n voj'o'n; kaj ĝi'n mi pren'os. Mi mal'akcept'as la feliĉ'o'n labor'i en rezign'o por ŝi kiu'n mi am'as. Mi dir'as al mi'a popol'o: Jen mi, — pren'u mi'n!

LUNDESTAD
(rigard'as li'n en silent'a admir'o kaj prem'as li'a'n man'o'n.) Ver'e, vi dot'iĝ'is per grand'a'j kapabl'o'j, sinjor'o Stensgård! (el'e'n dekstr'e)

(Stensgård far'as kelk'a'j'n paŝ'o'j'n tie'n kaj re'e'n sur la plank'o; foj'e li halt'as apud la fenestr'o, foj'e li tir'as si'a'j'n har'o'j'n. Iom post'e en'ven'as Bastian Monsen de la fon'o.)

Bastian
Jen vi vid'as mi'n!

STENSGÅRD
De kie vi ven'as?

Bastian
De la naci'o.

STENSGÅRD
Naci'o? Kio'n tio signif'as?

Bastian
Ĉu vi ne sci'as kio'n signif'as la naci'o? Tio signif'as la popol'o'n; la simpl'a'n popol'o'n; tiu'j'n kiu'j neni'o'n hav'as kaj neni'o est'as; tiu'j kiu'j kuŝ'as lig'it'a'j —

STENSGÅRD
Pro diabl'o, kia'j simi'o-petol'aĵ'o'j est'as tio?

Bastian
Kio?

STENSGÅRD
Mi last'a'temp'e rimark'is, ke vi imit'ad'as mi'n; eĉ mi'a'n vest'aĵ'o'n kaj mi'a'n man'skrib'o'n vi kopi'as. Vi ĉes'u pri tio.

Bastian
Kio nun? Ĉu ni du ne aparten'as al la sam'a parti'o?

STENSGÅRD
Jes, sed mi ne toler'as ti'aĵ'o'n; — vi rid'ind'ig'as vi'n mem —

Bastian
Ĉu mi rid'ind'ig'as mi'n mem simil'ant'e vi'n?

STENSGÅRD
Jes, simi'ant'e mi'n. Est'u nun ĝentil'a, Monsen, kaj ĉes'u pri ti'aĵ'o; est'as mal'agrabl'e rigard'i ti'aĵ'o'n. Sed aŭskult'u, dir'u — kiam re'ven'os vi'a patr'o?

Bastian
Pri tio mi neni'o'n sci'as. Li vojaĝ'is al Kristiani'a, mi opini'as; ebl'e li ne re'ven'os antaŭ ok tag'o'j.

STENSGÅRD
Ĉu ne? Est'us mal'oportun'e. Sed li ja est'as far'ant'a grand'a'n negoc'o'n, oni dir'as?

Bastian
Ankaŭ mi est'as far'ont'a negoc'o'n. Aŭskult'u nun, Stensgård, vi dev'as far'i al mi serv'o'n.

STENSGÅRD
Volont'e; kio tio do est'us?

Bastian
Mi sent'as mi'n tiel fort'a. Por tio mi pov'as dank'i vi'n; vi vek'is mi'n. Mi dev'as i'o'n far'i, — mi vol'as edz'iĝ'i.

STENSGÅRD
Edz'iĝ'i? kun kiu?

Bastian
Tŝŝ! En ĉi tiu dom'o.

STENSGÅRD
Sinjor'in'o Rundholmen?

Bastian
Tŝŝ! Jes, est'as ŝi. Vi parol'u favor'e por mi! Mi dev'as engaĝ'i en i'o'n tia'n. Ŝi aparten'as al grand'a mov'ad'o; est'as en bon'a rilat'o kun la famili'o de la ĉambelan'o de post la temp'o kiam ŝi'a frat'in'o tie serv'is kiel mastr'um'ist'in'o. Se mi ricev'os ŝi'n, mi ebl'e ankaŭ ricev'os kun mi la labor'ist'o'j de la komun'um'o. Nu jes, en'tut'e, — mi am'as ŝi'n, mort'o kaj plag'o!

STENSGÅRD
Ho, am'i, am'i! For'ig'u tiu'n abomen'ind'a'n hipokrit'ec'o'n.

Bastian
Hipokrit'ec'o'n!

STENSGÅRD
Jes; vi almenaŭ mensog'as por vi mem. Jen vi parol'as en la sam'a spir'o pri voj'labor'o'j kaj am'o. Nom'u do ĉiu'n afer'o'n per si'a ĝust'a nom'o. Est'as io mal'pur'a en tio ĉi; mi ne vol'as engaĝ'i en tio —

Bastian
Sed aŭskult'u do —!

STENSGÅRD
Las'u mi'n star'i ekster'e, mi dir'as! (al doktor'o Fjeldbo, kiu en'ven'as de dekstr'e) Nu, kiel progres'as la balot'o?

FJELDBO
Por vi cert'e bon'eg'e. Mi ĵus parol'is kun Lundestad; li dir'is, ke vi ricev'os preskaŭ ĉiu'j'n voĉ'o'j'n.

STENSGÅRD
Nu, ĉu tiel!

FJELDBO
Sed diabl'e, kiel tio util'as? Ĉar vi ja ne est'as bien'ul'o, vi —

STENSGÅRD
(stamp'fant'e) Ĉu ne est'as diabl'e!

FJELDBO
Nu, oni ja ne pov'as pri'zorg'i du afer'o'j'n sam'temp'e. Se oni vol'as venk'i je unu flank'o, oni dev'as akcept'i perd'o'n je la ali'a. Adiaŭ! (el'e'n en la fon'o)

Bastian
Kio'n li pens'is pri venk'i kaj perd'i?

STENSGÅRD
Tio'n mi dir'os al vi post'e. Sed aŭskult'u, kar'a Monsen, — por re'ven'i al tio kio'n ni pri'parol'is; mi promes'is parol'i favor'e pri vi —

Bastian
Ĉu vi promes'is? Ŝajn'is al mi ke vi dir'is tut'e kontraŭ'e —?

STENSGÅRD
Babil'aĵ'o; vi ja ne permes'is al mi parol'i. Mi vol'us dir'i, ke est'as io mal'pur'a en tio ĉi, miks'i si'a'n am'o'n kun'e kun voj'labor'o'j kaj ti'aĵ'o'j; est'as pek'o kontraŭ la plej nobl'a kio'n oni hav'as en si'a brust'o; — kaj tial, kar'a amik'o, se vi do ver'e am'as la knab'in'o'n —

Bastian
Vidv'in'o'n.

STENSGÅRD
Ho, jes-jes; tio est'as ja la sam'o. Mi pens'as, ke kiam oni ver'e am'as vir'in'o'n, tio do est'as io kio en si mem dev'as est'i decid'a —

Bastian
Jes, tiel pens'as ankaŭ mi. Kaj tial vi do vol'as parol'i por mi?

STENSGÅRD
Jes, tio'n mi far'os kun grand'a ĝoj'o. Sed est'as unu kondiĉ'o.

Bastian
Nu?

STENSGÅRD
Pag'o por pag'o, kar'a Bastian; — vi parol'u por mi rekompenc'e.

Bastian
Mi? Al kiu?

STENSGÅRD
Ĉu vi ver'e neni'o'n rimark'is? Est'as ja tamen tiel proksim'e.

Bastian
Ĉu do ne est'as —?

STENSGÅRD
Ragna, vi'a frat'in'o, ja! Jes, est'as ŝi. Ho, vi ne sci'as, kiel tio kapt'is mi'n vid'i ŝi'n ir'i tie en silent'a, sen'pretend'a mastr'um'ad'o —

Bastian
Ho, ĉu tio ebl'us?

STENSGÅRD
Tamen ke vi, kun vi'a akr'a observ'em'o tio'n ne rimark'is?

Bastian
Jes, iom pli fru'e ebl'e ŝajn'is al mi ke —; sed nun oni mult'e parol'as pri vi'a vizit'ad'o ĉe la famili'o de la ĉambelan'o —

STENSGÅRD
Ho, ĉu? Ĉe la ĉambelan'o? Jes, Monsen, mi sincer'e dir'u al vi, ke est'is moment'o kiam mi kvazaŭ star'is ne'cert'a; sed je Di'o, tio preter'pas'is; nun mi klar'e vid'as mi'n mem kaj la voj'o'n, kiu'n mi dev'as ir'i.

Bastian
Jen mi'a man'o. Mi parol'os, fid'u tio'n. Kaj rilat'e al Ragna, ŝi nur kuraĝ'as far'i kio'n mi kaj patr'o dezir'as.

STENSGÅRD
Sed vi'a patr'o, — ĝust'e tio'n mi dir'us —

Bastian
Tŝŝ; mort'o kaj plag'o, jen mi aŭd'as sinjor'in'o'n Rundholmen; parol'u nun por mi, — se ŝi ne est'as tro implik'it'a en afer'o'j; ĉar en tia'j okaz'o'j ŝi est'as tre sever'a. Jes, kar'a, far'u nun la plej bon'a'n; la rest'o'n mi pren'os sur mi'n. Ĉu vi ne vid'is pres'ist'o'n Aslaksen ĉi tie?

STENSGÅRD
Li cert'e est'as ĉe la administr'ad'o de la elekt'o.

(Bastian el'ir'as en la fon'o; sam'temp'e sinjor'in'o Rundholmen en'ven'as de dekstr'e.)

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Nun ir'as glat'e, sinjor'o Stensgård; ĉiu'j voĉ'don'as por vi.

STENSGÅRD
Tio est'as do strang'a.

MADAM RUNDHOLMEN
Jes; Di'o sci'as kio'n Monsen sur Storli dir'os.

STENSGÅRD
Aŭskult'u vort'o'n, sinjor'in'o Rundholmen!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Nu, kio est'as?

STENSGÅRD
Ĉu vi vol'as aŭskult'i mi'n?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho jes ja, volont'e.

STENSGÅRD
Nu bon'e. Vi ĵus parol'is pri vi'a sol'ec'a stat'o —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho, est'is ja tiu terur'a, mal'jun'a Hejre —

STENSGÅRD
Vi plend'is pri tio kiel problem'e est'as sid'i kiel vidv'in'o —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes, je Di'o, vi prov'us tio'n, sinjor'o Stensgård!

STENSGÅRD
Sed se nun ven'us lert'a, jun'a vir'o —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Lert'a, jun'a vir'o?

STENSGÅRD
Iu kiu long'e silent'e am'is vi'n —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ne, sci'u do, nun mi ne vol'as plu aŭskult'i vi'n.

STENSGÅRD
Vi dev'as! Jun'a vir'o kiu ankaŭ trov'as problem'e star'i sol'a —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes, kaj kio do? Mi tut'e ne kompren'as vi'n.

STENSGÅRD
Ĉar vi nun pov'us kre'i feliĉ'o'n por du hom'o'j, sinjor'in'o Rundholmen, — por vi mem kaj —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
— kaj por lert'a, jun'a vir'o?

STENSGÅRD
Nu bon'e; respond'u al mi pri tio —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho ne, Stensgård, ĉu vi parol'as serioz'e?

STENSGÅRD
Kiel vi kred'us ke mi vol'us tromp'i vi'n! Ĉu vi do ne vol'us —?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes, Di'o sci'as ke mi vol'us! Kar'a dolĉ'a —

STENSGÅRD
(paŝ'o'n mal'antaŭ'e'n) Kio'n?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Uŝ, jen iu'j!

(Fraŭl'in'o Monsen rapid'e kaj mal'trankvil'a ven'as de la fon'o.)

RAGNA
Permes'u, — ĉu mi'a patr'o est'as ĉi tie?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Vi'a patr'o? Jes; ne; — mi ne sci'as; — pardon'u —

RAGNA
Kie li est'as?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Vi'a patr'o? Nu; ne li preter'vetur'is —

STENSGÅRD
Orient'e'n al Kristiani'a.

RAGNA
Ne, tio ne ebl'as —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes, preter'e li vetur'is, tio'n mi sci'as. Ho, tamen, fraŭl'in'o Monsen, vi ne pov'as kred'i kiel ĝoj'a mi est'as! Atend'u iom'et'e, dum mi kur'as mal'supr'e'n en la kel'o'n por serĉ'i botel'o'n de la pur'a. (el'e'n mal'dekstr'e)

STENSGÅRD
Dir'u, fraŭl'in'o, — ĉu ver'e est'as vi'a patr'o kiu'n vi serĉ'as?

RAGNA
Jes, vi ja aŭd'as.

STENSGÅRD
Kaj vi ne sci'is ke li est'as for'vetur'int'a de'hejm'e?

RAGNA
Ho, kio'n mi sci'as? Oni dir'as neni'o'n al mi. Tamen al Kristiani'a? Ne ebl'as; ili est'us li'n renkont'ant'a. Adiaŭ.

STENSGÅRD
(bar'as al ŝi la voj'o'n) Ragna! Aŭskult'u! Kial vi tiel ŝanĝ'iĝ'is rilat'e al mi?

RAGNA
Mi? Permes'u al mi preter'ir'i! Las'u mi'n ir'i!

STENSGÅRD
Ne, vi ne ir'u! Mi ten'as tio'n ĉi kiel providenc'o'n, ke vi ven'is en tiu ĉi moment'o. Ho, ne tiu'n evit'em'o'n; antaŭ'e vi kondut'is ali'manier'e.

RAGNA
Jes, tio est'as, je Di'o, pas'int'a!

STENSGÅRD
Sed kial —!

RAGNA
Mi pli bon'e lern'is kon'i vi'n; — bon'e ke mi tio'n lern'is ĝust'a'temp'e.

STENSGÅRD
Nu tiel? Oni mensog'is pri mi? Jes, mi ebl'e mem kulp'as, mi est'is kvazaŭ teks'it'a en erar'iĝ'o. Tio est'as pas'int'a! Ho, kiam mi vid'as vi'n, mi far'iĝ'as pli bon'a hom'o. Est'as vi, kiu'n mi ver'e kaj intim'e ŝat'as; est'as vi, kiu'n mi am'as, Ragna, — vi'n kaj neniu'n ali'a'n!

RAGNA
Las'u mi'n preter'pas'i! Mi tim'as vi'n —

STENSGÅRD
Ho, sed morgaŭ, Ragna, — ĉu mi tiam pov'as ven'i kaj parol'i kun vi?

RAGNA
Jes, jes, je Di'o; nur ne hodiaŭ.

STENSGÅRD
Nur ne hodiaŭ? Hur'a! Mi est'as supr'e; mi est'as feliĉ'a!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(kun vin'o kaj kuk'o'j de mal'dekstr'e) Jen, nun ni je ĉio trink'u glas'o'n por sukces'o kaj bon'fart'o.

STENSGÅRD
Por feliĉ'o en am'o! Je la am'o kaj la feliĉ'o! Hur'a por la tag'o morgaŭ! (li trink'as)

Kandidat'o HELLE
(de dekstr'e al Ragna) Ĉu vi trov'is li'n?

RAGNA
Ne, li ne ĉe'est'as. Ven'u. Ven'u!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Sed, je Di'o, kio est'as?

Kandidat'o HELLE
Neni'o; est'as nur ke ven'is fremd'ul'o'j al Storli, kaj —

RAGNA
Dank'o'n pro vi'a bon'vol'ec'o, sinjor'in'o Rundholmen —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ho; ĉu vi jam de'nov'e ricev'is fremd'ul'o'j'n sur la nuk'o'n?

RAGNA
Jes, jes; pardon'u; mi dev'as ir'i hejm'e'n. Adiaŭ!

STENSGÅRD
Adiaŭ, — ĝis morgaŭ!

(Kandidat'o Helle kaj fraŭl'in'o Monsen el'ir'as en la fon'o.)

DANIEL HEJRE
(de dekstr'e) Ha, ha; nun rul'iĝ'as kiel baston'o'j en rad'o! Stensgård, Stensgård, Stensgård, ili kokerik'as; ĉiu'j voĉ'don'as por li. Nun ankaŭ vi dev'us elekt'i li'n sinjor'in'o Rundholmen!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Hi; vi i'o'n dir'as. Sed ĉu ili ĉiu'j voĉ'don'as por li?

DANIEL HEJRE
Jes, fakt'e ili far'as; Stensgård ĝu'as la fid'o'n de la popol'o, kiel est'as la dir'o. Mal'jun'a Lundestad ĉirkaŭ'ir'as kun vizaĝ'o kiel konfit'it'a kukum'o. Ho, est'as ver'a ĝoj'o vid'i ti'aĵ'o'n.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Vi ne est'u li'n elekt'int'a por neni'o. Se mi ne pov'as voĉ'don'i, mi tamen pov'as regal'i. (el'ir'as mal'dekstr'e)

DANIEL HEJRE
Aspekt'e vi est'as vidv'in'a favor'it'o, vi sinjor'o Stensgård! Jes, sci'u do, — ŝi'n vi dev'us kapt'i, kaj vi est'us bon'hav'a, sinjor'o!

STENSGÅRD
Sinjor'in'o Rundholmen?

DANIEL HEJRE
Jes ĝust'e; ŝi est'as vir'in'o solid'a en ĉiu'j direkt'o'j; ŝi far'iĝ'os la unu'a en la kok'in'ej'o kiam la split'aĵ'o'j en Storli est'os renvers'iĝ'int'a'j.

STENSGÅRD
Ĉu do ne est'as io en mal'ord'o en Storli?

DANIEL HEJRE
Ĉu ne? Vi hav'as mal'fort'a'n memor'kapabl'o'n, alt'estim'at'a. Ĉu oni ne parol'as pri ruin'o kaj bankrot'o kaj —?

STENSGÅRD
Jes, jes, kaj kio plu?

DANIEL HEJRE
Kio plu? Jes, tio'n vi dir'u al mi. Jen oni serĉ'is Monsen; du sinjor'o'j est'as ven'int'a'j al Storli —

STENSGÅRD
Par'o da gast'o'j; jes, tio'n mi sci'as —

DANIEL HEJRE
Ne'invit'it'a'j gast'o'j, mi'a kar'a jun'a amik'o; oni flustr'as pri polic'o kaj pri avid'a'j kreditor'o'j; — est'as mal'ord'o en la paper'o'j, vi sci'u! Sed jen, — kia paper'o est'is tiu, kiu'n vi ricev'is de Monsen hieraŭ?

STENSGÅRD
Ho, est'is iu paper'o. Mal'ord'o en la paper'o'j, vi dir'as? Aŭskult'u; vi ja kon'as la sub'skrib'o'n de ĉambelan'o Bratsberg?

DANIEL HEJRE
He-he; cert'e mi kon'as.

STENSGÅRD
(el'pren'as la kambi'o'n) Nu, do rigard'u tiu'n ĉi.

DANIEL HEJRE
Don'u; mi ver'e est'as iom miop'a, sed — (post est'i rigard'int'a) Jen'o, estim'at'a? Tio neniam est'is de la man'o de la ĉambelan'o.

STENSGÅRD
Neniam? Do efektiv'e —!

DANIEL HEJRE
Kaj ĝi est'as skrib'it'a de propriet'ul'o Monsen?

STENSGÅRD
Ne, de grand'komerc'ist'o Bratsberg.

DANIEL HEJRE
Babil'aĵ'o! Montr'u. (rigard'as kaj re'don'as ĝi'n) Tiu'n vi pov'as uz'i por ek'brul'ig'i vi'a'n cigar'o'n.

STENSGÅRD
Kio do? Ankaŭ la nom'o de la skrib'int'o —?

DANIEL HEJRE
Fals'a, jun'a sinjor'o; fals'ig'it'a, tiel cert'e kiel mi nom'iĝ'as Daniel. Oni bezon'as ja nur rigard'i ĝi'n per la akr'a rigard'o de mal'fid'o —

STENSGÅRD
Sed kiel do ebl'is —? Monsen dev'us ja ne est'i sci'int'a —

DANIEL HEJRE
Monsen? Ne, tiu ul'o hav'as sci'o'n nek pri si'a'j propr'a'j paper'o'j nek pri tiu'j de ali'ul'o'j. Sed bon'e est'as, ke tio ĉi hav'u fin'o'n, sinjor'o Stensgård! Est'as kontent'ig'o al la moral'a sent'o. Ho, mi oft'e sent'is mi'n ek'fajr'ig'it'a de honest'a koler'o, se mi mem kuraĝ'as tio'n dir'i, ir'ant'e ĉi tie kiel atest'ant'o al —; nu sufiĉ'as. Sed la rid'ind'aĵ'o pri ĉio est'as tio, ke kiam nun Monsen fal'as, li unu'e kun'tir'as grand'komerc'ist'o'n Bratsberg; la grand'komerc'ist'o kun'tir'as la ĉambelan'o'n —

STENSGÅRD
Jes, tio'n dir'is ankaŭ Lundestad.

DANIEL HEJRE
Sed kompren'ebl'e est'as metod'o en la bankrot'o. Atent'u; mi est'as mal'jun'a aŭgur'ist'o: Monsen met'iĝ'os en la pun'ej'o'n, la grand'komerc'ist'o ricev'os pag'kompromis'o'n kaj la ĉambelan'o met'iĝ'os sub administr'ad'o; tio signif'as ke li'a'j kreditor'o'j donac'as al li kelk'a'j'n mil taler'o'j'n jar'e kiel viv'daŭr'a'n pensi'o'n. Tiel ti'aĵ'o far'iĝ'as, sinjor'o Stensgård! Mi sci'kon'as tio'n; mi sci'kon'as tio'n. Kio'n do dir'as la klasik'ul'o? Fiat justitia, pereat mundus; tio signif'as: Fi, kia justic'o est'as en ĉi tiu putr'a mond'o, sinjor'o!

STENSGÅRD
(paŝ'ant'e sur la plank'o) La unu'a kaj la ali'a! Ambaŭ voj'o'j barit'a'j!

DANIEL HEJRE
Kio diabl'e —?

STENSGÅRD
Kaj tio ĝust'e nun! Nun, — nun!

Libr'o'pres'ist'o ASLAKSEN
(ven'as de dekstr'e) Gratul'o'n; gratul'o'n, sinjor'o elekt'ul'o!

STENSGÅRD
Elekt'it'a?

ASLAKSEN
Per 117 voĉ'o'j, — kaj Lundestad 53. La ali'ul'o'j dis'vent'iĝ'is.

DANIEL HEJRE
Do, vi'a unu'a paŝ'o sur la karier'o de la honor'o, sinjor'o Stensgård!

ASLAKSEN
Tio al'don'e kost'os bovl'o'n da punĉ'o —

DANIEL HEJRE
Jes, est'as ja la unu'a paŝ'o kiu kost'as, oni dir'as.

ASLAKSEN
(dekstr'e'n, vok'ant'e) Punĉ'o sur la tabl'o'n, sinjor'in'o Rundholmen! La nov'a elekt'ul'o regal'as!

(Bien'ul'o Lundestad kaj plur'a'j voĉ'don'int'o'j laŭ'e ven'as de dekstr'e.)

DANIEL HEJRE
(kompat'e al Lundestad) 53! Jen la rekompenc'o al la griz'a civit'an'o!

LUNDESTAD
(flustr'e al Stensgård) Ĉu vi nun star'as fiks'e en tio kio'n —?

STENSGÅRD
Kiel util'as star'i fiks'e, kie ĉio fal'as?

LUNDESTAD
Ĉu vi pens'as, ke la lud'o est'us perd'it'a?

ASLAKSEN
(re'turn'e'n de mal'dekstr'e) Sinjor'in'o Rundholmen mem el'spez'os por la punĉ'o; — ŝi est'as la plej proksim'a al tio, ŝi dir'as.

STENSGÅRD
(frap'it'a de pens'o) Sinjor'in'o Rundholmen! La plej proksim'a al —!

LUNDESTAD
Kio?

STENSGÅRD
La lud'o ne est'as perd'it'a, sinjor'o Lundestad! (ek'sid'as ĉe la tabl'o dekstr'e kaj skrib'as)

LUNDESTAD
(mal'laŭt'e) Aŭd'u, Aslaksen; ĉu vi akcept'os i'o'n en la gazet'o'n por post'morgaŭ?

ASLAKSEN
Jes, je Di'o, cert'e. Ĉu ĝi est'as krud'a?

LUNDESTAD
Cert'e ne krud'a.

ASLAKSEN
Nu, sen'signif'e; mi tamen akcept'os ĝi'n.

LUNDESTAD
Est'as mi'a politik'a testament'o; mi skrib'os ĝi'n ĉi-vesper'e (trans'ir'as la plank'o'n)

Serv'ist'in'o
(de mal'dekstr'e) Jen punĉ'o de la sinjor'in'o.

ASLAKSEN
Hur'a; nun viv'iĝ'as la lok'a'j rilat'o'j!

(Li met'as la bovl'o'n sur la mez'a'n tabl'o'n, verŝ'as por ĉiu'j, kaj dum la sekv'o li ripet'ad'e trink'as. Bastian Monsen inter'temp'e en'ven'is de dekstr'e.)

Bastian
(mal'laŭt'e) Nu, vi cert'e memor'as mi'a'n leter'o'n?

ASLAKSEN
Fid'u; (frap'as si'a'n brust'poŝ'o'n) Jen mi hav'as ĝi'n.

Bastian
Kaj do vi pri'zorg'os ĝi'n plej ebl'e tuj'e; — kiam vi vid'as ke ŝi est'as liber'a, vi kompren'as.

ASLAKSEN
Kompren'as; kompren'as! (kri'as) Ven'u! Jen la glas'o'j est'as plen'ig'it'a'j!

Bastian
Je la diabl'o, vi ne far'os tio'n por neni'o.

ASLAKSEN
Bon'e; bon'e. (al la serv'ist'in'o) Citron'o'n, Kar'e'n; — vent'rapid'e!

(Bastian mal'proksim'iĝ'as.)

STENSGÅRD
Aŭd'u vort'o'n, Aslaksen; ĉu vi preter'pas'os ĉi tie morgaŭ vesper'e?

ASLAKSEN
Morgaŭ vesper'e? Jes, volont'e.

STENSGÅRD
Bon'e; en'ir'u kaj don'u ĉi tiu'n leter'o'n al sinjor'in'o Rundholmen.

ASLAKSEN
De vi?

STENSGÅRD
Jes. Met'u ĝi'n en la poŝ'o'n. Jen, jen. Do morgaŭ vesper'e.

ASLAKSEN
Ĝust'e; est'u trankvil'a.

(La serv'ist'in'o al'port'as la mend'it'aĵ'o'j'n. Stensgård ir'as al la fenestr'o.)

Bastian
Nun, vi, — ĉu vi parol'is al sinjor'in'o Rundholmen?

STENSGÅRD
Parol'is? Nu jes, mi iom'et'e parol'is —

Bastian
Kaj kio'n vi opini'as?

STENSGÅRD
Jes, — ja, ni inter'romp'iĝ'is; mi ne pov'as dir'i al vi i'o'n cert'a'n.

Bastian
Mi tamen prov'os; ŝi mult'e bedaŭr'as la vidv'in'a'n stat'o'n. Post hor'o mi dezir'as decid'ig'i tio'n.

STENSGÅRD
Post hor'o?

Bastian
(vid'as sinjor'in'o'n Rundholmen, kiu en'ven'as de mal'dekstr'e) Tŝŝ; neni'o'n atent'ig'u! (ir'as trans la plank'o)

STENSGÅRD
(al Aslaksen, mal'laŭt'e) Re'don'u al mi la leter'o'n.

ASLAKSEN
Vi vol'as re'hav'i ĝi'n?

STENSGÅRD
Jes, tuj; mi pri'zorg'os ĝi'n mem.

ASLAKSEN
Bon'vol'u; jen ĝi est'as.

(Stensgård met'as la leter'o'n en la poŝ'o'n kaj en'ir'as inter la ali'ul'o'j'n.)

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(al Bastian) Kio'n do vi dir'as pri la balot'o, Monsen?

Bastian
Ĉio'n bon'a'n; mi kaj Stensgård est'as bon'a'j amik'o'j, vi sci'u. Mi ne mir'us ĉu li trov'us lok'o'n en la parlament'o.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Sed tio'n vi'a patr'o cert'e ne ŝat'us.

Bastian
Ho patr'o, li hav'as tiom da fer'o'j en la fajr'o. Ceter'e, se ili send'as Stensgård, la honor'o tamen rest'os en la famili'o, mi pens'as.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kiel tio?

Bastian
Li ir'as svat'ant'e —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Di'o do; ĉu li i'o'n dir'is?

Bastian
Jes; kaj mi promes'is parol'i por li; tio ir'os; mi cert'e opini'as ke Ragna ŝat'as li'n.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ragna?

LUNDESTAD
(proksim'iĝ'as) Nu; pri kio vi parol'as tiel vigl'e, sinjor'in'o Rundholmen?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Imag'u, li dir'as ke Stensgård ir'as svat'ant'e —

LUNDESTAD
Nu jes; sed la ĉambelan'o ne est'as facil'e fleks'ebl'a —

Bastian
La ĉambelan'o?

LUNDESTAD
Li ebl'e konsider'as ŝi'n iom tro super'a por ordinar'a advokat'o —

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kiu; kiu?

LUNDESTAD
La fraŭl'in'o; la fil'in'o, kompren'ebl'e.

Bastian
Li do ne svat'as fraŭl'in'o'n Bratsberg, mi sci'as?

LUNDESTAD
Je mi'a sav'o, li far'as.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kaj pri tio vi sakr'as?

Bastian
Kaj al mi li dir'is —! Audu; mi parol'u kun vi! (Lundestad kaj Bastian al la fon'o)

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(proksim'iĝ'as al Stensgård) Vi dev'as star'i gard'e, Stensgård!

STENSGÅRD
Kontraŭ kiu?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kontraŭ mal'bon'a'j hom'o'j; trov'iĝ'as person'o'j kiu'j incid'as kontraŭ vi.

STENSGÅRD
Ke ili far'u, — se ili nur ne incid'as je iu cert'a.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kiu est'as tiu?

STENSGÅRD
(sekret'e don'as la leter'o'n al ŝi) Jen; leg'u tio'n kiam vi est'as sol'a.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Aĥ, tio'n mi ja sci'is! (en'ir'as dekstr'e)

Fer'far'ej'a Administr'ant'o RINGDAL
(de dekstr'e) Nu, mi aŭd'as ke vi venk'is, sinjor'o advokat'o.

STENSGÅRD
Jes, mi far'is, sinjor'o administr'ant'o; kaj tio'n malgraŭ la klopod'ad'o'j de vi'a alt'estim'at'a ĉef'o.

RINGDAL
Pri kio li klopod'ad'is?

STENSGÅRD
Por mi'n for'voĉ'don'i.

RINGDAL
Li uz'as si'a'n voĉ'don'rajt'o'n kiel ĉiu ajn.

STENSGÅRD
Domaĝ'e ke li ver'ŝajn'e ne pli oft'e uz'os ĝi'n.

RINGDAL
Kio'n tio signif'as?

STENSGÅRD
Mi pens'as, ĉar est'as divers'e pri la paper'o'j —

RINGDAL
Pri la paper'o'j! Kia'j paper'o'j? Kio'n vi entrepren'is?

STENSGÅRD
Ho, vi ne bezon'as kondut'i kvazaŭ vi neni'o'n kompren'is. Ĉu ne est'as vent'eg'o atend'ind'a? Bankrot'o en grand'a skal'o?

RINGDAL
Nu, tio'n mi aŭd'as de ĉiu'j flank'o'j.

STENSGÅRD
Kaj ĉu ne kaj la ĉambelan'o kaj la grand'komerc'ist'o est'as en'miks'it'a'j?

RINGDAL
Permes'o, ĉu vi est'as frenez'a?

STENSGÅRD
Nu, est'as ja natur'e, ke vi prov'as kaŝ'i tio'n.

RINGDAL
Kio'n tio util'us? Ĉu ti'aĵ'o pov'as est'i kaŝ'at'a?

STENSGÅRD
Ĉu tio do ne est'as ver'o?

RINGDAL
Eĉ ne silab'o rilat'e al la ĉambelan'o. Sed kial vi pov'us kred'i ti'aĵ'o'n? Kiu kred'ig'is tio'n al vi?

STENSGÅRD
Je la moment'o mi ne dir'as.

RINGDAL
Indiferent'e. Sed en kiu ajn kiu tio'n far'is, sub'e kuŝ'as iu intenc'o.

STENSGÅRD
Intenc'o —!

RINGDAL
Jes, pri'pens'u; ĉu ne est'as iu, kiu konsider'us avantaĝ'o'n ten'i vi'n for de la ĉambelan'o —?

STENSGÅRD
Je mi'a sav'o; jes, jes; est'as!

RINGDAL
La ĉambelan'o fund'e alt'e taks'as vi'n —

STENSGÅRD
Ĉu li far'as?

RINGDAL
Jes, kaj tio'n oni vol'as inter'romp'i; — oni baz'ig'as si'n sur tio, ke vi ne kon'as la rilat'o'j'n ĉi tie, kaj ke vi est'as ek'flam'iĝ'em'a kaj kred'em'a; ke —

STENSGÅRD
Ho, tiu'j saŭr'o'j! Kaj sinjor'in'o Rundholmen kiu hav'as mi'a'n leter'o'n!

RINGDAL
Kiu'n leter'o'n?

STENSGÅRD
Ho, neni'o'n. Sed ankoraŭ ne est'as tro mal'fru'e! Kar'a sinjor'o Ringdal, ĉu vi renkont'os la ĉambelan'o'n ĉi-vesper'e?

RINGDAL
Cert'e.

STENSGÅRD
Dir'u al li, ke est'as nur fraz'aĵ'o, tiu'j minac'o'j pri kiu'j li cert'e sci'as; dir'u al li, ke morgaŭ mi ven'os mem por ĉio'n klar'ig'i.

RINGDAL
Ĉu vi ven'os?

STENSGÅRD
Jes, por pruv'i al li; — aĥ, pruv'i! Jen, sinjor'o Ringdal; don'u al la ĉambelan'o ĉi tiu'n kambi'o'n de mi.

RINGDAL
La kambi'o'n —!

STENSGÅRD
Jes, jes; est'as io kio'n vi ne kompren'as; sed nur don'u ĝi'n al li —

RINGDAL
Ver'e, sinjor'o Stensgård —

STENSGÅRD
Kaj vi nur al'don'u ĉi tiu'j'n simpl'a'j'n vort'o'j'n de mi: est'as tiel ke mi ag'as kontraŭ tiu'j hom'o'j, kiu'j vol'as for'voĉ'don'i mi'n el la elekt'ul-balot'o.

RINGDAL
Vi pov'as fid'i tio'n. (el'ir'as fon'e)

STENSGÅRD
Jen aŭd'u, sinjor'o Hejre, — kiel vi pov'is imag'ig'i al mi tiu'n histori'o'n pri la ĉambelan'o?

DANIEL HEJRE
Kiel mi pov'is imag'ig'i al vi —?

STENSGÅRD
Jes, efektiv'e; tio est'as ja la plej nigr'a mensog'o —

DANIEL HEJRE
Ej; jen vid'u; ĝoj'ig'as mi'n kor'e! Imag'u, sinjor'o Lundestad, ke est'as mensog'o, tio pri la ĉambelan'o.

LUNDESTAD
Tŝŝ; mal'ĝust'a spur'o; efektiv'e ĝi est'as pli proksim'a.

STENSGÅRD
Kiel pli proksim'a?

LUNDESTAD
Mi neni'o'n sci'as! sed oni parol'as pri sinjor'in'o Rundholmen —

STENSGÅRD
Ĉu!

DANIEL HEJRE
Nu, ĉu mi ne antaŭ'dir'is tio'n! Tiu'j rilat'o'j kun la propriet'ul'o en Storli —

LUNDESTAD
Li for'vetur'is ĉi'maten'e, antaŭ ol tag'iĝ'is —

DANIEL HEJRE
Kaj la famili'o el'ir'is por serĉ'i li'n —

LUNDESTAD
kaj la fil'o afer'ad'as por pri'zorg'i si'a'n frat'in'o'n —

STENSGÅRD
Pri'zorg'i! “Morgaŭ”, ŝi dir'is; kaj ŝi'a mal'trankvil'o por la patr'o —!

DANIEL HEJRE
He-he; vid'u ke li ebl'e ir'is por pend'ig'i si'n!

ASLAKSEN
Ĉu iu pend'ig'is si'n?

LUNDESTAD
Sinjor'o Hejre dir'as ke Monsen en Storli —

Propriet'ul'o MONSEN
(de la fon'o) Ĉampan'o'n sur la tabl'o'n!

ASLAKSEN kaj Plur'a'j
Monsen!

MONSEN
Jes, Monsen, jes! Ĉampanomonsen! Monomonsen! Vin'o, pro diabl'a haŭt'o kaj ost'o!

DANIEL HEJRE
Sed, alt'estim'at'a —!

STENSGÅRD
Vi! De kie vi ven'as?

MONSEN
De komerc'ad'o! En'spez'is cent mil! Hej; morgaŭ mi far'os re'son'a'n tag'manĝ'o'n en Storli. Ĉiu'j est'as invit'at'a'j. Ĉampan'o'n, mi dir'as! Gratul'o'n al vi, Stensgård, Vi ja far'iĝ'is elekt'ul'o.

STENSGÅRD
Jes, mi klar'ig'os al vi —

MONSEN
Pa; ĉu tio koncern'as mi'n? Vin'o? Kie est'as sinjor'in'o Rundholmen? (vol'as en'ir'i mal'dekstr'e)

La Serv'ist'in'o
(kiu ĵus el'ven'is) Neni'u en'ven'u; la sinjor'in'o sid'as leg'ant'e leter'o'n —

Bastian
Ho, mort'o kaj plag'o! (al la fon'o)

STENSGÅRD
Ĉu ŝi leg'as leter'o'n?

La Serv'ist'in'o
Jes, kaj krom'e ŝi est'as tut'e konfuz'it'a.

STENSGÅRD
Adiaŭ, sinjor'o Monsen; morgaŭ tag'manĝ'o'n en Storli —

MONSEN
Adiaŭ; morgaŭ!

STENSGÅRD
(mal'laŭt'e) Sinjor'o Hejre, bon'vol'u far'i al mi serv'o'n.

DANIEL HEJRE
Cert'e, cert'e.

STENSGÅRD
Kolor'ig'u mi'n iom nigr'a por sinjor'in'o Rundholmen; parol'u iom dub'esenc'e pri mi; — vi far'as tio'n tiel elegant'e.

DANIEL HEJRE
Kio diabl'e est'as tio?

STENSGÅRD
Mi hav'as mi'a'j'n kial'o'j'n; est'as ŝerc'o, mi dir'u, — vet'o kun — kun iu al kiu vi hav'as ne'amik'a'j'n sent'o'j'n.

DANIEL HEJRE
Aha, mi kompren'as —; sufiĉ'e dir'it'e!

STENSGÅRD
Do, neni'o'n korupt'ig'u; nur ig'u ŝi'n iom dub'em'a en si'a estim'o pri mi; iom'et'e ne'cert'a ĝis plu'e, vi kompren'as.

DANIEL HEJRE
Fid'u mi'n; est'os por mi kor'a plezur'o —

STENSGÅRD
Dank'o'n, dank'o'n, ĝis plu'e! (trans'e'n al la tabl'o) Sinjor'o Lundestad, ni du inter'parol'os morgaŭ antaŭ'tag'mez'e ĉe la ĉambelan'o.

LUNDESTAD
Ĉu vi hav'as esper'o'n?

STENSGÅRD
Tri'obl'a'n!

LUNDESTAD
Tri'obl'a'n? Sed mi ne kompren'as —

STENSGÅRD
Ne bezon'iĝ'as; de nun mi help'os mi'n mem. (el'e'n en la fon'o)

MONSEN
(apud la punĉ'uj'o) Ankoraŭ glas'plen'o'n, Aslaksen! Kie est'as Bastian?

ASLAKSEN
Li el'kur'is. Sed mi hav'as leter'o'n pri'zorg'end'a'n por li.

MONSEN
Ĉu vi hav'as?

ASLAKSEN
Al sinjor'in'o Rundholmen.

MONSEN
Nu, fin'e!

ASLAKSEN
Sed ne antaŭ morgaŭ vesper'e, li dir'is; nek pli fru'e nek pli mal'fru'e; ĝust'a'temp'e! Je vi'a san'o!

DANIEL HEJRE
(al Lundestad) Kia diabl'a sekret'ad'o est'as tio inter tiu sinjor'o Stensgård kaj sinjor'in'o Rundholmen.

LUNDESTAD
(pli mal'laŭt'e) Li svat'as ŝi'n.

DANIEL HEJRE
Ĉu mi ne imag'is? Sed li pet'is mi'n nigr'ig'i si'n, suspekt'ig'i si'n —; sufiĉ'e dir'it'e —

LUNDESTAD
Kaj tio'n vi promes'is?

DANIEL HEJRE
Jes, kompren'ebl'e.

LUNDESTAD
Laŭ'dir'e li est'as dir'int'a pri vi, ke kio'n vi promes'as orient'e, vi plen'um'as okcident'e.

DANIEL HEJRE
He-he; la kar'a anim'o, — efektiv'e ĉi tiu'n foj'o'n li est'os mis'kalkul'int'a.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(kun mal'ferm'it'a leter'o; ĉe la pord'o mal'dekstr'e) Kie est'as advokat'o Stensgård?

DANIEL HEJRE
Li kis'is vi'a'n serv'ist'in'o'n kaj for'ir'is, sinjor'in'o Rundholmen!

Kurten'o

Kvin'a Akt'o

(Grand'a akcept'ej'o ĉe la ĉambelan'o. En'ir'ej'o en la fon'o; pord'o'j dekstr'e kaj mal'dekstr'e.)

(Fer'far'ej'a administr'ant'o Ringdal star'as apud tabl'o foli'um'ant'e paper'o'j'n. Iu frap'as.)

RINGDAL
En'ven'u!

Doktor'o FJELDBO
(de la fon'o) Bon'a'n maten'o'n!

RINGDAL
Bon'a'n maten'o'n, sinjor'o doktor'o!

FJELDBO
Nu, ĉio bon'e stat'as?

RINGDAL
Jes, dank'o'n; sufiĉ'e bon'e; sed —

FJELDBO
Sed?

RINGDAL
Jes, vi ja cert'e aŭd'is la grand'a'n nov'aĵ'o'n?

FJELDBO
Ne! Kio est'as tio?

RINGDAL
Ĉu? Vi ne aŭd'is pri tio, kio okaz'is en Storli?

FJELDBO
Ne!

RINGDAL
Monsen for'kur'is ĉi'nokt'e.

FJELDBO
For'kur'is? Monsen?

RINGDAL
For'kur'is.

FJELDBO
Sed bon'a Di'o —?

RINGDAL
Strang'a'j oni'dir'o'j cirkul'is jam hieraŭ; sed jen Monsen re'ven'is; li est'as sci'int'a simul'i —

FJELDBO
Sed la kial'o? La kaŭz'o?

RINGDAL
Ne'mezur'ebl'a perd'o en ĉarpent'aĵ'a komerc'o, dir'iĝ'as; par'o da firma'o'j en Kristiani'o ĉes'is kaj jen —

FJELDBO
Kaj li for'kur'is!

RINGDAL
For'e'n al Sved'land'o, ver'ŝajn'e. Ĉi'maten'e ven'is la aŭtoritat'o'j al Storli; oni registr'as kaj sigel'as —

FJELDBO
Kaj la mal'feliĉ'a famili'o —?

RINGDAL
La fil'o ver'e ĉiam ten'is si'n ekster'e; almenaŭ nun li ŝajn'ig'as kvazaŭ neni'o okaz'is mi aŭd'as.

FJELDBO
Jes, sed la fil'in'o?

RINGDAL
Tŝŝ; la fil'in'o est'as ĉi tie.

FJELDBO
Ĉi tie?

RINGDAL
La famili'a instru'ist'o konduk'is ŝi'n kaj la et'ul'o'j'n ĉi tie'n ĉi'maten'e; la fraŭl'in'o zorg'is pri ili en silent'o.

FJELDBO
Kaj kiel ŝi el'ten'as tio'n ĉi?

RINGDAL
Ho, mi pens'as, sufiĉ'e toler'e. Vi pov'as kompren'i, ke post la trakt'ad'o kiu'n ŝi spert'is hejm'e —; kaj krom'e mi pov'as rakont'i al vi, ke ŝi — Tŝŝ; jen la ĉambelan'o.

La Ĉambelan'o
(de mal'dekstr'e) Jen vi est'as, kar'a doktor'o!

FJELDBO
Jes, mi ven'is sufiĉ'e fru'e. Ĉu mi rajt'as feliĉ'ig'i vi'n pri la dat're'ven'o de vi'a nask'iĝ'o, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
Ho, Di'o zorg'u pri la feliĉ'o kiu'n tiu port'os; sed dank'o'n al vi; mi sci'as ke vi dezir'as al mi ĉio'n bon'a'n.

FJELDBO
Kaj ĉu mi kuraĝ'as demand'i al vi, sinjor'o ĉambelan'o —

La Ĉambelan'o
Unu'e vort'o'n; de nun vi de'las'u tiu'n titol'o'n.

FJELDBO
Kio'n tio signif'as?

La Ĉambelan'o
Mi est'as fer'far'ej'a posed'ant'o, ĝust'e kaj rekt'e.

FJELDBO
Ho, sed kia absurd'aĵ'o do est'as tio ĉi?

La Ĉambelan'o
Mi rezign'is titol'o'n kaj ofic'o'n. Mi'a humil'a leter'o send'iĝ'os jam hodiaŭ.

FJELDBO
Pri tio vi tamen dev'us iom'et'e dorm'i.

La Ĉambelan'o
Kiam mi'a reĝ'o montr'is al mi la grac'o'n akcept'i mi'n en si'a'n plej proksim'a'n medi'o'n, tio okaz'is pro la reputaci'o, kiu'n mi'a famili'o dum long'a parenc'ar'o est'is sci'int'a konserv'i.

FJELDBO
Jes, kaj kio krom'e?

La Ĉambelan'o
Mi'a famili'o est'as mal'honor'ig'it'a, sam'e mult'e kiel propriet'ul'o Monsen. Jes, vi do aŭd'is pri Monsen?

FJELDBO
Jes, mi aŭd'is.

La Ĉambelan'o
(al Ringdal) Ĉu oni neni'o'n pli sci'as?

RINGDAL
Neni'o'n ali'a'n ol ke li tir'as kun si vic'o'n da jun'a'j bien'ul'o'j.

La Ĉambelan'o
Kaj mi'a fil'o?

RINGDAL
Vi'a fil'o send'is al mi kvit'ig'o'n. Li pov'as pag'i al ĉiu ajn la ŝuld'o'n; sed neni'o rest'os.

La Ĉambelan'o
Hm. Do bon'vol'u pret'skrib'i mi'a'n pet'skrib'o'n.

RINGDAL
Est'os far'at'a. (el'e'n tra la antaŭ'a pord'o dekstr'e)

FJELDBO
Sed ĉu vi pri'pens'is? Ĉio pov'as ja est'i aranĝ'at'a en silent'o.

La Ĉambelan'o
Ĉu? Ĉu mi pov'as far'i mi'n mem ne'sci'a pri kio okaz'is?

FJELDBO
Ho, kio est'as do okaz'int'a? Li ja skrib'is al vi, kaj konfes'is si'a'n mal'konsider'ec'o'n, pet'eg'is pri pardon'o; tio ĉi est'as ja la sol'a foj'o kiam li far'is si'n kulp'a pri ti'aĵ'o; kio do est'as, mi demand'as?

La Ĉambelan'o
Ĉu vi vol'is ag'i kiel mi'a fil'o ag'is?

FJELDBO
Li ne vol'as tio'n re'far'i; tio est'as la ĉef'a afer'o.

La Ĉambelan'o
Kaj el kio sci'as vi ke li ne vol'as re'far'i tio'n?

FJELDBO
Se ne el io ali'a, mi sci'as tio'n el la scen'o, kiu'n vi mem rakont'is al mi; tiu'n pri vi'a bo'fil'in'o. Kio ajn kio rezult'os el tio, li tamen sku'iĝ'as al sincer'ec'o.

La Ĉambelan'o
(paŝ'ad'ant'e) Mi'a bedaŭr'ind'a Selma! Ni'a trankvil'a pac'o kaj feliĉ'o for'ĵet'it'a!

FJELDBO
Est'as io kio rang'as pli alt'e. Tiu feliĉ'o est'is ŝajn'o. Jes, mi dir'u al vi: Sur tio, kiel sur mult'o ali'a vi konstru'is sur kav'a fund'o; vi est'is blind'ig'it'a kaj fier'a, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
(halt'as) Mi?

FJELDBO
Jes, vi! Vi insist'is pri la honest'ec'o de vi'a famili'o; sed kiam est'is tiu honest'ec'o met'it'a sur prov'o? Ĉu vi sci'as, ke ĝi toler'us la tent'o'n?

La Ĉambelan'o
Vi pov'as ŝpar'i al vi ĉi'a'n predik'o'n, sinjor'o doktor'o; la event'o'j de la last'a'j tag'o'j ne pas'is sur mi sen'spur'e.

FJELDBO
Tio'n ankaŭ mi kred'as; sed permes'u ke tio montr'u si'n en iom pli mild'a juĝ'o kaj en pli klar'a konsci'o. Vi riproĉ'as vi'a'n fil'o'n; sed kio'n vi far'is por tiu fil'o? Vi zorg'is por eduk'i li'a'j'n talent'o'j'n, sed ne por fond'i en li karakter'o'n. Vi far'is preleg'o'j'n pri kio li ŝuld'as al si'a honest'a famili'o; sed vi ne konduk'is, fleks'ig'is kaj form'is li'n tiel, ke far'iĝ'is sub'konsci'a neces'o kondut'i honest'e.

La Ĉambelan'o
Ĉu tio'n vi opini'as?

FJELDBO
Mi kaj kred'as kaj tio'n sci'as. Sed est'as ja tiel ordinar'e ĉi tie; oni akcept'as la task'o'n lern'i anstataŭ est'i. Ni vid'as al kio tio konduk'as; ni vid'as tio'n en la cent'o'j da talent'a'j hom'o'j, kiu'j nur du'on'e evolu'is, kaj est'as io en sent'o'j kaj anim'stat'o'j kaj io tut'e ali'a en ag'o kaj kondut'manier'o. Jen vid'u Stensgård —

La Ĉambelan'o
Stensgård, jes! Kio'n vi dir'as pri Stensgård?

FJELDBO
Flik'aĵ'o. Mi kon'as li'n ek'de la infan'ec'o. Li'a patr'o est'is velk'a sen'taŭg'ul'o, mizer'ul'o, iu neni'u; li komerc'is et'a'n detal'ej'o'n kaj flank'e prunt'e'don'ad'is; aŭ pli ĝust'e, est'is la edz'in'o kiu komerc'is. Ŝi est'is krud'ec'a vir'in'o, la plej ne'vir'in'a kiu'n mi iam kon'is. La edz'o'n ŝi sukces'is met'i sub kurator'ec'o'n; neni'u kor'a pens'o ekzist'is en ŝi. En tiu hejm'o Stensgård el'kresk'is. Krom'e li vizit'is la gimnazi'o'n. “Li stud'u,” dir'is la patr'in'o; “li far'iĝ'u lert'a en'kas'ist'o.” Mal'bel'ec'o en la hejm'o; alt'iĝ'o en la lern'ej'o; la anim'o, la karakter'o, la vol'o, la talent'o'j, — ĉio dis'e'n tir'it'a. Al kio ali'a pov'is tio konduk'i, krom al dis'iĝ'o en la person'ec'o?

La Ĉambelan'o
Mi ne sci'as al kio tio pov'us konduk'i. Sed mi ŝat'us sci'i kio est'as sufiĉ'e bon'a por vi. El Stensgård oni pov'as neni'o'n atend'i; eĉ ne el mi'a fil'o; sed el vi kompren'ebl'e; el vi —!

FJELDBO
Jes, el mi; ĝust'e el mi. Ho, vi ne dev'as rid'et'i; mi ne fanfaron'as; sed mi ricev'is tio'n kio fond'as la ekvilibr'o'n, kaj far'as oni'n cert'a. Mi el'kresk'is en simpl'a mez'klas'a famili'o. Mi'a patr'in'o est'as vir'in'o tut'e kaj fid'e; hejm'e ĉe ni neniam est'is dezir'o'j trans'e'n de la talent'o'j; neni'u postul'o pere'is sur la ŝer'o de la rilat'o'j, neni'u mort'o perturb'is post'las'ant'e mal'plen'ec'o'n kaj sen'ec'o'n en la rond'o. Tie est'is am'o al bel'ec'o; sed ĝi kuŝ'is intim'e en la viv'koncept'o, ne flank'e de ĝi; tie est'is nek la eksces'o'j de la intelekt'o nek de la anim'stat'o —

La Ĉambelan'o
Jen, jen; do tial vi far'iĝ'is tiel sen'mezur'e perfekt'a?

FJELDBO
For'e de tio mi mi'n imag'as. Mi nur dir'as, ke la viv'kondiĉ'o'j prezent'is si'n tiel sen'fin'e favor'a'j por mi; kaj tio'n mi sent'as kiel respond'ec'o'n.

La Ĉambelan'o
Ke tiel est'u; sed ĉar Stensgård neniu'n tia'n respond'ec'o'n hav'as, tiam est'as des pli bel'e, ke li tamen —

FJELDBO
Kio'n? Kiaĵon?

La Ĉambelan'o
Vi pri'juĝ'as li'n fals'e, mi'a bon'a doktor'o! Jen vid'u. Kio'n vi dir'as pri tio ĉi?

FJELDBO
La kambi'o de vi'a fil'o?

La Ĉambelan'o
Jes, ĝi'n li send'is mi'n re'e'n.

FJELDBO
Liber'vol'e?

La Ĉambelan'o
Liber'vol'e kaj sen kondiĉ'o'j. Bel'e; nobl'e; — kaj tial de hodiaŭ mi'a dom'o star'os mal'ferm'a por li.

FJELDBO
Pri'pens'u! Pro vi mem kaj pro vi'a fil'in'o —

La Ĉambelan'o
Ho preter'las'u mi'n! Laŭ ec'o'j li mult'e antaŭ'as vi'n; almenaŭ li mal'ferm'e al'ir'as; sed vi, vi al'ir'as kaŝ'e.

FJELDBO
Mi?

La Ĉambelan'o
Jes, vi! Far'iĝ'is la estr'ant'o en ĉi tiu dom'o; Vi el'ir'as kaj en'ven'as; mi pet'as vi'a'n konsil'o'n en ĉio ajn, — kaj tamen —

FJELDBO
Nu ja, tamen?

La Ĉambelan'o
Tamen est'as io kaŝ'e ĉe vi; io damn'it'a; io — io disting'it'a kiu'n mi tut'e ne ŝat'as!

FJELDBO
Sed pli'klar'ig'u do!

La Ĉambelan'o
Mi? Est'as vi kiu pri'klar'ig'us, nepr'e! Sed nun est'u por vi kiel est'as.

FJELDBO
Sinjor'o ĉambelan'o, ni du ne kompren'as unu la ali'a'n. Mi ne hav'as kambi'o'n por re'send'i; sed pov'us okaz'i, ke mi al'port'us eĉ pli grand'a'n ofer'o'n.

La Ĉambelan'o
Ĉu? Per kio?

FJELDBO
Per silent'o.

La Ĉambelan'o
Per silent'o. Ĉu mi dir'u al vi kio'n mi dezir'us? Far'iĝ'i krud'a, sakr'i, en'ir'i la asoci'o'n de la jun'ul'o'j! Vi est'as disting'it'a rigid'nuk'ul'o, sinjor'o far'ej'kurac'ist'o; — kaj tio ne konven'as en ni'a liber'ec'a asoci'o. Jen Stensgård; li ne est'as tia; kaj tial li pov'os ven'i en ĉi tiu'n dom'o'n; li dev'os —; li dev'os —! Ho, mi ne em'as, je mi'a ben'at'a feliĉ'o —! Nun est'u por vi kiel est'as; kiel oni stern'as, oni dorm'as.

LUNDESTAD
(de la fon'o) Feliĉ'o pri la tag'o, sinjor'o ĉambelan'o! Permes'u ke mi dezir'as al vi honor'o'n kaj ĉio'n bon'a'n —

La Ĉambelan'o
Ho, je diabl'o, — mi preskaŭ dir'is. Ĉio est'as flik'aĵ'o, mi'a kar'a Lundestad. Neni'o fund'e toler'as prov'o'n en ĉi tiu mond'o.

LUNDESTAD
Jes, tiel ankaŭ dir'as la kreditor'o'j de propriet'ul'o Monsen.

La Ĉambelan'o
Jes, tio ĉi pri Monsen! Ĉu tio ne frap'is vi'n kiel fulm'o?

LUNDESTAD
Ho, vi jam long'e antaŭ'dir'is tio'n, vi, sinjor'o ĉambelan'o.

La Ĉambelan'o
Hm, hm; — jes, cert'e mi far'is; ne est'as pli long'e ol de antaŭ'hieraŭ ke li ven'is pet'e —

FJELDBO
Ebl'e por sav'iĝ'i.

LUNDESTAD
Ne'ebl'us; li sink'is tro profund'e'n; — kaj tio kio okaz'as, efektiv'e est'as la plej bon'a.

La Ĉambelan'o
Bon'e efik'u! Ĉu vi ankaŭ trov'as tio'n la plej bon'a ke vi venk'iĝ'is en la elekt'o hieraŭ?

LUNDESTAD
Mi ja ne venk'iĝ'is; ĉio ir'is ja laŭ mi'a propr'a vol'o. Kun Stensgård oni ne korn'o'bat'u; li hav'as tio'n, por kio ni ali'ul'o'j dev'as mord'i ni'a'j'n fingr'o'j'n.

La Ĉambelan'o
Nu, tiu'n esprim'o'n mi ne tut'e kompren'as —?

LUNDESTAD
Li hav'as la kapabl'o'n kun'tir'i la hom'amas'o'n. Kaj ĉar li est'as tiel bon'ŝanc'a, ke li nek mal'help'iĝ'as de karakter'o aŭ de konvink'o aŭ de soci'a stat'o, est'as tre facil'e por li est'i liberal'a.

La Ĉambelan'o
Mi ver'e opini'us, ke ankaŭ ni est'as liberal'a'j.

LUNDESTAD
Je Di'o, ni est'as liberal'a'j, sinjor'o ĉambelan'o; neni'u dub'o pri tio. Sed pri tio est'as dir'end'a, ke ni est'as nur liberal'a'j en la nom'o de ni mem; sed nun Stensgård ven'as kaj est'as liberal'a en la nom'o ankaŭ de ali'ul'o'j. Tio est'as la nov'a en la afer'o.

La Ĉambelan'o
Kaj tiu'n renvers'ad'o'n vi vol'as sub'ten'i?

LUNDESTAD
Mi leg'is en mal'nov'a'j libr'o'j pri histori'o, ke en pli fru'a'j temp'o'j est'is hom'o'j kiu'j pov'is el'sorĉ'i fantom'o'j'n; sed ili ne pov'is ili'n re'e'n for'sorĉ'i.

La Ĉambelan'o
Sed kar'a Lundestad, kiel pov'as vi, kiel erud'it'a vir'o —?

LUNDESTAD
Mi ja sci'as ke tio est'as pap'ist'a superstiĉ'o, sinjor'o ĉambelan'o; sed est'as pri nov'a'j ide'o'j kiel pri fantom'o'j; oni ne pov'as re'e'n for'sorĉ'i ili'n; kaj tial oni dev'as aranĝ'i si'n kun ili plej ebl'e bon'e.

La Ĉambelan'o
Jes, tamen nun kiam Monsen est'as fal'int'a, kaj ver'ŝajn'e la tut'a sekv'ant'ar'o de perturb'ul'o'j kun li —

LUNDESTAD
Se Monsen est'us fal'int'a du aŭ tri tag'o'j'n pli fru'e, mult'o est'us ali'a.

La Ĉambelan'o
Bedaŭr'ind'e; vi est'is tro rapid'a —

LUNDESTAD
Mi hav'is ankaŭ konsider'o'j'n rilat'e al vi, sinjor'o ĉambelan'o.

La Ĉambelan'o
Rilat'e al mi?

LUNDESTAD
Ni'a parti'o dev'as konserv'i si'a'n honest'ec'o'n en la okul'o'j de la hom'o'j. Ni reprezent'as la mal'nov'a'n, fundament'e fiks'a'n norveg'a'n honest'ec'o'n. Se mi est'us perfid'int'a Stensgård, — vi ja sci'as ke li hav'as cert'a'n paper'o'n —

La Ĉambelan'o
Nun ne plu.

LUNDESTAD
Kio?

La Ĉambelan'o
Jen ĝi est'as.

LUNDESTAD
Ĉu li send'is ĝi'n re'e'n al vi?

La Ĉambelan'o
Jes. Person'e li est'as honest'ul'o; tiu'n atest'o'n mi dev'as don'i al li.

LUNDESTAD
(pri'pens'ant'e) Advokat'o Stensgård hav'as bon'a'j'n talent'o'j'n.

STENSGÅRD
(de la fon'o; halt'as apud la pord'o) Ĉu vi permes'as ke mi proksim'iĝ'u?

La Ĉambelan'o
(al li) Vi sekur'e pov'as.

STENSGÅRD
Kaj vi vol'as akcept'i gratul'o'n de mi?

La Ĉambelan'o
Mi vol'as.

STENSGÅRD
Do akcept'u ĝi'n varm'e kaj kor'eg'e! Kaj kruc'e for'strek'u ĉiu'j'n skrib'a'j'n stult'aĵ'o'j'n —

La Ĉambelan'o
Mi ten'as mi'n al ag'o'j, sinjor'o Stensgård.

STENSGÅRD
Ho Di'o ben'u vi'n!

La Ĉambelan'o
Kaj ek'de hodiaŭ — ĉar vi tiel dezir'as — ek'de hodiaŭ vi est'os kiel hejm'e ĉi tie.

STENSGÅRD
Ĉu permes'iĝ'as? Ĉu permes'iĝ'as? (oni frap'as)

La Ĉambelan'o
En'ven'u!

(Plur'a'j vir'o'j el la komun'um'o, membr'o'j de la urb'a konsil'ant'ar'o k.t.p. La ĉambelan'o ir'as al ili renkont'e, akcept'as gratul'o'j'n kaj parol'as kun ili.)

Tor'a
(kiu dum'e est'as en'ven'int'a per la plej mal'antaŭ'a pord'o mal'dekstr'e) Sinjor'o Stensgård, permes'u ke mi dank'as vi'n silent'e.

STENSGÅRD
Vi sinjor'in'o!

Tor'a
Patr'o dir'is al mi kiel bel'e vi kondut'is.

STENSGÅRD
Sed —?

Tor'a
Aĥ, kiom ni mis'juĝ'is vi'n!

STENSGÅRD
Ĉu vi —?

Tor'a
Vi ja mem kulp'is; — ne, ne; la kulp'o est'is ni'a. Ho, kiel kor'e mi dezir'us re'bon'ig'i tio'n.

STENSGÅRD
Vi vol'is? Vi vol'is mem? Ĉu ver'e ke vi vol'is —?

Tor'a
Ĉiu'j; se ni ver'e pov'us —

La Ĉambelan'o
Re'freŝ'ig'aĵ'o'j al la sinjor'o'j, mi'a infan'o!

Tor'a
Jen ili baldaŭ.

(Ŝi re'ir'as al la pord'o, de kie baldaŭ post'e en'ven'as la serv'ist'in'o kun vin'o kaj bak'aĵ'o'j, kiu'j'n ŝi ofert'as ĉirkaŭ'e dum la sekv'ant'a scen'o.)

STENSGÅRD
Kar'a, lert'a Lundestad; mi sent'as mi'n kiel venk'int'a di'o!

LUNDESTAD
Tia vi cert'e sent'is vi'n ankaŭ hieraŭ.

STENSGÅRD
Pa; hodiaŭ est'as io ali'a; la plej bon'a, la kulmin'o! La glor'o, la bril'o super la viv'o!

LUNDESTAD
Oho; pens'o'j pri am'o?

STENSGÅRD
Ne pens'o'j! Feliĉ'o, feliĉ'o; am'o'feliĉ'o!

LUNDESTAD
Do bo'frat'o Bastian port'is al vi la respond'o'n?

STENSGÅRD
Bastian —?

LUNDESTAD
Jes, li sugest'is pri io hieraŭ; li est'is ja promes'int'a parol'i por vi al knab'in'et'o.

STENSGÅRD
Ho, babil'aĵ'o —

LUNDESTAD
Ne tim'u mi'n. Se vi tio'n ankoraŭ ne sci'as, mi pov'as tio'n dir'i al vi; vi venk'is, sinjor'o Stensgård; Mi tio'n sci'as de Ringdal.

STENSGÅRD
Kio'n vi hav'as de Ringdal?

LUNDESTAD
Fraŭl'in'o Monsen don'is si'a'n “Jes”.

STENSGÅRD
Kio'n vi dir'as?

LUNDESTAD
Si'a'n “Jes”, mi dir'as.

STENSGÅRD
Jes? Jes? Kaj la patr'o for'kur'int'a!

LUNDESTAD
Sed ne la fil'in'o.

STENSGÅRD
Si'a'n “Jes”! Mez'e en tia famili'a skandal'o! Kiel ne'vir'in'ec'e! Ti'aĵ'o ja for'puŝ'us ĉiu'n ajn sent'em'a'n vir'o'n. Sed est'as mis'kompren'o la tut'a afer'o. Mi neniam pet'is al Bastian —; kiel do pov'is tiu brut'o —? Nu sen'signif'e, ne rilat'as al mi; por kio li far'is li dev'as mem respond'ec'i.

DANIEL HEJRE
(de la fon'o) He-he; grand'a kun'ven'o; jes, kompren'ebl'e; oni prezent'as si'n, oni flat'as, kiel oni dir'as. Ebl'e ankaŭ mi permes'iĝ'as —

La Ĉambelan'o
Dank'o'n, dank'o'n, mal'nov'a amik'o!

DANIEL HEJRE
Je Di'o, vi alt'estim'at'a; ne tro sob'iĝ'u. (nov'a'j gast'o'j ven'as) Jen ni hav'as la asist'ant'o'j'n de la just'ec'o; — la ekzekuci'a potenc'o —; nu sufiĉ'e! (al Stensgård) Aha, mi'a kar'a, feliĉ'a jun'a sinjor'o; ĉu jen vi est'as? Vi'a'n man'o'n! Akcept'u la asert'o'n de ne'ŝajn'ig'it'a ĝoj'o de mal'jun'ul'o.

STENSGÅRD
Pri kio?

DANIEL HEJRE
Hieraŭ vi pet'is mi'n parol'i iom dub'esenc'e pri vi al ŝi, kiu'n vi ja sci'as —

STENSGÅRD
Nu jes, jes; kio sekv'e?

DANIEL HEJRE
Est'is por mi kor'eg'a ĝoj'o plen'um'i vi'a'n dezir'o'n —

STENSGÅRD
Kio sekv'e; kio sekv'e, mi demand'as? Kiel ŝi re'ag'is?

DANIEL HEJRE
Kiel am'ant'a vir'in'o, kompren'ebl'e! ek'plor'is; frap'ŝlos'is la pord'o'n; vol'is nek respond'i nek montr'i si'n —

STENSGÅRD
Ho, dank'o'n al Di'o!

DANIEL HEJRE
Vi est'as barbar'a! Met'i vidv'in'a'n kor'o'n al tia kruel'a prov'o; kondut'i tiel en ĝu'o de la sufer'o'j de la ĵaluz'o —! Sed la am'o hav'as okul'o'j'n kiel kat'o; sufiĉ'e dir'it'e; ĉar hodiaŭ kiam mi preter'ir'is, star'is sinjor'in'o Rundholmen freŝ'a kaj flor'ant'a en la mal'ferm'a fenestr'o komb'ant'e si'a'j'n har'o'j'n; laŭ'ŝajn'e iu mar'vir'in'o, se permes'iĝ'as tio'n dir'i; — ho, jen taŭg'a vir'in'o!

STENSGÅRD
Nu? Kaj kio plu'e?

DANIEL HEJRE
Nu, ŝi rid'is kvazaŭ obsed'it'a; kaj streĉ'e ŝi supr'e'n'lev'is leter'o'n kaj kri'is: Svat'propon'a leter'o, sinjor'o Hejre; mi fianĉ'in'iĝ'is hieraŭ!

STENSGÅRD
Kio? Fianĉ'in'iĝ'is?

DANIEL HEJRE
Kor'a'n gratul'o'n, jun'a sinjor'o; ĝoj'ig'as mi'n ne'pri'skrib'ebl'e, ke mi est'as la unu'a, kiu pov'us anonc'i al vi —

STENSGÅRD
Stult'aĵ'o! Est'as nur babil'aĵ'o!

DANIEL HEJRE
Kio est'as nur babil'aĵ'o?

STENSGÅRD
Vi ne kompren'is ŝi'n; aŭ ŝi ne kompren'is —! Ĉu vi est'as frenez'a? Nun kiam Monsen fal'is, ver'ŝajn'e ankaŭ ŝi —

DANIEL HEJRE
Ne, je mi'a sav'o ŝi ne, sinjor'o! Sinjor'in'o Rundholmen star'as sur solid'a'j pied'o'j.

STENSGÅRD
Egal'e. Mi'a'j pens'o'j ir'as en tut'e ali'a direkt'o. Tio pri la leter'o est'is nur ŝerc'o, vet'o, tio'n vi ja aŭd'is. Kar'a sinjor'o Hejre, far'u al mi la serv'o'n ne parol'i al iu ajn pri tiu stult'a histori'o.

DANIEL HEJRE
Kompren'as; kompren'as! Est'u ten'at'a sekret'e; jen kio'n oni nom'as romantik'o. Aĥ ja; la jun'ul'o'j vol'as ĉiam est'i poezi'em'a'j!

STENSGÅRD
Jes, jes; silent'u nur; mi rekompenc'os vi'n por tio, — proces'i por vi —; Tŝŝ; mi fid'as vi'n. (for'ir'as)

La Ĉambelan'o
(kiu dum'e parol'is kun Lundestad) Ne, Lundestad, — tio'n mi ver'e ne pov'as kred'i.

LUNDESTAD
Nun mi sakr'is, sinjor'o ĉambelan'o! Mi hav'as tio'n de la buŝ'o de Daniel Hejre mem.

DANIEL HEJRE
Kio'n vi hav'as de mi'a buŝ'o, se mi rajt'as demand'i?

La Ĉambelan'o
Dir'u al mi, — ĉu advokat'o Stensgård montr'is al vi kambi'o'n hieraŭ?

DANIEL HEJRE
Jes, mort'o kaj plag'o, tio est'as ver'o! Kiel tio rilat'as al la afer'o?

La Ĉambelan'o
Mi dir'os al vi post'e. Sed vi ja dir'is al li —

LUNDESTAD
Vi kred'ig'is li'n ke ĝi est'as fals'a?

DANIEL HEJRE
Pa; ne'kulp'a ŝerc'o, por ig'i li'n iom konfuz'a en la ebri'o de si'a venk'o —

LUNDESTAD
Sed vi ja dir'is, ke ambaŭ sub'skrib'o'j est'as fals'a'j?

DANIEL HEJRE
Jes, pro diabl'o, kial ne sam'e bon'e ambaŭ kiel nur unu?

La Ĉambelan'o
Do tiel!

LUNDESTAD
(al la ĉambelan'o) Kaj kiam li tio'n aŭd'is —

La Ĉambelan'o
— kaj jen li don'is la kambi'o'n al Ringdal!

LUNDESTAD
La kambi'o'n kiu'n li ne plu pov'is uz'i por minac'o.

La Ĉambelan'o
Aktor'as grand'anim'a; tromp'as mi'n de'nov'e; — mal'ferm'ig'as al'ir'o'n en mi'a'n dom'o'n; dev'ig'as mi'n est'i dank'em'a, — tiu, tiu —! Kaj tiu person'o —!

DANIEL HEJRE
Sed kio'n do signif'as tiu rid'ind'ig'a gest'ad'o, alt'estim'at'a?

La Ĉambelan'o
Post'e; post'e, kar'a amik'o! (tir'as Lundestad flank'e'n) Kaj tiu'n person'o'n vi protekt'as, puŝ'as antaŭ'e'n, help'as supr'e'n!

LUNDESTAD
Kaj ĉu vi mem do?

La Ĉambelan'o
Ho, mi ŝat'us —!

LUNDESTAD
(montr'as al Stensgård, kiu parol'as kun Tor'a) Vid'u jen. Kiu'n pens'o'n kred'as vi, ke hom'o'j nun sekret'e far'as —?

La Ĉambelan'o
El tiu'j pens'o'j mi ili'n el'pel'os.

LUNDESTAD
Tro mal'fru'e, sinjor'o ĉambelan'o; li help'as si'n antaŭ'e'n per perspektiv'o'j kaj ŝajn'o'j kaj ver'ŝajn'ec'o —

La Ĉambelan'o
Ankaŭ mi pov'as manovr'i, sinjor'o bien'ul'o Lundestad!

LUNDESTAD
Kio'n vi vol'as far'i?

La Ĉambelan'o
Atent'u (ir'as al Fjeldbo) Sinjor'o far'ej'a kurac'ist'o Fjeldbo, — bon'vol'u far'i al mi serv'o'n.

FJELDBO
Kun ĝoj'o!

La Ĉambelan'o
Do for'pel'u la ul'o'n tie.

FJELDBO
Stensgård?

La Ĉambelan'o
Jes, la ĉarlatan'o'n; mi ne toler'as aŭd'i li'a'n nom'o'n; for'pel'u li'n!

FJELDBO
Sed kiel pov'as mi —?

La Ĉambelan'o
Tio est'as vi'a propr'a afer'o; mi permes'as al vi liber'a'j'n man'o'j'n —

FJELDBO
Liber'a'j'n man'o'j'n! Vi tio'n far'as? En ĉio ajn?

La Ĉambelan'o
Jes, pro diabl'o; jes!

FJELDBO
Vi'a'n man'o'n por tio, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
Jen ĝi.

FJELDBO
Je Di'o do; nun aŭ neniam! (laŭt'e) Permes'u ke mi ĉi'moment'e okup'as la atent'o'n de la ĉe'est'ant'o'j?

La Ĉambelan'o
Doktor'o Fjeldbo parol'as!

FJELDBO
Mi hav'as la ĝoj'o'n kun la kun'sent'o de ĉambelan'o Bratsberg inform'i al vi pri mi'a fianĉ'iĝ'o kun li'a fil'in'o.

(Ek'kri'o'j de surpriz'o. Tor'a el'ig'as et'a'n kri'o'n; la ĉambelan'o est'as i'o'n ek'dir'ont'a, sed ek'halt'as. Bru'o kaj gratul'o'j.)

STENSGÅRD
Fianĉ'iĝ'o! Vi'a fianĉ'iĝ'o —!

DANIEL HEJRE
Kun de la ĉambelan'o perm— —? Kun vi'a —? Kun — kun —?

LUNDESTAD
Ĉu la doktor'o perd'is la prudent'o'n?

STENSGÅRD
Sed, sinjor'o ĉambelan'o —?

La Ĉambelan'o
Kio'n pov'as mi far'i? Mi est'as liberal'ul'o. Mi al'iĝ'as al la asoci'o de la jun'ul'o'j!

FJELDBO
Dank'o'n, dank'o'n, — kaj pardon'o'n!

La Ĉambelan'o
Ni trov'iĝ'as nun en la temp'o de asoci'o'j, sinjor'o advokat'o; la liber'a konkur'o viv'u!

Tor'a
Ho, mi'a ben'at'a patr'o!

LUNDESTAD
Jes, ni ankaŭ trov'iĝ'as en la temp'o de ge'fianĉ'iĝ'o'j; mi pov'as anonc'i krom'a'n ge'fianĉ'iĝ'o'n —

STENSGÅRD
Est'as el'pens'aĵ'o!

LUNDESTAD
Cert'e ne; la fianĉ'in'iĝ'o de fraŭl'in'o Monsen —

STENSGÅRD
Mensog'o; mensog'o mi dir'as!

Tor'a
Ne, patr'o; est'as ver'o; ambaŭ ĉe'est'as.

La Ĉambelan'o
Kiu'j? Kie?

Tor'a
Ragna kaj kandidat'o Helle. Jen intern'e — (al la plej super'a pord'o dekstr'e)

LUNDESTAD
Kandidat'o Helle? Li do —!

La Ĉambelan'o
Kaj ĉi tie; ĉe mi! (al la pord'o) El'ven'u, kar'a'j infan'o'j!

RAGNA
(tim'em'a re'tir'as si'n) Ho, ne, ne; ĉe'est'as tiom da hom'o'j!

La Ĉambelan'o
Neniu'n tim'em'o'n; vi ne hav'as ŝuld'o'n por la okaz'int'aĵ'o'j?

Kandidat'o HELLE
Sinjor'o ĉambelan'o, ŝi est'as nun sen'hejm'a.

RAGNA
Ho, zorg'u pri ni!

La Ĉambelan'o
Mi far'os. Kor'eg'a'n dank'o'n, ke vi rifuĝ'is al mi!

DANIEL HEJRE
Jes, je mi'a sav'o, ni viv'as en la temp'o de la ge'fianĉ'iĝ'o'j; mi pov'as eĉ komplet'ig'i la list'o'n —

La Ĉambelan'o
Kio? Vi? Je vi'a aĝ'o; — kia ne'pri'pens'em'o!

DANIEL HEJRE
Ho —! Sufiĉ'e dir'it'e.

LUNDESTAD
La lud'o est'as perd'it'a, sinjor'o Stensgård.

STENSGÅRD
Ĉu? (laŭt'e) Ne, nun mi komplet'ig'u la list'o'n, sinjor'o Daniel Hejre! Inform'o'n, sinjor'o'j; ankaŭ mi ating'is al haven'o'n.

La Ĉambelan'o
Kiel?

STENSGÅRD
Oni lud'as du'obl'a'n lud'o'n; oni kaŝ'as si'a'j'n ver'a'j'n intenc'o'j'n, kiam tio bezon'iĝ'as. Mi konsider'as tio'n permes'ebl'a, kiam tio far'iĝ'as en la serv'o de la komun'a bon'o. Mi'a viv'task'o kuŝ'as destin'it'a antaŭ mi, kaj por mi tiu antaŭ'as kio'n ajn. Mi'a ag'ad'o est'as dediĉ'it'a al tiu ĉi distrikt'o; klar'ec'o est'u port'at'a en la ferment'ad'o'n de la ide'o'j. Sed tiu'n far'o'n ne kapabl'as aventur'ist'o. La civit'an'o'j dev'as al'iĝ'i ĉirkaŭ unu el si'a'j propr'a'j. Tial mi lig'is mi'n fiks'e kaj neniam mal'lig'e al la interes'o'j ĉi tie, — lig'is mi'n per la lig'il'o'j de la kor'o. Se mi kaŭz'is mis'kompren'o'n ĉe kelk'iu'j, vi dev'as pardon'i mi'n. Ankaŭ mi est'as fianĉ'ig'it'a.

La Ĉambelan'o
Vi?

FJELDBO
Fianĉ'ig'it'a!

DANIEL HEJRE
Atest'iĝ'as.

La Ĉambelan'o
Sed kiel —?

FJELDBO
Fianĉ'ig'it'a? Kun kiu?

LUNDESTAD
Ĉu do ne est'as?

STENSGÅRD
Frukt'o de konsider'o'j de kor'o kaj prudent'o. Jes, mi'a'j elekt'ul'o'j, mi est'as fianĉ'ig'it'a al vidv'in'o sinjor'in'o Rundholmen.

FJELDBO
Kun sinjor'in'o Rundholmen!

La Ĉambelan'o
La vidv'in'o de la kamp'ar'a komerc'ist'o?

LUNDESTAD
Hm. Nu tiel!

La Ĉambelan'o
Sed mi konfuz'iĝ'as en ĉio tio. Kiel pov'is vi do —?

STENSGÅRD
Manovr'o, sinjor'o fer'far'ej'a posed'ant'o!

LUNDESTAD
Li hav'as bon'a'j'n talent'o'j'n.

Libr'o'pres'ist'o ASLAKSEN
(en'rigard'as ĉe la pord'o en la fon'o) Mi pet'as mult'foj'a'n pardon'o'n —

La Ĉambelan'o
Nu, en'ven'u, Aslaksen! Ĉu ankaŭ vi vol'as gratul'i?

ASLAKSEN
Ne, je Di'o, tiel krud'a mi ne est'as. Sed mi dev'as nepr'e parol'i kun sinjor'o Stensgård.

STENSGÅRD
Post'e; vi pov'as atend'i ekster'e.

ASLAKSEN
Ne, mort'o kaj plag'o, mi dev'as dir'i al vi —

STENSGÅRD
Ferm'u vi'a'n buŝ'o'n! Kia al'trud'em'o est'as tio ĉi? — Jes, sinjor'o'j, tiel strang'a'j est'as la voj'o'j de la sort'o. La distrikt'o kaj mi bezon'is firm'a'n kaj daŭr'a'n lig'o'n inter ni; mi renkont'is matur'a'n vir'in'o'n, kiu pov'us kre'i hejm'o'n por mi. Nun mi est'as for'ĵet'int'a la vest'o'n de aventur'ist'o, kaj jen vi hav'as mi'n mez'e inter vi, kiel la simpl'a hom'o el la popol'o. Pren'u mi'n. Mi est'as pret'a star'i aŭ fal'i sur kiu ajn posten'o, kie vi'a fid'o posten'ig'us mi'n.

LUNDESTAD
Li venk'is.

La Ĉambelan'o
Ver'e, mi dev'as dir'i — (al la serv'ist'in'o, kiu proksim'iĝ'is al li de la pord'o en la fon'o) Nu, nu; kio est'as? Kial vi sub'rid'as?

La Serv'ist'in'o
Sinjor'in'o Rundholmen —

La Ĉirkaŭ'star'ant'o'j
Sinjor'in'o Rundholmen?

La Ĉambelan'o
Ĉu ŝi?

La Serv'ist'in'o
Sinjor'in'o Rundholmen star'as ekster'e kun si'a fianĉ'o —

La Pli'mult'o
(parol'ant'e sam'temp'e) Fianĉ'o? Sinjor'in'o Rundholmen? Sed kiel —?

STENSGÅRD
Kia babil'aĵ'o!

ASLAKSEN
Jes, mi ja dir'is al vi —

La Ĉambelan'o
(al la pord'o) En'ven'u; en'ven'u!

(Bastian Monsen kun sinjor'in'o Rundholmen ĉe la brak'o ven'as de la fon'o; ĝeneral'a konfuz'o.)

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes, sinjor'o ĉambelan'o, vi do ne far'iĝ'u koler'a —

La Ĉambelan'o
Kompren'ebl'e ne!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Sed mi ver'e dev'is supr'e'n'ven'i por prezent'i al vi kaj al la fraŭl'in'o mi'a'n fianĉ'o'n.

La Ĉambelan'o
Jes, jes, — vi ja est'as fianĉ'in'ig'it'a; sed —

Tor'a
Sed ni ne sci'is —

STENSGÅRD
(al Aslaksen) Sed kiel tio ĉi do est'as —?

ASLAKSEN
Mi hav'is tiom en la kap'o hieraŭ; tiom pri kio pens'i, mi dir'as —

STENSGÅRD
Sed ŝi tamen ricev'is mi'a'n leter'o'n, kaj —

ASLAKSEN
Ne, ŝi ricev'is tiu'n de Bastian Monsen; jen la vi'a.

STENSGÅRD
Tiu'n de Bastian? Kaj jen —? (ĵet'as okul'o'n sur la leter'o'n, kun'ĉif'as la leter'o'n kaj met'as ĝi'n en la poŝ'o'n) Ho, vi damn'it'a fatal'ul'o!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Jes, ver'e mi akcept'is! Oni gard'u si'n antaŭ la fals'a'j vir'o'j; sed kiam oni hav'as nigr'e sur blank'e ke cert'a vir'o est'as sincer'a, tiam —. Ho vid'u, jen ankaŭ advokat'o Stensgård! Nu, vi, sinjor'o Stensgård, vi do cert'e vol'as gratul'i mi'n?

DANIEL HEJRE
(al Lundestad) Kiel mord'em'e ŝi rigard'as li'n, ĉu ne?

La Ĉambelan'o
Li cert'e vol'as, sinjor'in'o Rundholmen; sed ĉu vi ne vol'as gratul'i vi'a'n ont'a'n bo'frat'in'o'n!

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kiu?

Tor'a
Ragna; ankaŭ ŝi est'as fianĉ'in'ig'it'a.

Bastian
Vi, Ragna?

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Nu tiel? Jes, mi'a fianĉ'o ja dir'is, ke cert'a vir'o ir'is svat'e. Feliĉ'o al vi ambaŭ; kaj bon'ven'o'n en la famili'o, sinjor'o Stensgård!

FJELDBO
Ne, ne; ne li!

La Ĉambelan'o
Ne, kandidat'o Helle; bon'eg'a elekt'o. Kaj mi'a'n fil'in'o'n vi ja ankaŭ dev'as gratul'i.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
La fraŭl'in'o'n! Nu, do Lundestad tamen prav'is! Gratul'o'n, fraŭl'in'o; gratul'o'n sinjor'o advokat'o!

FJELDBO
Doktor'o, vi dev'as dir'i.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Kio'n?

FJELDBO
Doktor'o; est'as mi.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
Ne, nun mi ne sci'as nek el'e'n kaj en'e'n!

La Ĉambelan'o
Sed nun mi sci'as kaj el'e'n kaj en'e'n!

STENSGÅRD
Pardon'u; neces'a afer'o —

La Ĉambelan'o
(mal'laŭt'e) Lundestad, kio est'is la ali'a —

LUNDESTAD
Kio ali'a?

La Ĉambelan'o
Ne ambici'ul'aĉ'o; sed la ali'a —

LUNDESTAD
Radik'hak'ist'o.

STENSGÅRD
Mi rekomend'as mi'n!

La Ĉambelan'o
Jen vort'o sam'e bon'a kiel dek, sinjor'o advokat'o Stensgård! Vort'o, — vort'o kiu long'e kuŝ'is sur mi'a kor'o —

STENSGÅRD
(al la el'ir'ej'o) Pardon'u; urĝ'as afer'o.

La Ĉambelan'o
(post li) Radik'hak'ist'o!

STENSGÅRD
Adiaŭ; adiaŭ! (el'e'n en la fon'o)

La Ĉambelan'o
(re'ven'as antaŭ'e'n) Nun la aer'o est'as pur'a, mi'a'j amik'o'j!

Bastian
Kaj la ĉambelan'o ne imput'as al mi tio'n, kio okaz'is hejm'e?

La Ĉambelan'o
Ĉiu ajn dev'as bala'i antaŭ si'a propr'a pord'o.

Bastian
Ceter'e mi ne pren'is part'o'n en tio.

SELMA
(kiu dum la pas'int'a est'is aŭskult'int'a ĉe la plej supr'a pord'o dekstr'e) Patr'o! Nun vi est'as ĝoj'a; — ĉu li pov'as ven'i nun?

La Ĉambelan'o
Selma! Vi! Vi pet'as por li? Vi, kiu antaŭ'hieraŭ —

SELMA
Pa, est'as long'a temp'o de post antaŭ'hieraŭ. Ĉio est'as bon'a. Nun mi sci'as ke li pov'as far'i stult'aĵ'o'j'n —

La Ĉambelan'o
Kaj pri tio vi ĝoj'as?

SELMA
Jes, pri tio ke li pov'as; sed li ne permes'iĝ'os al tio.

La Ĉambelan'o
Li en'ven'u. (Selma el'ir'as dekstr'e)

Fer'far'ej'a Administr'ant'o RINGDAL
(de la antaŭ'a pord'o dekstr'e) Jen la pet'o pri eks'iĝ'o.

La Ĉambelan'o
Dank'o'n; sed ŝir'u ĝi'n.

RINGDAL
Ŝir'i?

La Ĉambelan'o
Jes, Ringdal; ne okaz'u tiel. Mi tamen pov'as pent'o'far'i; serioz'ec'o kaj ag'o —

Erik BRATSBERG
(kun Selma de dekstr'e) Ĉu vi hav'as pardon'o'n por mi?

La Ĉambelan'o
(don'as al li la kambi'o'n) Mi ne rajt'as est'i pli sever'a ol la sort'o.

Erik BRATSBERG
Patr'o! Jam hodiaŭ mi fin'os tiu'n mi'a'n komerc'o'n, kontraŭ kiu vi tiom re'ag'as.

La Ĉambelan'o
Ne, dank'o'n; nun vi rest'os star'ant'a. Neni'u mal'kuraĝ'o! Neni'u fuĝ'o de la tent'ad'o! Sed mi star'as apud'e. (laŭt'e) Nu, ĉu vi sci'as nov'aĵ'o'n, sinjor'o'j? Mi en'ir'is en la firma'o'n de mi'a fil'o.

Plur'a'j El La Gast'o'j
Kio? Vi, sinjor'o ĉambelan'o?

DANIEL HEJRE
Vi, alt'estim'at'a?

La Ĉambelan'o
Jes; est'as honest'a kaj ben'o'plen'a entrepren'o. Aŭ ĝi pov'as tia est'i. Kaj nun mi ne plu hav'as iu'n kaŭz'o'n por ten'i mi'n ekster'e.

LUNDESTAD
Jes, sci'u do, sinjor'o ĉambelan'o Bratsberg, — se vi vol'as entrepren'i por la avantaĝ'o de la distrikt'o, est'us mok'o kaj hont'o se mi, mal'jun'a labor'sklav'o, perfid'us mi'a'n dev'ig'a'n “milit'serv'o'n”.

Erik BRATSBERG
Vi! Ver'e?

LUNDESTAD
Mi ja dev'as. Post la am'ĉagren'o kiu frap'is advokat'o'n Stensgård hodiaŭ —; Di'o gard'u mi'n, ke mi ne dev'ig'u tiu'n hom'o'n en ŝtat'afer'o'j'n nun. Li dev'as re'freŝ'ig'i si'n; far'i vojaĝ'o'n li dev'as, kaj mi atent'u por help'i. Kaj tial, mi'a'j elekt'ant'o'j, se vi bezon'os mi'n, pren'u mi'n.

La Elekt'ant'o'j
(kun man'prem'o'j kaj emoci'o) Dank'o'n, Lundestad! Vi est'as ĉiam la sam'a! Vi ne perfid'as!

La Ĉambelan'o
Jen jen, est'as kiel dev'as est'i; nun ĉio ir'as en kutim'a manier'o. Sed kiu do est'as la kial'o de ĉio ĉi?

FJELDBO
Nu, vi, Aslaksen, vi est'us pov'int'a klar'ig'i —!

ASLAKSEN
(tim'ig'it'a) Mi, sinjor'o doktor'o! Mi est'as sen'kulp'a kiel infan'o en la sin'o de patr'in'o!

FJELDBO
Sed tiu leter'o, kiu —?

ASLAKSEN
Ne est'is mi, mi dir'as! Est'is la elekt'o de elekt'ul'o'j kaj Bastian Monsen kaj la sort'o kaj hazard'o kaj la punĉ'o de sinjor'in'o Rundholmen; — ne est'is citron'o en ĝi, kaj jen mi star'as kun la “pres'it'aĵ'o” en la man'o —

La Ĉambelan'o
(pli proksim'e'n) Kio? Ĉu; ĉu?

ASLAKSEN
La gazet'ar'o, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
La gazet'ar'o! Jen ni tio'n hav'as! Ĉu ne est'as tio, kio'n mi ĉiam dir'is, ke la gazet'ar'o hav'as ekster'ordinar'a'n potenc'o'n en ni'a'j tag'o'j?

ASLAKSEN
Tamen, sinjor'o ĉambelan'o —

La Ĉambelan'o
Neniu'n ne'konven'a'n modest'ec'o'n, sinjor'o libr'o'pres'ist'o Aslaksen. Ĝis nun mi neniam leg'is vi'a'n gazet'o'n; de nun mi leg'os ĝi'n. Bon'vol'e, mi pet'as dek ekzempler'o'j'n.

ASLAKSEN
Vi bon'vol'e ricev'u du'dek, sinjor'o ĉambelan'o!

La Ĉambelan'o
Nu jes, dank'o'n; ke mi ricev'u du'dek. Kaj se vi ceter'e bezon'as mon'o'n, ven'u al mi; mi vol'as sub'ten'i la gazet'ar'o'n; sed tio'n mi dir'as al vi antaŭ'e, — mi ne vol'as skrib'i i'o'n en ĝi.

RINGDAL
Ho, sed kio'n mi aŭd'as! Vi'a fil'in'o fianĉ'in'iĝ'int'a!

La Ĉambelan'o
Jes, kio'n vi dir'as pri tio?

RINGDAL
Ben'at'e, mi dir'as! Sed kiam tio okaz'is?

FJELDBO
(rapid'e) Ho, tio'n mi post'e —

La Ĉambelan'o
Ver'e okaz'is pas'int'a'n 17-an de Maj'o.

FJELDBO
Kiel —?

La Ĉambelan'o
La sam'a'n tag'o'n kiam et'a fraŭl'in'o Ragna —

Tor'a
Patr'o, patr'o; ĉu vi sci'is —?

La Ĉambelan'o
Jes, mi'a'j kar'a'j; mi est'as sci'int'a la tut'a'n temp'o'n.

FJELDBO
Ho, sinjor'o ĉambelan'o —!

Tor'a
Sed kiu dir —?

La Ĉambelan'o
Ali'a'n foj'o'n vi knab'in'et'o'j parol'u iom mal'pli laŭt'e, kiam mi sid'as dorm'et'ant'e en la fenestr'a balkon'o.

Tor'a
Ho, Di'o; ĉu vi sid'is mal'antaŭ la kurten'o'j?

FJELDBO
Nun mi kompren'as vi'a'n kondut'o'n —

La Ĉambelan'o
Jes, vi kiu pov'is ir'i ĉi tie kaj silent'i.

FJELDBO
Ĉu util'us se mi parol'us antaŭ hodiaŭ?

La Ĉambelan'o
Vi prav'as, Fjeldbo; la inter'temp'a'j okaz'aĵ'o'j neces'iĝ'is.

Tor'a
(mal'laŭt'e al Fjeldbo) Jes, silent'i, tio'n vi pov'as. Ĉio tio pri Stensgård; — kial mi ne ricev'is inform'o'j'n?

FJELDBO
Kiam akcipitr'o rond'e flug'as super la kolomb'ej'o, oni gard'as kaj defend'as si'a'n kolomb'et'o'n, — sed oni ne tim'ig'as.

(Ili inter'romp'iĝ'as de sinjor'in'o Rundholmen.)

DANIEL HEJRE
(al la ĉambelan'o) Aŭd'u; vi ver'e dev'as pardon'i; sed ni prokrast'u ni'a'j'n procedaferojn ĝis nedefinita temp'o.

La Ĉambelan'o
Ĉu ni far'u? Nu, jes, jes!

DANIEL HEJRE
Mi dir'as al vi ke mi pren'is sur mi'n ofic'o'n kiel refer'ant'o de nov'aĵ'o'j en la gazet'o de Aslaksen.

La Ĉambelan'o
Ĝoj'ig'e.

DANIEL HEJRE
Kaj vi mem kompren'as, — la mult'a'j kur'ant'a'j afer'o'j —

La Ĉambelan'o
Bon'e, bon'e, mal'nov'a amik'o; mi pov'as atend'i.

Sinjor'in'o RUNDHOLMEN
(al Tor'a) Jes, mi fakt'e plor'is mi'a'j'n sincer'a'j'n larm'o'j'n por tiu mal'bon'a hom'o. Sed nun mi dank'as Di'o'n por Bastian. La ali'ul'o, li est'as fals'a, kiel ŝaumo sur akv'o; kaj li ankaŭ est'as mal'zorg'em'a pri tabak'o, fraŭl'in'o; kaj li vol'as hav'i ĉio'n tiel delikat'a ĉiu'tag'e; li est'as ver'a manĝ'aĵ'ĉeval'o.

La Serv'ist'in'o
(de mal'dekstr'e) La tabl'o est'as pret'ig'it'a.

La Ĉambelan'o
Nu, do cert'e vi ĉiu'j dank'e akcept'as. Sinjor'o bien'ul'o Lundestad, vi sid'u apud mi; kaj ankaŭ vi, sinjor'o tip'o'graf'o Aslaksen.

RINGDAL
Jes, ĉi tie est'os sufiĉ'a okaz'o por tost'o'j!

DANIEL HEJRE
Jes; kaj ebl'e ne est'as sen'modest'e, se old'ul'o rezerv'as al si la tost'o'n por la kar'a'j ne'ĉe'est'ant'o'j.

LUNDESTAD
Unu ne'ĉe'est'ant'o re'ven'os, sinjor'o Hejre.

DANIEL HEJRE
La advokat'o?

LUNDESTAD
Jes; atent'u, mi'a'j sinjor'o'j! Post dek-dek kvin jar'o'j Stensgård sid'os en la konsil'ant'ar'o de la popol'o aŭ de la reĝ'o, ebl'e en ambaŭ sam'temp'e.

FJELDBO
Post dek-dek kvin jar'o'j? Jes, sed tiam li ne pov'os ir'i front'e por la asoci'o de la jun'ul'o'j.

DANIEL HEJRE
Kial ne?

FJELDBO
Ne, ĉar tiam li hav'os sufiĉ'e dub'ind'a'n aĝ'o'n.

DANIEL HEJRE
Sed tiam li pov'os marŝ'i front'e de la asoci'o de la dub'ind'ul'o'j! Jen'o est'as ja ĝust'e kio'n Lundestad opini'as. Li dir'as kiel Napoleono: la dub'ind'ul'o'j, li dir'as, est'as la material'o el kiu oni far'as politik'ist'o'j'n; he-he!

FJELDBO
Jes, sed kiel pri ĉio est'as, — ni'a asoci'o star'u kaj tra nov'a'j kaj dub'ind'a'j tag'o'j. Kaj daŭr'e ĝi est'u la asoci'o de la jun'ul'o'j. Kiam Stensgård fond'is si'a'n asoci'o'n kaj lev'iĝ'is sur la ŝultr'o'j'n de la popol'o dum la ĝoj'eg'o kaj ebri'o de la tag'o de liber'ec'o, tiam li dir'is: kun la asoci'o de la jun'ul'o'j providenc'o est'as en pakt'o! Rilat'e ni'n mi pens'as ke eĉ la teolog'o tie star'ant'a kuraĝ'as valor'ig'i tiu'n vort'o'n.

La Ĉambelan'o
Ankaŭ mi tiel pens'as, mi'a'j amik'o'j, ĉar efektiv'e, — ni stumbl'is kaj palp'is en mal'saĝ'ec'o; sed bon'a'j anĝel'o'j star'is mal'antaŭ'e.

LUNDESTAD
Ho, je Di'o; la anĝel'o'j, ili tamen est'is nur mez'valor'a'j.

ASLAKSEN
Jes, tio ŝuld'iĝ'as de la lok'a'j rilat'o'j, sinjor'o Lundestad!

Kurten'o

Henrik IBSEN

La Asoci'o De La Jun'ul'o'j